Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) εξέδωσε επικαιροποιημένο τον «Οδηγό για την ενημέρωση των ταξιδιωτών».
Ο ως άνω Οδηγός συντάχθηκε από τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (Γ.Δ.Τ. & Ε.Φ.Κ.) και αποσκοπεί στην έγκυρη ενημέρωση των πολιτών σε θέματα που ενδέχεται να τους απασχολήσουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, όπως η μεταφορά αγαθών στις αποσκευές τους (ατέλειες, απαλλαγές, αγορές από Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών, ρευστά διαθέσιμα, κ.λπ).
Η επικαιροποιημένη έκδοση του παρόντος Οδηγού εντάσσεται στον Στρατηγικό Στόχο της Γ.Δ.Τ. & Ε.Φ.Κ., σχετικά με τη δημιουργία μίας εξωστρεφούς, αποτελεσματικής και αποδοτικής Τελωνειακής Υπηρεσίας με σεβασμό προς τον πολίτη, για να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, ώστε να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα και καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των συναλλαγών τους με την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή.
Για την επίτευξη του ανωτέρω Στρατηγικού Στόχου, η Γ.Δ.Τ. & Ε.Φ.Κ., σε συνεργασία και με άλλες υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., όπως τη Γενική Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Ανθρώπινου Δυναμικού (Γ.Δ.Η.Δ.Α.Δ.), θα μεριμνήσει για την έκδοση ανάλογων Οδηγών/Εγχειριδίων/Ενημερωτικών Φυλλαδίων και για άλλα τελωνειακά θέματα, για την αποτελεσματική ενημέρωση των πολιτών, την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και την εξωστρέφεια της Τελωνειακής Υπηρεσίας.
Ο οδηγός έχει ως εξής:
-Σύνταξη Περιεχομένου:
Γενική Διεύθυνση Τελωνείων & Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (Γ.Δ.Τ. & Ε.Φ.Κ.):
α) Διεύθυνση Δασμολογικών Θεμάτων, Ειδικών Καθεστώτων και Απαλλαγών
β) Διεύθυνση Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) & Φόρου Προστιθέμενης
Αξίας (Φ.Π.Α.)
γ) Διεύθυνση Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων και Παραβάσεων(Δ.Σ.Τ.Ε.Π.)
-Επιμέλεια έκδοσης:
Γενική Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης & Ανθρώπινου Δυναμικού (Γ.Δ.Η.Δ.Α.Δ.)
Διεύθυνση Οργάνωσης (Δ.ΟΡΓ.)
Τμήμα Δ’ – Υποθέσεων Πολιτών
Ιστορικό Εκδόσεων
1η έκδοση Αρχική Δεκέμβριος 2015
2η έκδοση σελ. 5, 6 Ιούνιος 2018
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
I. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΤΕΛΕΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ
II. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ Φ.Π.Α
Α. Προϋποθέσεις για τη χορήγηση της απαλλαγής
Β. Διαδικασία χορήγησης απαλλαγής
1. Άμεση απαλλαγή:
2. Έμμεση απαλλαγή:
Γ. Αναχώρηση του ταξιδιώτη για Τρίτη χώρα μέσω άλλης Κοινοτικής χώρας
Δ. Αγορά αγαθών από άλλη Κοινοτική χώρα και αναχώρηση του ταξιδιώτη από την Ελλάδα
III. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΙΔΩΝ (Κ.Α.Ε.)
IV. ΡΕΥΣΤΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ
I. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΤΕΛΕΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ
Παρέχονται απαλλαγές στις εισαγωγές εμπορευμάτων που μεταφέρουν στις προσωπικές τους αποσκευές οι ταξιδιώτες από τρίτες χώρες, εφόσον η αξία τους δεν υπερβαίνει τα 300 ΕΥΡΩ.
Σε περίπτωση επιβατών αεροπλάνων και πλοίων, το χρηματικό όριο απαλλαγής είναι 430 ΕΥΡΩ.
Προκειμένου για ταξιδιώτες κάτω των (15) ετών η απαλλαγή περιορίζεται σε είδη συνολικής αξίας μέχρι 150 ΕΥΡΩ ανεξάρτητα από το μεταφορικό μέσο. Προκειμένου για κατοίκους παραμεθορίων ζωνών ή μεθοριακούς εργαζόμενους και μέλη του πληρώματος μεταφορικών μέσων, η απαλλαγή περιορίζεται σε είδη συνολικής αξίας μέχρι 175 ΕΥΡΩ.
