Θετικό αντίκτυπο στη συνολική εικόνα των ελληνικών εξαγωγών για το 2014, είχε η ισχυρή ανοδική αντίδραση του τελευταίου τριμήνου του έτους, με αποτέλεσμα να απορροφηθεί μεγάλο μέρος των πιέσεων που είχαν ασκηθεί κατά την περίοδο Σεπτέμβριος 2013- Σεπτέμβριος 2014.

Σύμφωνα με την ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων για το σύνολο του 2014, η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών άγγιξε εκ νέου τα 27 δισ. ευρώ (26,9 δισ. ευρώ έναντι 27,3 δισ. το 2013), με μικρή υποχώρηση της τάξης του 1,5%. Αν μάλιστα, εξαιρεθούν από τον υπολογισμό τα πετρελαιοειδή, τα στοιχεία δείχνουν οριακή αύξηση κατά 0,1%.

Ο φυσικός χώρος της Ελλάδας σε όρους εξωτερικού εμπορίου προκύπτει ότι είναι η Ευρώπη, καθώς απορροφά το 65% των ελληνικών εξαγωγών, ωστόσο, για την ενίσχυση των ρυθμών των εξαγωγών απαιτείται κατά τον ΠΣΕ, η εδραίωση της εμπιστοσύνης των εταίρων της χώρας ως προς τις δημοσιονομικές της προοπτικές και την ευρωπαϊκή της πορεία.

Ο χάρτης των εξαγωγών

Η πορεία των ελληνικών εξαγωγών και το 2014 χαρακτηρίστηκε αφ’ ενός από την ενίσχυση της ζήτησης εκ μέρους των ευρωπαίων εταίρων και αφ’ ετέρου από την υποχώρηση των εξαγωγών προς άλλες παραδοσιακές αγορές για τα ελληνικά προϊόντα, όπως οι χώρες της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής, αλλά και η Ρωσία μετά την επιβολή των σχετικών εμπορικών κυρώσεων.

Πιο συγκεκριμένα, αυξημένες εμφανίζονται οι εξαγωγές του 2014, κατά 1,5% προς τις 27 χώρες της ΕΕ, γεγονός που οφείλεται στη σημαντική αύξηση κατά 7,8% προς τις χώρες της Νέας Διεύρυνσης, ενώ προς τις χώρες της ΕΕ(15) η αύξηση των εξαγωγών ήταν της τάξης του 0,6%. Οι εξαγωγές προς τις χώρες της ευρωζώνης εμφανίζουν αύξηση κατά 2,2%. Επίσης, άνοδος των εξαγωγών καταγράφεται προς τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ (Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, Τουρκία), κατά 1,8%.

Από την άλλη πλευρά, σε επίπεδο έτους 2014, παρατηρείται ελαφρά πτωτική πορεία των εξαγωγών προς τις χώρες των Βαλκανίων (-0,8%) και προς τη Μ. Ανατολή & Β. Αφρική (-1,6%) περιοχές που απορροφούν αξιοσημείωτο μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών.

Μεικτές τάσεις καταγράφονται προς γεωγραφικές περιοχές με χαμηλότερο όγκο εξαγωγών. Ανά μερίδιο στις συνολικές εξαγωγές, αναφέρεται η μείωση προς τις χώρες της Β. Αμερικής (-5,5%) και προς την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ) (-1,3%, λόγω της μείωσης κατά 12,1% των εξαγωγών προς Ρωσία), η σημαντική μείωση προς την Κίνα (-33,4%) και τη Λατινική Αμερική (-47,3%). Αντίθετα, μεγάλη αύξηση καταγράφεται προς τη Ν. Α. Ασία (+34,1%), τις ‘Άλλες Αναπτυγμένες Χώρες (Ιαπωνία, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία) κατά 3%, προς τις χώρες της Αφρικής (εκτός Β. Αφρικής) κατά 19,9% και προς την Ινδία (+18%).

Σε ότι αφορά τις κορυφαίες αγορές για τα ελληνικά προϊόντα, οι μεταβολές ήταν σχετικά περιορισμένες. Η Τουρκία εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση σε ότι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων. Ακολουθούν η Ιταλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία, η Κύπρος ενώ στην 6η θέση (από την 8η) ανήλθε το Ηνωμένο Βασίλειο. Σταθερά στην 7η θέση διατηρήθηκαν οι Εφοδιασμοί Πλοίων από Τρίτες Χώρες, ακολουθούμενοι από τις ΗΠΑ. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν η Σ. Αραβία (9η θέση από 21η το 2013) και η Αίγυπτος (10η από 14η το 2013). Αντίθετα, εκτός πρώτης δεκάδας βρέθηκε το Γιβραλτάρ (από την 6η θέση του 2013) και η Λιβύη που υποχώρησε στην 29η θέση. Εκτός 20άδας βρέθηκε και η Ρωσία (μετά την υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών προς τη ρωσική αγορά κατά 12,1% ή 50 εκατ. ευρώ).

