Μόνο ο ένας στους τρεις Έλληνες (ποσοστό 32%) αισθάνεται ότι είναι πληροφορημένος για τις εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία, σύμφωνα με την τελευταία σχετική έρευνα του «Ευρωβαρόμετρου» για το 2013, η οποία διεξήχθη και στις 28 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ποσοστό αυτό είναι κάτω από τον μέσο όρο των Ευρωπαίων (40%) που δηλώνουν ότι έχουν την κατάλληλη ενημέρωση για τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις.
Την καλύτερη ενημέρωση έχουν οι Σκανδιναβοί (Δανία 65% και Σουηδία 61%), τη χειρότερη οι Βαλκάνιοι (Βουλγαρία και Ρουμανία από 25%), ενώ κάπως καλύτερη είναι η πληροφόρηση στην Κύπρο (37%).
Λίγο περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους (το 53%) δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται για την επιστήμη και τεχνολογία, ποσοστό που είναι αυξημένο κατά 8% έναντι του 2011. Αυτή η εξέλιξη δείχνει ότι οι πολίτες της Ευρώπης δείχνουν ολοένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα επιστημονικά και τεχνολογικά τεκταινόμενα, τόσο επειδή σιγά-σιγά έχουν εξοικειωθεί περισσότερο με αυτά τα θέματα, όσο και επειδή αντιλαμβάνονται το μεγάλο ειδικό βάρος που έχει ο τομέας επιστήμης και τεχνολογίας για την ανάπτυξη μιας χώρας και την καθημερινότητα των ανθρώπων, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Το μεγαλύτερο επιστημονικό – τεχνολογικό ενδιαφέρον καταγράφεται στη Σουηδία (77%) και το μικρότερο στην Τσεχία (34%). Γενικότερα, το «Ευρωβαρόμετρο» αποκαλύπτει ένα ακόμα «χάσμα» μεταξύ των κατοίκων της Β.Δ. Ευρώπης και εκείνων της Ν.Α. Ευρώπης, όσον αφορά τόσο τις γνώσεις τους, όσο και το ενδιαφέρον τους για τα συγκεκριμένα ζητήματα. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι οι περισσότερες καινοτομίες πηγάζουν από την ομάδα των βορείων χωρών.
Η έρευνα αποκαλύπτει ακόμη ότι όσο λιγότερο ενημερωμένοι είναι οι κάτοικοι μιας χώρας γι’ αυτά τα θέματα, τόσο περισσότερο αδιαφορούν για το αν θα υπάρχει ο σχετικός δημόσιος διάλογος και αν οι ίδιοι θα εμπλακούν στις αποφάσεις για τα επιστημονικά και τεχνολογικά ζητήματα, τα οποία έχουν ποικίλες επιπτώσεις (κοινωνικές, οικονομικές, υγείας κ.α.). Έτσι, σε χώρες όπως η Σλοβενία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Τσεχία κ.α. η πλειονότητα των πολιτών δηλώνουν ότι δεν χρειάζεται να παρεμβαίνουν στις σχετικές αποφάσεις. Σε πανευρωπαϊκό πάντως επίπεδο, η πλειονότητα (το 55%) ζητούν να γίνεται δημόσιος διάλογος για τα επιστημονικά και τεχνολογικά θέματα.
Εξάλλου, στο ερώτημα αν «εξαρτιόμαστε πλέον υπερβολικά από την επιστήμη και όχι αρκετά από την (θρησκευτική) πίστη», οι πιο παραδοσιακές Μεσογειακές χώρες εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά συμφωνίας από τις βόρειες. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το 39% των πολιτών συμφωνούν, το 32% διαφωνούν και το 25% είναι ουδέτεροι (όσο χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο έχει ένας Ευρωπαίος, τόσο πιθανότερο είναι να συμφωνεί ότι η πίστη έχει υποσκελιστεί από την επιστήμη).
Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος, σχεδόν δύο στους τρεις Ευρωπαίους (ποσοστό 62%) εμφανίζονται ανήσυχοι ότι «η επιστήμη αλλάζει τη ζωή μας υπερβολικά γρήγορα». Από την άλλη όμως, η μεγάλη πλειονότητα (77%) θεωρούν ότι η επιστήμη και τεχνολογία έχει θετική επίδραση στην κοινωνία, κάνοντας τη ζωή μας ευκολότερη, πιο άνετη, πιο υγιή και με περισσότερες ευκαιρίες για τις μελλοντικές γενιές.
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι συμφωνούν ότι το ενδιαφέρον στην επιστήμη και τεχνολογία βελτιώνει τις προοπτικές των νέων να βρουν δουλειά (59%), την κουλτούρα τους (72%) και την ικανότητά τους να δρουν ως ενημερωμένοι και υπεύθυνοι πολίτες (68%). Παρ’ όλα αυτά, δύο στους τρεις Ευρωπαίους (65%) θεωρούν ότι η κυβέρνησή τους κάνει πολύ λίγα για να ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον των νέων για την επιστήμη. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 78% και είναι το δεύτερο υψηλότερο στην Ε.Ε. μετά την Ισπανία (83%).
Ως συχνότερη πηγή ενημέρωσης για τα επιστημονικά και τεχνολογικά θέματα αναφέρεται η τηλεόραση (65%) και ακολουθούν το διαδίκτυο (35%) και οι εφημερίδες (33%). Το 47% των ανθρώπων στην Ε.Ε. δηλώνουν ότι έχουν αποκτήσει γνώσεις επιστήμης και τεχνολογίας στη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση (στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 51%: συγκεκριμένα, 33% στο γυμνάσιο – λύκειο, 16% στο πανεπιστήμιο – κολλέγιο και 2% αλλού).
Η έρευνα του «Ευρωβαρόμετρου» χρηματοδοτήθηκε από το 7ο Πρόγραμμα πλαίσιο για την Έρευνα της Ε.Ε., καθώς κεντρικός στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι να εμπλακούν προσωπικά στην επιστήμη, έρευνα και καινοτομία, σε μια όλο και πιο παραγωγική, αλλά επίσης κοινωνικά υπεύθυνη κατεύθυνση.
