Σχεδόν αμετάβλητες παρέμειναν, σε σχέση με πέρυσι, οι τιμές στα ράφια των σουπερμάρκετ τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), η οποία καταγράφει μεταξύ άλλων και «άλμα» των τιμών σε σοκολατοειδή και γλυκά (λόγω των διεθνών τιμών του κακάο και του καφέ), αλλά και σε κρέας, ψάρια και νερά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ, οι τιμές των προϊόντων στα σουπερμάρκετ τον Ιανουάριο του 2025 διαμορφώθηκαν 0,09% υψηλότερα σε σχέση με τον Ιανουάριο 2024, ενώ παρουσίασαν μείωση 0,20% στο κυλιόμενο 12μηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
«Ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι της τάξης του +0,09% τον Ιανουάριο 2025. Η σταθεροποιητική τάση του Ιανουαρίου οφείλεται στην αλληλεξουδετέρωση της επίδρασης από συγκεκριμένες κατηγορίες οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση λόγω συγκυριακών συνθηκών, όπως κατηγορίες που σχετίζονται με το κακάο και τον καφέ και το νωπό κρέας, και στις μειώσεις που παρουσιάζουν σταθερά αρκετές άλλες, όπως τις κατηγορίες μη τροφίμων, τις βρεφικές τροφές και τα κατεψυγμένα είδη» αναφέρει το ΙΕΛΚΑ.
Όσον αφορά στα προϊόντα που ακρίβυναν περισσότερο σε έναν χρόνο, τη μεγαλύτερη αύξηση σημείωσαν τα εξής προϊόντα:
- Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: +8,89%
- Ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζομενα είδη: +4,57%
- Φρέσκα κρέατα: +3,05%
- Νερά, αναψυκτικά, χυμοί: +3,01%
- Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά: +2,87%
«Οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ, σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα. Σε σχέση με τις αυξήσεις στο κρέας, πρόκειται για αναμενόμενη εξέλιξη λόγω της μείωσης στο ζωικό κεφάλαιο το 2024, λόγω των ασθενειών των ζώων. Σε σχέση με τα αλκοολούχα ποτά η μειωμένη παραγωγή σταφυλιών 2023 οδηγεί σε αύξηση από τα μέσα 2024, καθώς τα προϊόντα ωρίμανσης μπαίνουν στην αγορά. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στα απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού, στα χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής, στις τροφές για κατοικίδια και στις παιδικές βρεφικές τροφές. Η κατηγορία με τρόφιμα παντοπωλείου που περιλαμβάνει το ελαιόλαδο παρουσιάζει μείωση -1,85%» σημειώνεται στην έρευνα.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών κατεγράφησαν στις παρακάτω κατηγορίες:
- Απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού: -9,36%
- Τροφές και είδη για κατοικίδια: -7,40%
- Βρεφικές και παιδικές τροφές: -4,42%
- Χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής: -3,77%
- Αλλαντικά: -2,76%
Οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.
Συνολικά, από τις 23 κατηγορίες που εξετάζονται οι 10 κατέγραψαν μείωση και οι 13 αύξηση.
Σουπερμάρκετ: Ποια προϊόντα ακρίβυναν – «Άλμα» 9% στην τιμή της σοκολάτας
Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση των τιμών προϊόντων στα σουπερμάρκετ, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ:
– Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν συγκράτηση τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
– Η πορεία των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν αύξηση από τα μέσα του 2024 στις περισσότερες περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις όπως ο καφές και το κακάο όμως, η επίδραση είναι εντονότερη.
– Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. Απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024). Παράλληλα τον Οκτώβριο ξεκίνησε η εφαρμογή της εθελοντικής πρωτοβουλίας για μειώσεις τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα.
– Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.
– Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.
– Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου, ενώ την τελευταία διετία καταγράφουν αύξηση.