Σε ότι αφορά νέες εισόδους στην κατάταξη των 100 κυριότερων αγορών-στόχων, ξεχωρίζουν οι: Δομινικανή Δημοκρατία (87η θέση), Μπαχρέιν (92η θέση), Αιθιοπία (93η θέση), Παραγουάη (94ηθέση), Μαυριτανία (96η θέση) και Καζακστάν (100η θέση).

Η ανοδική αντίδραση της βιομηχανίας

Με βάση τα προσωρινά στοιχεία του έτους 2014 κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, καταγράφονται μειώσεις των εξαγωγών στις τέσσερις από τις πέντε μεγάλες κατηγορίες με μοναδική εξαίρεση αυτές των βιομηχανικών προϊόντων, που αποτελούν το 38,4% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 4,1% (σε 10,34 δις. ευρώ από 9,93 δισ. ευρώ το 2013).Αντίθετα, σημαντική ήταν η μείωση των εξαγωγών καυσίμων κατά -4,9% (σε 10,36 δισ. ευρώ από 10,89 δισ. το 2013), με αποτέλεσμα να υποχωρήσει και το ποσοστό τους στο σύνολο των εξαγωγών στο 38,51% (από 39,87% το 2013). Μειώσεις καταγράφηκαν επίσης για τα αγροτικά προϊόντα (-3,8%, σε 4,59 δισ. ευρώ από 4,76 δισ. ευρώ), λόγω κυρίως της μείωσης εξαγωγών ελαιολάδου, στις πρώτες ύλες (-8,9%, σε 1,03 δισ. ευρώ από 1,13 δισ. το 2013) και στα προϊόντα που δεν ταξινομούνται σε άλλες κατηγορίες (-3%, σε 572,6 εκ. ευρώ από 590 εκ. ευρώ).

Σε ότι αφορά τις νέες εισόδους στην κατάταξη των 100 πιο εξαγώγιμων προϊόντων της χώρας, ξεχωρίζουν οι: μηχανές επεξεργασίας πληροφοριών (10η θέση), επιβατικά πλοία (65η θέση), σερβιέτες και πάνες (71η θέση), μετρητές αερίων-υγρών-ηλεκτρισμού (79η θέση), συσκευές μετάδοσης δεδομένων (84η θέση), ράβδοι χαλκού και κραμάτων (87η θέση), δεξαμενόπλοια (88ηθέση), μείγματα χρωστικών ουσιών (93η θέση), χοντρόσυρμα από σίδηρο ή χάλυβα (94η θέση), μέρη ανελκυστήρων (95η θέση), ψάρια καπνιστά (96η θέση), λιπάσματα αζώτου-φωσφόρου (98ηθέση), εξαρτήματα μηχανών (99η θέση).

Αύξηση των εισαγωγών

Στο πεδίο των εισαγωγών, κατά το 2014 ανακόπηκε η πτωτική πορεία των προηγούμενων ετών, αφού καταγράφεται αύξηση κατά 1,4% και η συνολική αξία τους διαμορφώθηκε σε 46,76 δισ. ευρώ από 46,13 δισ. ευρώ κατά το 2013.

Η αύξηση αφορά στην πλειοψηφία των γεωγραφικών περιοχών, ενώ εξαίρεση αποτελούν οι εισαγωγές από τη Β. Αμερική -5,7 %, την Κ.Α.Κ. -12.7%, τις χώρες Αφρικής (εκτός Β. Αφρικής) -12.5% και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής -10,6%.

Αναλυτικότερα, το ποσοστό αύξησης των εισαγωγών ήταν: για τον ανεπτυγμένο κόσμο (29 χώρες του ΟΟΣΑ) 5,1%, για την Ε.Ε.(27) 3,4%, για τις «άλλες ανεπτυγμένες χώρες» 49,4%, για τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ 0,4%, για τα Βαλκάνια 6,6%, για τη Μ.Ανατολή & Β. Αφρική 1,9%, για, για τη Ν.Α. Ασία 36,9%, για την Κίνα 13,6% και για την Ινδία 0,1%.

Από πλευράς προϊόντων, οι πιο αξιοσημείωτες μεταβολές αφορούν αυτές της υποκατηγορίας «μηχανήματα και υλικό μεταφορών» (κυρίως πλοίων), με αύξηση 18,7%, και της υποκατηγορίας «διάφορα βιομηχανικά είδη», με αύξηση 9%.

Αύξηση κατέγραψαν επίσης οι εισαγωγές για την υποκατηγορία «λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης», κατά 1,2% (λόγω της μειωμένης εγχώριας παραγωγής ελαιολάδου), όπως επίσης και της κατηγορίας «είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» (+24,4%).

Αντίθετα, σημαντική μείωση για το 2014 εμφανίζουν οι εισαγωγές καυσίμων κατά -6,4%, σε 16,08 δισ. ευρώ από 17,18 δισ. ευρώ το 2013. Ως αποτέλεσμα το μερίδιό τους στις συνολικές εισαγωγές ανέρχεται στο 34,4% από 37,3% κατά το προηγούμενο έτος.

Πηγή: ΑΠΕ