Για τα παρακάτω εμπορεύματα οι ποσότητες που μπορούν να εισαχθούν ατελώς ανά ταξιδιώτη είναι οι εξής:
Α) προϊόντα καπνού:
α) Για ταξιδιώτες που ταξιδεύουν αεροπορικώς: 200 τεμ. τσιγάρα ή 100 τεμ. πουράκια ή 50 πούρα ή 250 γραμ. καπνού ή αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων.
β) Για ταξιδιώτες που ταξιδεύουν με τα λοιπά μεταφορικά μέσα: 40 τεμ. τσιγάρα ή 20 τεμ. πουράκια ή 10 τεμ. πούρα ή 50 γραμ. καπνός για κάπνισμα ή αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων.
Β) Αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά, εκτός του κοινού κρασιού και της μπύρας:
– αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά, με αλκοολικό τίτλο μεγαλύτερο από 22% vol, ή αιθυλική αλκοόλη μη μετουσιωμένη με αλκοολικό τίτλο 80% vol ή μεγαλύτερο:
1 λίτρο ή
– αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά με αλκοολικό τίτλο που δεν υπερβαίνει το 22% vol:
2 λίτρα, ή αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων και
– συνολικά 4 λίτρα κοινού κρασιού και 16 λίτρα μπύρας.
Για ταξιδιώτες κάτω των (17) ετών δεν δίνεται απαλλαγή για τα καπνικά προϊόντα και οινοπνευματώδη ποτά.
II. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ Φ.Π.Α.
Οι μη εγκατεστημένοι στο εσωτερικό της Κοινότητας ταξιδιώτες, δικαιούνται απαλλαγής από το Φ.Π.Α. που αναλογεί στα είδη που αγοράζουν στο εσωτερικό της Κοινότητας και τα οποία τα προορίζουν για προσωπική ή οικογενειακή χρήση και τα συναποκομίζουν στις προσωπικές τους αποσκευές κατά την αναχώρησή τους για τρίτη χώρα. Η διαδικασία απαλλαγής καθώς και το σχετικό υπόδειγμα της Απόδειξης Λιανικής Πώλησης, ορίζεται με την αριθμ.1138050/ 4085/ 1436/ Α0014/ ΠΟΛ.1338/30.12.1996 (Β’ 18/1997) Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών Α.Υ.Ο. όπως ισχύει. Η απαλλαγή αυτή μπορεί να είναι άμεση ή έμμεση.
Α. Προϋποθέσεις για τη χορήγηση της απαλλαγής
1. Για τη χορήγηση της απαλλαγής, πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις :
– Ο αγοραστής – ταξιδιώτης να έχει την κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του εκτός Κοινότητας, γεγονός που αποδεικνύεται από το διαβατήριό του ή το δελτίο ταυτότητάς του ή από άλλο επίσημο έγγραφο.
– Τα αγαθά που αγοράζονται στα πλαίσια του λιανικού εμπορίου, να προορίζονται να καλύψουν προσωπικές ή οικογενειακές ανάγκες του αγοραστή – ταξιδιώτη και να περιλαμβάνονται στις προσωπικές αποσκευές του, ανεξάρτητα αν συνοδεύονται ή όχι από τον ίδιο. Σε περιπτώσεις που η αναχώρηση των αγοραστών – ταξιδιωτών από την Ελλάδα προς τρίτη χώρα πραγματοποιείται με οχήματα μεταφοράς προσώπων, ο όρος «προσωπικές αποσκευές» αφορά σε είδη που μεταφέρονται στον αποθηκευτικό χώρο οχημάτων μεταφοράς προσώπων προς εξυπηρέτηση των επιβαινόντων σε αυτά.
– Τα αγαθά να μην είναι είδη διατροφής, οινοπνευματώδη ποτά και καπνοβιομηχανικά προϊόντα.
– Τα αγαθά να μην προορίζονται για τον εξοπλισμό ή τον εφοδιασμό ιδιωτικών μέσων μεταφοράς (αυτοκινήτων, σκαφών, αεροσκαφών κ.λ.).
– Η συνολική αξία της κάθε μίας Απόδειξης Λιανικής Πώλησης, συμπεριλαμβανομένου και του Φ.Π.Α., να υπερβαίνει το ελάχιστο όριο των 50 €.
