Ολοένα και πιο επιθετικό καθίσταται το κύμα ακρίβειας που χτυπά το μέσο ελληνικό νοικοκυριό, με το ράλι των ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής να μην λέει να κοπάσει. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει επικίνδυνα την αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα, ενώ οι καταναλωτές περιμένουν το νέο πακέτο μέτρων στήριξης που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και που, εκτός απροόπτου, θα ανακοινωθεί μέσα στην εβδομάδα.
Το κόστος για το παραδοσιακό «καλάθι της νοικοκυράς» γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο, ενώ όλα συνηγορούν πως η «καταιγίδα» δεν θα περάσει τόσο εύκολα, με τους επόμενους μήνες να προμηνύονται εξαιρετικά δύσκολοι.
Κι ενώ παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν πως ακόμη δεν έχουμε δει τις πραγματικές επιπτώσεις στην οικονομία από τη ρωσο-ουκρανική σύρραξη, οι πληθωριστικές πιέσεις που έκαναν την εμφάνισή τους πολύ πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχουν αρχίσει και «πνίγουν» τα ελληνικά νοικοκυριά.
Ενδεικτικά είναι τα τελευταία στατιστικά δελτία τιμών του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), ημερομηνίας 10 και 11 Μαρτίου , που αποτυπώνουν τις τιμές – φωτιά στις οποίες πωλούνται φρούτα, λαχανικά και κρέατα – βασικά αγαθά που δεν λείπουν από κανένα οικογενειακό τραπέζι. Μάλιστα, οι τιμές στα οπωροκηπευτικά δεν αποκλείεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο, αν αναλογιστεί κανείς το τελευταίο κύμα κακοκαιρίας που έπληξε τη χώρα τα προηγούμενα 24ωρα, με αρκετά χαμηλές θερμοκρασίας.
Οι τιμές που ακολουθούν αφορούν στη χονδρική πώληση, οπότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι μπορεί να «τσιμπήσουν» ακόμη περισσότερο μέχρι τα προϊόντα να φτάσουν στους τελικούς καταναλωτές.
Δεν είναι τυχαίο ότι η επικρατούσα τιμή για τα αγγουράκια (το κιλό) έχει φτάσει στα 2,30 ευρώ, όταν πέρυσι τέτοια εποχή, η τιμή τους δεν ξεπερνούσε τα 0,80 ευρώ. Μάλιστα, η αντίστοιχη επικρατούσα τιμή της προηγούμενης εβδομάδας κυμαινόταν στα 1,80 ευρώ.
Τα κολοκυθάκια πωλούνται πλέον με επικρατούσα τιμή στα 0,90 ευρώ, όταν πέρυσι κυμαίνονταν στα 0,70 ευρώ, ενώ τα φρέσκα κρεμμυδάκια πωλούνται πλέον έναντι 1,00 ευρώ, από 0,85 ευρώ τέτοια εποχή πέρυσι.
Για τις μελιτζάνες (φλάσκες), η επικρατούσα τιμή διαμορφώνεται στα 1,80 ευρώ, από 1,20 ευρώ πέρυσι και έναντι επικρατούσας τιμής 1,50 ευρώ την περασμένη εβδομάδα, ενώ οι πατάτες (εγχώριας παραγωγής) πωλούνται έναντι 0,65 ευρώ, από 0,46 ευρώ πέρυσι και 0,64 ευρώ την περασμένη εβδομάδα. Αντίστοιχα, η επικρατούσα τιμή για τις τομάτες είναι στο 1,00 ευρώ, από 0,70 ευρώ πέρυσι και έναντι 0,90 ευρώ την περασμένη εβδομάδα, ενώ στα 0,60 ευρώ κυμαίνεται η επικρατούσα τιμή στα λεμόνια, από 0,50 ευρώ πέρυσι.
«Τσιμπημένες» εμφανίζονται οι τιμές και στα κρέατα. Σύμφωνα πάντα με το δελτίο τιμών του ΟΚΑΑ, τα αρνιά (εγχώριας παραγωγής) πωλούνται με επικρατούσα τιμή τα 6,80 ευρώ (το κιλό), όταν το εύρος τιμών το 2021 κυμαινόταν μεταξύ 5,50 και 5,80 ευρώ. Στα κατσίκια η επικρατούσα τιμή είναι στα 7,00 ευρώ, από 5,50-6,00 ευρώ το 2021 και 5,30-5,70 ευρώ το 2020.
Και όλα αυτά, ενώ την περασμένη Πέμπτη η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε πως ο πληθωρισμός για τον Φεβρουάριο σκαρφάλωσε στο 7,2%, αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδα σε διάστημα 26 ετών. Είναι ενδεικτικό ότι μέσα σε έναν χρόνο (από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι και φέτος), η τιμή στο ψωμί και τα δημητριακά μετρά αύξηση 5,9%, το μοσχάρι 4,2%, το αρνί και το κατσίκι 14,4%, τα πουλερικά 6,8%, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά 6%, τα έλαια 16,8%, τα νωπά φρούτα 9,8%, τα λαχανικά 15,2%, ο καφές 4,1%.
Οι προβλέψεις για την επόμενη μέρα
Οι ανατιμήσεις στο χώρο των τροφίμων δείχνουν να εδραιώνονται, προκαλώντας ένα ευρύ κλίμα ανησυχίας για το μέλλον χιλιάδων νοικοκυριών στην Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή δραματικές είναι οι προβλέψεις που διατυπώνονται για τη διαμόρφωση των διεθνών τιμών των τροφίμων, καθώς ενισχύεται ο κίνδυνος για μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία που οδεύει προς την τρίτη εβδομάδα εχθροπραξιών. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ προειδοποιεί πως η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία θα μπορούσε να προκαλέσει άνοδο από 8% έως 20% στις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών, αυξάνοντας σε επικίνδυνα επίπεδα το φαινόμενο του υποσιτισμού στην πλανήτη.
Αυτό που σήμερα καλείται να αντιμετωπίσει η παραγωγή, η μεταποίηση και το εμπόριο του κλάδου των τροφίμων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η «τέλεια καταιγίδα», σχολιάζει, σε δηλώσεις του, την ίδια ώρα, ο πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης, εκτιμώντας, μεταξύ άλλων, πως η Ευρώπη βιώνει μια κρίση πιθανώς για πρώτη φορά στην ιστορία της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τέτοια έκταση και χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη «αν και μέχρι τώρα, δεν έχουμε δει σκηνές πανικού στα ράφια των σούπερ μάρκετ, εντούτοις υπάρχει μία ελαφρώς αυξημένη ζήτηση στο αλεύρι και τα ζυμαρικά… με μερίδα του καταναλωτικού κοινού να σπεύδει να δημιουργήσει αποθέματα υπό τον φόβο ελλείψεων και ανατιμήσεων».
Την ίδια στιγμή, πανελλαδική έρευνα που διενήργησε στις αρχές Μαρτίου η Ierax Analytix επιβεβαιώνει πως η τρέχουσα συγκυρία οδηγεί σε ριζικές αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών, με τους τελευταίους να αναζητούν σε κάθε αγορά τους όλες τις πιθανές προσφορές, αλλά και να στρέφονται στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που είναι παραδοσιακά πιο φθηνά. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, περισσότεροι από εννέα στους δέκα καταναλωτές θεωρούν βέβαιο πως οι αυξήσεις στην ενέργεια θα «περάσουν» στις τιμές των προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
