Την υλοποίηση δέκα νέων προγραμμάτων που θα δημιουργήσουν περισσότερες από 80.000 θέσεις εργασίας, εξαγγέλλει μέσω της συνέντευξής του στο ένθετο «Καριέρα+Εργασία» της ΕφΣυν ο υφυπουργός Εργασίας, Νάσος Ηλιόπουλος.
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι ο σχεδιασμός του υπουργείο έγκειται στην υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων για μακροχρόνια ανέργους και νέους πτυχιούχων σε κλάδους όπως η μεταποίηση/βιομηχανία, ο αγρό-διατροφικός τομέας και οι νέες τεχνολογίες.
Εξαγγέλλει ότι τα πρώτα προγράμματα που θα υλοποιηθούν από τον ΟΑΕΔ αφορούν την Κοινωφελή Εργασία σε Δήμους, Περιφέρειες και Κέντρα Πρόνοιας για 30.436 θέσεις καθώς και τη απασχόληση 10.000 νέων επιστημόνων σε εξειδικευμένες δράσεις.
Ειδικότερα την έναρξη του προγράμματος της Κοινωφελούς εργασίας την προσδιόρισε για τις αρχές Ιουλίου ώστε να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα οι προσλήψεις στους ΟΤΑ.
Ανακοινώνει επίσης 53 προσλήψεις στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), προκειμένου να ενισχυθούν οι τομείς υγείας και ασφάλειας, ώστε να περιοριστούν οι παραβάσεις στους χώρους δουλειάς και τα εργατικά ατυχήματα.
Σημειώνει, δε, ότι μέχρι το τέλος του 2018 θα έχουν δημιουργηθεί συνολικά 400.000 νέες θέσεις εργασίας και προβλέπει περαιτέρω μείωση της ανεργίας μέσα στο 2019, ενώ εμφανίστηκε σίγουρος για αύξηση του κατώτατου μισθού σημειώνοντας: «Πιστεύω ότι με την λήξη του προγράμματος θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε και το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αύξηση του κατώτατου μισθού».
– Τα επίσημα ποσοστά της ανεργίας κινούνται λίγο πάνω από το 20%. Ο πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει ότι το ποσοστό της ανεργίας το 2018 θα πέσει κάτω από 20% μετά από πολλά χρόνια. Θεωρείται ότι ο στόχος είναι εφικτός;
Πιστεύω ότι είναι ένας εφικτός στόχος. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνουν την ανεργία στο 20,1% για τον μήνα Μάρτιο. Το σύστημα Εργάνη καταγράφει για τους επόμενους μήνες μια ιδιαίτερα θετική πορεία. Χαρακτηριστικά μόνο για τον μήνα Μάιο καταγράφηκε θετικό ισοζύγιο νέων θέσεων εργασίας κατά 108.725. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το κλείσιμο της χρονιάς μπορεί να μας βρει με 400.000 νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα σε σχέση με το 2014. Τέλος ιδιαίτερα κρίσιμο είναι ότι η σύγκριση των ετήσιων στοιχείων αποτυπώνει ότι από τις 293.000 νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν την τριετία 2015-2017 σχεδόν το 70% είναι πλήρους και όχι μερικής απασχόλησης. Είναι σίγουρο ότι τα ποσοστά στα οποία αναφερόμαστε δείχνουν ότι η ανεργία συνεχίζει να αποτελεί αν όχι το κεντρικό ένα από τα κεντρικά κοινωνικά προβλήματα. Η μείωση της όμως κατά έξι μονάδες αυτή τη στιγμή σε σχέση με το 2014 δείχνει ότι είμαστε στην σωστή κατεύθυνση και το ζητούμενο είναι το πώς θα κινηθούμε πιο γρήγορα. Επιτρέψτε μου εδώ όμως να προσθέσω και το εξής. Η μείωση της ανεργίας αποτελεί κομμάτι του ίδιου πολιτικού σχεδίου με την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Υπό αυτό το πρίσμα η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων αποτελεί βασικό στοιχείο για τον σχεδιασμό του εργασιακού πεδίου την επόμενη μέρα.