2. Δεν παρέχεται δικαίωμα απαλλαγής ή επιστροφής Φ.Π.Α.:
– στα είδη διατροφής, οινοπνευματώδη ποτά και καπνοβιομηχανικά προϊόντα
και
– στα αγαθά που προορίζονται για τον εξοπλισμό ή τον εφοδιασμό ιδιωτικών μέσων μεταφοράς (αυτοκινήτων, σκαφών, αεροσκαφών, κ.λ.π.).
– Επίσης, δεν παρέχεται δικαίωμα απαλλαγής ή επιστροφής Φ.Π.Α., στο προσωπικό των μεταφορικών μέσων που ενεργούν μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και άλλων χωρών, καθώς και όταν ο πωλητής ανήκει στην κατηγορία των απαλλασσομένων από το Φ.Π.Α. επιχειρήσεων, λόγω τζίρου, σύμφωνα με το άρθρο 39″Ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων» του ν. 2859/2000 (Μικρές επιχειρήσεις) (Α’ 248) «Κύρωση Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας»
Επίσης τα είδη που μεταφέρονται από αγοραστές – ταξιδιώτες με φορτωτικά έγγραφα ή λοιπά συνοδευτικά φορολογικά στοιχεία μεταφοράς, ανεξαρτήτως του τρόπου μεταφοράς ( οδική, αεροπορική, θαλάσσια), καθώς και τα είδη που μεταφέρονται με επαγγελματικά οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων, δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσεως, δεν εμπίπτουν στη εφαρμογή της διαδικασίας απαλλαγής.
Β. Διαδικασία χορήγησης απαλλαγής
1. Άμεση απαλλαγή:
– ο αγοραστής – ταξιδιώτης δηλώνει στον πωλητή εγγράφως, ότι πρόκειται να αναχωρήσει κατ΄ ευθείαν από την Ελλάδα για χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), χωρίς δηλαδή ενδιάμεσο σταθμό σε άλλη κοινοτική χώρα,
– ο πωλητής εκδίδει την προβλεπόμενη Απόδειξη Λιανικής Πώλησης με την ένδειξη «ΧΩΡΙΣ Φ.Π.Α. – ΕΞΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΑΓΟΡΑΣΤΗ-ΤΑΞΙΔΙΩΤΗ ΕΚΤΟΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ» και
– ο ίδιος ο πωλητής ή εκπρόσωπός του, προσκομίζει τα αγαθά στο Τελωνείο εξόδου από την Ελλάδα και τα παραδίδει στον αγοραστή – ταξιδιώτη κατά την αναχώρησή του για την Τρίτη χώρα, μαζί με Δελτίο Αποστολής και την Απόδειξη Λιανικής Πώλησης, το πρώτο αντίτυπο της οποίας, αφού θεωρηθεί για την εξαγωγή από το Τελωνείο παραμένει στο αρχείο του πωλητή.
2. Έμμεση απαλλαγή :
– ο αγοραστής πρέπει να ζητάει από τον πωλητή να του εκδώσει την ειδικού τύπου τριπλότυπη Απόδειξη Λιανικής Πώλησης,
– τα αγαθά να εξάγονται εκτός της Κοινότητας πριν από την παρέλευση του τρίτου μήνα που ακολουθεί τον μήνα κατά τον οποίο εκδόθηκε η Απόδειξη Λιανικής Πώλησης,
– τα αγορασθέντα είδη πρέπει να επιδεικνύονται, συνοδευόμενα από το πρωτότυπο φορολογικό στοιχείο αγοράς τους που φέρει την ένδειξη «ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Φ.Π.Α.» από τον αγοραστή – ταξιδιώτη στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή, κατά την αναχώρησή του από τη χώρα για τρίτη χώρα (εφόσον, η χώρα μας είναι ο τελευταίος σταθμός εξόδου του από την Κοινότητα), προκειμένου να βεβαιώνεται η εξαγωγή των αγαθών με τη θεώρηση του πρώτου αντιτύπου της Απόδειξης Λιανικής Πώλησης,
– ο αγοραστής – ταξιδιώτης επιστρέφει στον πωλητή τη θεωρημένη από την Τελωνειακή Αρχή απόδειξη εντός προθεσμίας τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία αγοράς των αγαθών, προκειμένου ο πωλητής να επιστρέψει το ποσό του Φ.Π.Α., που αναγράφεται σ’ αυτή, στον ίδιο τον αγοραστή – ταξιδιώτη ή σε νόμιμο εκπρόσωπό του ή να προβεί σε κατάθεση σε λογαριασμό τραπέζης με υπόδειξη του αγοραστή.
