Μορφή χιονοστιβάδας έχει προσλάβει πλέον η καθημερινή κατάθεση προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που τέθηκαν σε ισχύ τον περασμένο Ιούνιο. Οι προσφυγές κατατίθενται στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο από ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, κατοικιών κ.λπ. από όλη την Ελλάδα.
Ετσι, για μία ακόμη φορά οι σύμβουλοι Επικρατείας καλούνται να κρίνουν το καυτό για τους ιδιοκτήτες ζήτημα των αντικειμενικών αξιών. Η Ολομέλεια του ΣτΕ τη διετία 2014-2015 με δύο αποφάσεις της (4003/2014 και 4446/2015) όχι μόνο έκρινε παράνομες τις ισχύουσες τότε αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, αλλά σχεδόν ομόφωνα υποχρέωσε την κυβέρνηση να εκδώσει υπουργική απόφαση για πανελλαδική αναδρομική αναπροσαρμογή τους. Μάλιστα, η Ολομέλεια είχε επισημάνει πριν από τρία χρόνια ότι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών πρέπει να έχει αναδρομική ισχύ από 21/5/2015.
Παράλληλα, πριν από δύο χρόνια η επταμελής σύνθεση του Β’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας με σειρά αποφάσεών της (2334-2337/2016) έκρινε παράνομο τον τρόπο προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε τέσσερις περιοχές της χώρας (Φιλοθέη, Ψυχικό, Νέος Βουτζάς, Δελφοί). Το υπουργείο Οικονομικών, λοιπόν, αναπροσάρμοσε τις αντικειμενικές αξίες για τις εν λόγω περιοχές, υιοθετώντας τις δικαστικές αποφάσεις του Β’ Τμήματος του ΣτΕ. Τώρα, ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, κατοικιών και μονοκατοικιών από το Ψυχικό, τη Φιλοθέη, την Εκάλη, την πλατεία Μαβίλη, το Κολωνάκι, την Κυψέλη, τα Κάτω Πατήσια, την Καισαριανή, τον Πειραιά, την Πυλαία-Χορτιάτη Θεσσαλονίκης, την Κρωπία, την Υδρα κ.λπ., αλλά και το Σωματείο «Ενωση Ιδιοκτητών Ψυχικού» προσέφυγαν στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο. Ολοι ζητούν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική, παράνομη και εξωπραγματική η από 12 Ιουνίου 2018 απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών με την οποία αναπροσαρμόζονται οι τιμές εκκίνησης για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές εντός σχεδίου σε όλη τη χώρα κατά το αντικειμενικό σύστημα.
Πέρα όμως από το νομικό σκέλος, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων στις αιτήσεις ακύρωσής τους επισημαίνουν ότι οι αγοραίες τιμές είναι σημαντικά κατώτερες, κατά 30%, και στην περιοχή της Κυψέλης κατά 50%.
Τιμές εκκίνησης
Μάλιστα, η Ενωση Ιδιοκτητών Ψυχικού προσκομίζει στοιχεία από το Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με το οποίο οι τιμές της αγοράς βρίσκονται σχεδόν όλες κάτω από τα 3.750 ευρώ και, κυρίως, στη ζώνη Β’ του Δήμου Ψυχικού, κάτι που δεν δικαιολογείται από τα δείγματα των αγοραπωλησιών της διετίας 2017-2018. Διευκρινίζεται ότι τα ακίνητα της κάθε ζώνης του εν λόγω δήμου έχουν διαφορετική αντικειμενική αξία.
Σε άλλο σημείο οι ιδιοκτήτες αναφέρουν ότι δεν προκύπτει από πουθενά ότι το υπουργείο Οικονομικών έλαβε υπόψη του στοιχεία που θα οδηγούσαν πράγματι σε εκτίμηση τιμών εκκίνησης, από τις οποίες θα προκύπτουν αντικειμενικές αξίες που θα αντιστοιχούν κατά προσέγγιση στις πραγματικές αξίες των ακινήτων.
Με άλλα λόγια, υπογραμμίζεται ότι ο αντικειμενικός προσδιορισμός απαιτεί «μια ενιαία, διαφανή, αρκούντως ορισμένη και πρόσφορη μεθοδολογία, ώστε να παρέχονται στους ενδιαφερόμενους επαρκή εχέγγυα για τον ορθό καθορισμό της φορολογούμενης αξίας των ακινήτων τους, ενώ η κρίση πρέπει να είναι εξατομικευμένη ανά περιοχή και η διοίκηση πρέπει να τεκμηριώνει τα στοιχεία που έλαβε υπ’ όψιν της για τον σχηματισμό της κρίσεως αυτής». Ωστόσο, σημειώνουν οι ιδιοκτήτες, από την επίμαχη υπουργική απόφαση του περασμένου Ιουνίου δεν προκύπτει ότι η κρίση του υπουργείου Οικονομικών ήταν εξατομικευμένη, αλλά ούτε προκύπτουν από πουθενά τα στοιχεία από τα οποία βγήκαν τα συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης σε όλες τις ζώνες.
Πέρα από όλα αυτά, πριν από την έκδοση της επίμαχης υπουργικής απόφασης δεν προηγήθηκε η γνώμη (εκτίμηση) των κατά τόπους δημοτικών συμβουλίων των δήμων για τις τιμές εκκίνησης των ζωνών, με αποτέλεσμα να έχουν παραβιαστεί οι διατάξεις του νόμου 3852/2010. Δηλαδή, δεν προηγήθηκε το στάδιο εκείνο της γνώμης των δημοτικών συμβουλίων, που αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση της εν λόγω υπουργικής απόφασης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Το υπουργείο Οικονομικών, υπογραμμίζεται, δεν έλαβε υπόψη του (αφού φυσικά δεν ζητήθηκαν) τις εκτιμήσεις των δήμων που κατά τεκμήριο στηρίζονται και απηχούν την τοπική γνώμη και πραγματικότητα, ενώ αντανακλούν και τις ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες κάθε περιοχής. Σαφώς, η τοπική γνώμη δεν αξιοποιήθηκε κατά τον προσδιορισμό των τιμών εκκίνησης, με αποτέλεσμα αυτές να αποκλίνουν, κατά τεκμήριο, από την πραγματικότητα.
Την ίδια στιγμή, παραβιάζονται οι συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας, καθώς, σύμφωνα με τις νέες αντικειμενικές αξίες, μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών θα φορολογηθεί υπέρμετρα και δυσανάλογα σε σχέση με ιδιοκτήτες άλλων περιοχών που θα φορολογηθούν επιεικέστερα.