— Ποιες πολιτικές θα εφαρμόσει η κυβέρνηση και ειδικότερα το υπουργείο Εργασίας για να μειωθεί περαιτέρω ο αριθμός των ανέργων;
Όπως σωστά αναφέρετε η μείωση της ανεργίας δεν μπορεί να αποτελεί κομμάτι της δουλειάς ενός υπουργείου αλλά συνολικότερο ζήτημα και των ίδιων των οικονομικών εξελίξεων. Από την δική μας τη μεριά το ζητούμενο είναι ο καλύτερος δυνατός σχεδιασμός των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας και η αξιοποίηση του συνόλου των πόρων. Ο σχεδιασμός δηλαδή που θα ακουμπάει ταυτόχρονα στις δυνατότητες του εργατικού δυναμικού και στις ανάγκες της παραγωγής. Θα αποτελούσε μεθοδολογικό λάθος να αντιμετωπίσουμε το σύνολο των ανέργων με τον ίδιο τρόπο και να εφαρμόσουμε την ίδια πολιτική. Ακριβώς για αυτό το λόγο το αμέσως επόμενο διάστημα θα υλοποιηθούν προγράμματα που απευθύνονται σε αυτό που ονομάζουμε σκληρός πυρήνας της ανεργίας όπως η κοινωφελής εργασία αλλά και προγράμματα που θα κατευθύνουν νέους πτυχιούχους σε δυναμικούς κλάδους της οικονομίας. Προσπαθούμε δηλαδή να κατευθύνουμε τους πόρους μας με έναν τρόπο που μας επιτρέπει όχι απλά να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας αλλά ταυτόχρονα να συμβάλουμε στον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου.
— Κάνατε λόγο για την προώθηση στοχευμένων προγραμμάτων απασχόλησης. Ποια είναι αυτά;
Επί της αρχής η ύπαρξη περιορισμένων πόρων μας επιβάλει αν θέλουμε πραγματικά να είμαστε αποτελεσματικοί να κάνουμε επιλογές. Οφείλουμε δηλαδή να κάνουμε μια σειρά από επιλογές όπως κλάδος, ειδικότητες και συγκεκριμένο πρόγραμμα για να μπορέσουμε να φέρουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα μετά την τελευταία αναθεώρηση των ευρωπαϊκών πόρων έχουμε την δυνατότητα και σχεδιαστικά να υλοποιήσουμε προγράμματα όχι με έναν οριζόντιο τρόπο για ολόκληρη τη χώρα αλλά ειδικά με βάση τις ανάγκες κάθε περιφέρειας. Σε αυτή τη βάση έχει σχεδόν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός για μια σειρά από στοχευμένα προγράμματα είτε για μακροχρόνια ανέργους, είτε για την κατεύθυνση νέων πτυχιούχων σε κλάδους όπως η μεταποίηση/βιομηχανία, ο αγρό-διατροφικός και οι νέες τεχνολογίες. Ειδικά για τον κλάδο της μεταποίησης/βιομηχανίας με το πρόγραμμα που θα υλοποιήσουμε θα στηρίξουμε την εργασία νέων επιστημόνων σε τμήματα ανάπτυξης και έρευνας. Τέλος σχεδιάζουμε και ένα ειδικό πρόγραμμα για την κατάρτιση ατόμων με αναπηρία σε ψηφιακές δεξιότητες.
— Ποια από αυτά τα προγράμματα θα υλοποιηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα και πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργήσουν;
Μέχρι τέλους του έτους θα έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται δέκα νέα προγράμματα για περισσότερους από 80.000 ανέργους. Πρώτη προτεραιότητα έχει το νέο πρόγραμμα κοινωφελούς Εργασίας σε Δήμους, Περιφέρειες και Κέντρα Πρόνοιας που θα αφορά . Τέλος τα προγράμματα για τους νέους επιστήμονες θα αφορούν 10.000 ανέργους.
— Θεωρείται ότι το μοντέλο της «κοινωφελούς εργασίας» αποτελεί λύση στο πρόβλημα της ανεργίας;
Η νέα γενιά προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας απευθύνεται στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας που αποδεδειγμένα δε βρίσκει δουλειά στον ιδιωτικό τομέα. Αφορά δηλαδή στους μακροχρόνια ανέργους, ανέργους μεγάλης ηλικίας, με χαμηλά τυπικά προσόντα και με πολύ χαμηλό εισόδημα.
Η διόγκωση της μακροχρόνιας ανεργίας τροφοδοτεί την αποθάρρυνση των ανέργων και την επακόλουθη έξοδό τους από το εργατικό δυναμικό. Έχει διαπιστωθεί ότι: (α) υπάρχει υψηλός κίνδυνος ο μακροχρόνια άνεργος να παραιτηθεί από τη διαδικασία αναζήτησης εργασίας και (β) οι πιθανότητες πρόσληψης ενός ανέργου από μία επιχείρηση μειώνονται όσο αυξάνεται ο χρόνος παραμονής του εκτός εργασίας. Πέραν των αρνητικών επιπτώσεων που προκαλεί η μακροχρόνια ανεργία στον ίδιο τον άνεργο, η υπερσυγκέντρωση μακροχρόνια ανέργων οδηγεί παράλληλα σε μαρασμό την τοπική οικονομία και στην επιδείνωση των κοινωνικών συνθηκών.
Η νέα γενιά προγραμμάτων αποσκοπεί στην υποστήριξη της διαδικασίας επαναφοράς του ανέργου στον χώρο της εργασίας, συνδυάζοντας την αναβάθμιση του γνωστικού του επιπέδου με την προσφορά μιας θέσης εργασίας σε μετρήσιμα κοινωφελή έργα για την τοπική κοινωνία. Συνεπώς αποτελεί το πρώτο «σκαλί» για την επιστροφή του ανέργου στην αγορά εργασίας.