Αντί της παραπάνω διαδικασίας επιστροφής, ο αγοραστής μπορεί να παραδίδει τη θεωρημένη Απόδειξη Λιανικής Πώλησης μετά τη σφράγισή της από την Τελωνειακή Αρχή και πριν την αναχώρησή του, σε Γραφεία Διαμεσολάβησης που λειτουργούν στους χώρους αναχώρησης (Αεροδρόμια κ.λ.π.), τα οποία, έναντι αμοιβής, είτε αναλαμβάνουν όλες τις διαδικασίες και αποστέλλουν το ποσό του Φ.Π.Α. στον αγοραστή, είτε του προκαταβάλλουν το ποσό αυτό και στη συνέχεια το εισπράττουν από τον πωλητή.
Γ. Αναχώρηση του ταξιδιώτη για Τρίτη χώρα μέσω άλλης Κοινοτικής χώρας
Στην περίπτωση αγοράς αγαθών στη χώρα μας και αναχώρηση του αγοραστή – ταξιδιώτη για τρίτη χώρα μέσω άλλης Κοινοτικής χώρας, η θεώρηση της Απόδειξης Λιανικής Πώλησης, για την εξαγωγή των αγαθών, γίνεται από το Τελωνείο ελέγχου του τελευταίου σημείου αναχώρησης από την άλλη Κοινοτική χώρα για την τρίτη χώρα, με την επίδειξη των αγορασθέντων αγαθών.
Η επιστροφή του Φ.Π.Α. γίνεται από τον εγκατεστημένο στη χώρα μας πωλητή είτε απευθείας στον αγοραστή – ταξιδιώτη, είτε μέσω Διαμεσολαβητικού Γραφείου, με την ίδια διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω στην παράγραφο Β2.
Δ. Αγορά αγαθών από άλλη Κοινοτική χώρα και αναχώρηση του ταξιδιώτη από την Ελλάδα
Στην περίπτωση αγοράς αγαθών από άλλη Κοινοτική χώρα και αναχώρηση του αγοραστή – ταξιδιώτη για τρίτη χώρα από την Ελλάδα, η θεώρηση της Απόδειξης Λιανικής Πώλησης, για την εξαγωγή των αγαθών, γίνεται από το Τελωνείο ελέγχου του τελευταίου σημείου αναχώρησης από τη χώρα μας για την τρίτη χώρα, με την επίδειξη των αγορασθέντων αγαθών.
Η επιστροφή του Φ.Π.Α. γίνεται από τον εγκατεστημένο σε άλλη Κοινοτική χώρα πωλητή, με διαδικασία ανάλογη εκείνης που περιγράφεται παραπάνω στην παράγραφο Β2.
III. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΙΔΩΝ (Κ.Α.Ε.)
Το δικαίωμα αγοράς αφορολογήτων και αδασμολογήτων ειδών παρέχεται μόνο στους εξερχόμενους της χώρας ή διερχόμενους από αυτή ημεδαπούς ή αλλοδαπούς επιβάτες με προορισμό τρίτη χώρα καθώς επίσης και στα πληρώματα των μεταφορικών μέσων που έχουν προορισμό τρίτη χώρα και παραδίδονται σε αυτούς κατά το χρόνο αναχώρησής τους από την Ελλάδα.
Το δικαίωμα αγοράς φορολογημένων ειδών από τα μικτά Καταστήματα Φορολογημένων, Αδασμολογήτων και Αφορολογήτων Ειδών παρέχεται σε όλους τους ταξιδιώτες που έχουν ως προορισμό άλλο σημείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όσον αφορά την μέγιστη ανά είδος ποσότητα που μπορεί να πωληθεί από τα ΚΑΕ, δεν υπάρχει σχετικός περιορισμός, όμως οι αγοραζόμενες ποσότητες πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να ικανοποιούν μόνο τις προσωπικές-οικογενειακές, και σε καμία περίπτωση εμπορικές, ανάγκες των επιβατών.
