Η επανεξέταση των κριτηρίων που αφορούν στα επιδόματα που χάνονται λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών βρίσκεται επί τάπητος στο υπουργείο Οικονομικών.
Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε πάνω από 7.000 περιοχές-τιμές ζώνης σε όλη τη χώρα «πετάει» εκτός επιδομάτων δικαιούχους κοινωνικών παροχών και ειδικά όσους λαμβάνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ή το επίδομα στέγασης ή είναι δικαιούχοι του κοινωνικού οικιακού τιμολογίου ή πληρώνουν τον μισό ΕΝΦΙΑ. Και αυτό διότι ένα από τα βασικά κριτήρια για τη χορήγηση των επιδομάτων είναι το ύψος της φορολογητέας αξίας της ακίνητης περιουσίας.
Στο υπουργείο έχουν σταλεί αρκετές επιστολές σχετικά με το ζήτημα, με τις οποίες ζητούν τροποποιήσεις στο ισχύον καθεστώς. Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα έχει δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στα ευάλωτα νοικοκυριά και σε άτομα με αναπηρία, που ενώ τόσο καιρό λάμβαναν επιδόματα ή υπάγονταν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο τώρα έμειναν εκτός γιατί ανέβηκαν τα περιουσιακά κριτήρια, αλλά δεν αναπροσαρμόστηκαν τα όρια από το υπουργείο Οικονομικών.
Σε επιστολή προς τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία ζητά να γίνει ειδική ρύθμιση για να μην χάνουν τα επιδόματα άνθρωποι που τα έχουν ανάγκη, επειδή ανέβηκε η αντικειμενική αξία τους σπιτιού τους. Βασικό ζήτημα είναι ότι άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις έμειναν εκτός Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.
Η ΕΣΑμεΑ, συγκεκριμένα, διεκδικεί:
- Να αυξηθούν τα προβλεπόμενα όρια της τετραμηνιαίας (120 ημερών) κατανάλωσης (kWh),
- Να διευρυνθούν τα όρια της συνολικής φορολογητέας αξίας της ακίνητης περιουσίας των υποψήφιων δικαιούχων της έκπτωσης του Κ.Ο.Τ. Α αλλά και του Κ.Ο.Τ .Β, δεδομένης της αύξησης των αντικειμενικών αξιών,
- Να γίνεται άντληση των οικονομικών στοιχείων των υποψήφιων δικαιούχων, όπως αυτά προκύπτουν κατά το τελευταίο εξάμηνο, πριν την υποβολή της αίτησης τους, και όχι κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος,
- Να υπολογίζεται κανονική χρέωση μόνο για την επιπλέον από την προβλεπόμενη κατανάλωση και όχι για την συνολική σε περίπτωση που υπάρχει υπέρβαση των ορίων κατανάλωσης.
Σημειώνεται ότι οι δικαιούχοι πρέπει να υποβάλλουν αίτηση ένταξης στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο κάθε χρόνο και κάθε φορά εντός δύο μηνών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, καθώς και της ενδεχόμενης παράτασής της, προκειμένου να γίνει επανέλεγχος των προϋποθέσεων ένταξης στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο. Οι αιτήσεις ελέγχονται βάσει της φορολογικής δήλωσης 2021, όσον αφορά εισοδήματα και σύνθεση νοικοκυριού και της τελευταίας εκκαθάρισης ΕΝΦΙΑ (2021), όσον αφορά ακίνητη περιουσία.
Η ΕΣΑμεΑ στην επιστολή της τονίζει ότι το συνεχώς αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας των ατόμων με αναπηρία ή και χρόνια πάθηση, οδηγεί σε φτωχοποίηση τα νοικοκυριά των Ατόμων με Αναπηρία. Λόγω της ανόδου των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων χιλιάδες φορολογούμενοι χάνουν από φέτος ή πρόκειται να απολέσουν μια σειρά από κοινωνικά επιδόματα.
Πάρα πολλοί πολίτες, των οποίων η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους, μετά την αύξησή της, υπερβαίνει το όριο μέχρι το οποίο τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα είσπραξης διαφόρων κοινωνικών επιδομάτων και παροχών, θα χάσουν τα δικαιώματα αυτά, ακόμη κι αν πληρούν τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια.
Ποια επιδόματα και παροχές χάνονται
Πολλές είναι οι αλλαγές, που επέφεραν οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες από την 1η Ιανουαρίου 2022, ειδικά σε ό,τι αφορά τα επιδόματα. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετωπίζουν χιλιάδες δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, του επιδόματος στέγασης και του επιδόματος θέρμανσης.
Για τη χορήγηση των επιδομάτων αυτών, προβλέπονται περιουσιακά κριτήρια σύμφωνα με τα οποία η φορολογητέα-αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας κάθε ενδιαφερομένου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από συγκεκριμένα όρια ποσών κλιμακούμενα ανάλογα με την οικογενειακή κατάστασή του.
Επίσης, υπάρχει κίνδυνος για απώλεια δικαιώματος ένταξης στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο της ΔΕΗ. Χιλιάδες ευάλωτοι πολίτες χάνουν το δικαίωμα ένταξης στο Κ.Ο.Τ, καθώς η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους υπερβαίνει τα όρια μέχρι τα οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμα αυτό.
Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για την ένταξη ενός άγαμου χωρίς τέκνα στο κοινωνικό τιμολόγιο πρέπει, μεταξύ άλλων, η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του να μην υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ. Για οικογένειες ή άλλα πολυπρόσωπα νοικοκυριά το όριο των 120.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος πέραν του ενός.
Τα κριτήρια για κοινωνικό τιμολόγιο για μονοπρόσωπο νοικοκυριό είναι 9.000 ευρώ. Τα κριτήρια για νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος είναι 13.500 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο μέλος ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη, είναι 15.750 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και δύο ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη είναι 18.000 ευρώ.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Άγαμος δικαιούχος με ακίνητο αντικειμενικής αξίας στις 80.000 ευρώ. Το όριο για τη χορήγησή του είναι οι 90.000 ευρώ. Η νέα αντικειμενική αξία αυξήθηκε στα 95.000 και έχασε την παροχή.
Επίδομα στέγασης
Το λάμβανε τετραμελής οικογένεια με αντικειμενική αξία 150.000 ευρώ. Η νέα αντικειμενική αξία αυξήθηκε στις 190.000 ευρώ και η οικογένεια χάνει το επίδομα, γιατί το όριο είναι 180.000 ευρώ.
Επίδομα θέρμανσης
Άγαμος με ακίνητη περιουσία αξίας 160.000 ευρώ. Με τη νέα αντικειμενική αξία αυξήθηκε στις 190.000 και χάνει το επίδομα χάνει γιατί το όριο είναι στις 180.000 ευρώ.
Φοροαπαλλαγή για πρώτη κατοικία
Ζευγάρι με ακίνητα περιουσία στις 170.000 ευρώ. Η νέα αντικειμενική αξία διαμορφώθηκε στα 205.000 ευρώ. Το όριο για τη φοροαπαλλαγή είναι οι 200.000 ευρώ, επομένως θα πληρώσουν φόρο.
Μειωμένος ΕΝΦΙΑ κατά 50%
Άγαμος με ακίνητη περιουσία 70.000 ευρώ. Η νέα αντικειμενική αξία διαμορφώθηκε στις 90.000 ευρώ, ξεπερνώντας τις 85.000 ευρώ, που είναι το όριο για τον μειωμένο ΕΝΦΙΑ.