— Πότε αναμένεται να εκδοθεί η προκήρυξη για το μεγάλο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας σε δήμους και Περιφέρειες της χώρας;
Το νέο πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε 276 Δήμους και 13 Περιφέρειες της χώρας, θα είναι 8μηνης διάρκειας. Όπως αναφέραμε το πρόγραμμα απευθύνεται σε 30.436 θέσεις ανέργους. Εξ αυτών 5.000 άτομα θα τοποθετηθούν στις Περιφέρειες, 24.986 θα τοποθετηθούν σε 276 Δήμους και 450 σε Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας. Αρχές Ιουλίου αναμένεται η δημοσίευση της πρόσκλησης από τον ΟΑΕΔ.
— Η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει μια «μάχη» για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και της εργοδοτικής αυθαιρεσίας; Ποια είναι τα πρώτα δείγματα γραφής; Έχετε στοιχεία που δείχνουν στροφή των εργοδοτών;
Η αδήλωτη εργασία στους κλάδους υψηλής παραβατικότητας έχει μειωθεί από το 19,2% που ήταν το 2014 στο 12%. Η αναβάθμιση και η ενίσχυση της επιθεώρησης εργασίας έχει συμβάλει ουσιαστικά σε αυτή την εξέλιξη. Παράλληλα μια σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχει πάρει το υπουργείο σχετικά με ζητήματα της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας έχουν βοηθήσει στην συνολικότερη καταπολέμηση της παραβατικότητας. Η νέα αρχιτεκτονική του προστίμου για την αδήλωτη εργασία που μειώνει το πρόστιμο στο βαθμό που θα υπάρχει πρόσληψη του αδήλωτου εργαζόμενου αποτελεί άλλο ένα στοιχείο που πιστεύουμε ότι θα διαδραματίσει θετικό ρόλο. Βλέπουμε όμως ένα μετασχηματισμό της παραβατικότητας κυρίως στην κατεύθυνση της υποδηλωμένης εργασίας. Ακριβώς για αυτό το λόγο είναι ιδιαίτερα κρίσιμες οι πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εργασίας για την αυστηρή τήρηση με ηλεκτρονικό τρόπο τόσο της υπερεργασίας όσο και της υπερωρίας. Τέλος τα στοιχεία έχουν δείξει ότι η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων ήταν από τα στοιχεία που πυροδότησαν την έκρηξη της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας. Η επαναφορά τους μετά τον Αύγουστο θα έχει σαφέστατα θετικό ρόλο και στο συγκεκριμένο κομμάτι.
— Ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων στη χώρα παραμένει υψηλός. Πώς θα αντιμετωπίσετε την συγκεκριμένη κατάσταση;
Η ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών αποτελεί το πιο βασικό βήμα. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχει βγει η προκήρυξη για 53 προσλήψεις στην επιθεώρηση εργασίας όπου θα ενισχυθεί και η επιθεώρηση υγείας και ασφάλειας. Επιτρέψτε μου εδώ να αναφέρω ότι η τελευταία πρόσληψη στην συγκεκριμένη υπηρεσία έγινε το 2000. Παράλληλα μια σειρά από νομοθετικές αλλαγές όπως η μεγαλύτερη ευελιξία των επιθεωρητών να προχωρούν σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας επιχείρησης ή τμήματος αυτής που υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά. Τέλος σχεδιάζονται μια σειρά από στοχευμένα προγράμματα σε κλάδους με υψηλό αριθμό ατυχημάτων όπου θα συνδυάζεται η κατάρτιση των εργαζομένων σε ζητήματα υγείας και ασφάλειας με τον έλεγχο από την μεριά της επιθεώρησης.
— Να περιμένουν οι εργαζόμενοι αύξηση του κατώτατου μισθού εντός του 2018;
Είναι ξεκάθαρο ότι το μοντέλο που υλοποιήθηκε μέσα στην κρίση, ότι δηλαδή μπορούμε να στηριχθούμε στην φθηνή και ευέλικτη εργασία είναι ταυτόχρονα κοινωνικά άδικο και οικονομικά αναποτελεσματικό. Η ανάπτυξη οφείλει να στηρίζεται και να τροφοδοτείται από την προστασία της εργασίας. Η επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων, δηλαδή της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης σημαίνει πρώτα από όλα καλυτέρους μισθούς για τους εργαζόμενους. Πιστεύω ότι με την λήξη του προγράμματος θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε και το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Υπενθυμίζω εδώ ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού αποτελεί άμεση προτεραιότητα για την κυβέρνηση και έχει αποτυπωθεί και στο αναπτυξιακό σχέδιο.