Η διαδικασία πώλησης αδασμολογήτων και αφορολογήτων ειδών από τα ΚΑΕ πραγματοποιείται ως εξής:
α) Για τα καταστήματα που λειτουργούν σε λιμένες και αερολιμένες, με την σφράγιση από τα ΚΑΕ ή την επικύρωση μέσω ταμειακής μηχανής ή μέσω μηχανογραφημένου συστήματος, του εισιτηρίου/κάρτας επιβίβασης του επιβάτη, η οποία χρησιμεύει σαν στοιχείο απόδειξης του προορισμού σε τρίτη χώρα του επιβάτη, καθώς και με την έκδοση από τα ΚΑΕ απόδειξης λιανικής πώλησης για κάθε αγοραστή.
β) Για τα καταστήματα που λειτουργούν στους Μεθοριακούς Σταθμούς, με την έκδοση απόδειξης λιανικής πώλησης.
Αντίστοιχα, η διαδικασία πώλησης φορολογημένων ειδών από τα μικτά ΚΑΕ πραγματοποιείται με την έκδοση απόδειξης λιανικής πώλησης. Στους επιβάτες με προορισμό τρίτη χώρα που έχουν πραγματοποιήσει αγορές αδασμολογήτων και αφορολογήτων ειδών από τα ΚΑΕ διενεργούνται δειγματοληπτικοί έλεγχοι με βάση την κάρτα επιβίβασης και την απόδειξη λιανικής πώλησης. Στους λοιπούς επιβάτες ασκείται διακριτική εποπτεία και στις περιπτώσεις βάσιμων υπονοιών, έλεγχος των αγορασθέντων από το κατάστημα ειδών σε σχέση, με την εκδοθείσα σχετική απόδειξη λιανικής πώλησης. Η τυχόν αγορά ειδών από τα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών από μη δικαιούχα πρόσωπα διώκεται και τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις περί λαθρεμπορίας του Τελωνειακού Κώδικα.
IV. ΡΕΥΣΤΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ
Κάθε φυσικό πρόσωπο που εισέρχεται ή εξέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μεταφέρει ρευστά διαθέσιμα αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 € δηλώνει το ποσό αυτό στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών μέσω των οποίων εισέρχεται ή εξέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τον Κανονισμό 1889/2005 (L 309/9/25.11.2005). Στην Ελλάδα, ο έλεγχος διακίνησης ρευστών διαθεσίμων έχει εκχωρηθεί στις τελωνειακές αρχές.
Ως ρευστά διαθέσιμα νοούνται:
• διαπραγματεύσιμοι τίτλοι στον κομιστή, συμπεριλαμβανομένων νομισματικών μέσων εκδιδομένων στον κομιστή όπως ταξιδιωτικών επιταγών,
• διαπραγματεύσιμοι τίτλοι (συμπεριλαμβανομένων επιταγών, γραμματίων και εντολών πληρωμής) είτε εκδιδόμενοι στον κομιστή είτε οπισθογραφημένοι χωρίς περιορισμό, είτε εκδιδόμενοι σε διαταγή εικονικού δικαιούχου, είτε διαμορφωμένοι κατά τρόπον ώστε η κατοχή να συνεπάγεται κυριότητα,
• μη πλήρεις τίτλοι (συμπεριλαμβανομένων επιταγών, γραμματίων και εντολών πληρωμής) υπογεγραμμένοι αλλά με παράλειψη του ονόματος του δικαιούχου,
• τα μετρητά, ήτοι χαρτονομίσματα και κέρματα που είναι σε κυκλοφορία ως μέσο συναλλαγής.
Ο χρυσός, τα πολύτιμα μέταλλα, οι πολύτιμοι λίθοι, οι τραπεζικές κάρτες (π.χ. κάρτες με αποθηκευμένη αξία ή προπληρωμένες κάρτες) καθώς και οι μάρκες καζίνου δεν θεωρούνται ρευστά διαθέσιμα.
Η δήλωση συνίσταται στη συμπλήρωση ενός εντύπου, το οποίο παρέχεται από τις αρμόδιες αρχές στο σημείο εισόδου ή εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εν συνεχεία υποβάλλεται ενυπόγραφο από τον ταξιδιώτη, θεωρημένο αντίγραφο του οποίου δύναται να ζητήσει.
