Το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης πρόκειται να κάνει δεκτούς το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2017-2018 και κατόπιν εξετάσεων έως και 50 μεταπτυχιακούς φοιτητές στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών που οδηγεί στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ) στις παρακάτω κατευθύνσεις: Κλασική Φιλολογία: 14 θέσεις Βυζαντινή Φιλολογία: 6 θέσεις Νεοελληνική Φιλολογία: 14 θέσεις Γλωσσολογία: 8 θέσεις Ιστορία και Θεωρία Θεάτρου και Κινηματογράφου: 4 θέσεις για Θέατρο και 4 θέσεις για Κινηματογράφο ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Αίτηση συμμετοχής. Αντίγραφο πτυχίου με βαθμό τουλάχιστον 6,50 «Λίαν Καλώς». Για τους αποφοίτους πανεπιστημιακών σχολών της αλλοδαπής απαιτείται επιπλέον Βεβαίωση Ισοτιμίας από τον Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. (πρώην ΔΙΚΑΤΣΑ). Αντίγραφο Πιστοποιητικού Αναλυτικής Βαθμολογίας. Αντίγραφο αποδεικτικού γλωσσομάθειας μίας τουλάχιστον ξένης γλώσσας στο επίπεδο Β2 ή ανώτερο. Αν δεν υπάρχει τίτλος γλωσσομάθειας, ο υποψήφιος θα εξεταστεί σε μια από τις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες της επιλογής του. Για τους αλλοδαπούς απαιτείται αποδεικτικό γνώσης και της ελληνικής γλώσσας. Σύντομο βιογραφικό σημείωμα. Φωτοτυπία των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας. Τα αντίγραφα των παραπάνω δεν απαιτείται να είναι επικυρωμένα. Για όσους από τους υποψηφίους πετύχουν στις εισαγωγικές εξετάσεις θα γίνει έλεγχος γνησιότητας των τίτλων. Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν την αίτησή τους με τα ανωτέρω δικαιολογητικά έως και την 31-07-2017 (σφραγίδα ταχυδρομείου) στην ταχυδρομική διεύθυνση: Πανεπιστήμιο Κρήτης – Τμήμα Φιλολογίας Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών 741 00 – Ρέθυμνο ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Δευτέρα 11/9/2017, ώρα 11.30 Λατινική Φιλολογία Τρίτη 12/9/2017, ώρα 09.30 Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, Βυζαντινή Φιλολογία, Νεοελληνική Φιλολογία, Γλωσσολογία, Ιστορία και Θεωρία του Θεάτρου και του Κινηματογράφου Τετάρτη 13/9/2017, Ανακοίνωση των επιτυχόντων στην γραπτή εξέταση και στη συνέχεια προφορική εξέταση από την αντίστοιχη εξεταστική επιτροπή Οι υποψήφιοι υποχρεούνται να επιβεβαιώσουν από τον διαδικτυακό τόπο, το πρόγραμμα και την ύλη των εξετάσεων λίγο πριν την έναρξη της εξέτασης. Οι διαγωνιζόμενοι θα συγκεντρωθούν έξω από την γραμματεία του Τμήματος Φιλολογίας για να τους υποδειχθεί ο χώρος διεξαγωγής των εξετάσεων. ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Οι εξετάσεις διενεργούνται από τριμελείς επιτροπές των οικείων Τομέων, υπό την εποπτεία της Σ.Ε.Μ.Σ. Οι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν στις γραπτές εξετάσεις βαθμό τουλάχιστον 6.50 ‘λίαν καλώς’ έχουν το δικαίωμα να προσέλθουν σε προφορική εξέταση και συνέντευξη, με την ολοκλήρωση των οποίων θα διαμορφωθεί, ύστερα από συμψηφισμό, και η τελική βαθμολογία τους. Στο τελικό αυτό αποτέλεσμα, οι επιμέρους βαθμολογίες υπολογίζονται με τον ακόλουθο τρόπο: γραπτή εξέταση μαθημάτων ειδίκευσης 40%, βαθμός πτυχίου 20%, βαθμολογία στα προπτυχιακά μαθήματα τα σχετικά με το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών και αριθμός των προπτυχιακών αυτών μαθημάτων 20%, προφορική εξέταση και συνέντευξη 20%. Σε περίπτωση ισοβαθμίας γίνονται δεκτοί όλοι οι ισοβαθμούντες υποψήφιοι. ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Η εξεταστέα ύλη για όλες τις κατευθύνσεις υπάρχει αναλυτικά παρακάτω και μπορείτε να μεταβείτε κάνοντας click εδώ

Το Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης οργανώνει και λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 1993-1994 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Φιλολογίας.

Αντικείμενο και σκοπός του προγράμματος είναι η προαγωγή της επιστήμης στις ειδικότητες της ελληνικής φιλολογίας, της γλωσσολογίας και του θεάτρου-κινηματογράφου και η δημιουργία νέων επιστημόνων, οι οποίοι θα στελεχώσουν τα συναφή Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστημιακά Τμήματα, ορισμένα από τα οποία συναντούν σοβαρές δυσκολίες στην εξεύρεση εξειδικευμένου διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού.

Το πρόγραμμα εξειδικεύεται στις παρακάτω κατευθύνσεις:

• Κλασικής Φιλολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη σχέση μεταξύ αρχαίας ελληνικής και λατινικής λογοτεχνίας στην επίδραση της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας επί της βυζαντινής και νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας
• Βυζαντινής Φιλολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση σε περιοχές οι οποίες δεν καλλιεργούνται συστηματικά στην Ελλάδα, όπως είναι λ.χ. η αγιολογική και υμνογραφική φιλολογία
• Νεοελληνικής Φιλολογίας
• Γλωσσολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη μεθοδολογία περιγραφής γλωσσών και στη γραμματική και τη διδακτική της νέας ελληνικής
• Ιστορία και Θεωρία του Θεάτρου και του Κινηματογράφου

Το πρόγραμμα απονέμει:

• Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Αρχαία Ελληνική και Λατινική Φιλολογία, Βυζαντινή Φιλολογία, Νεοελληνική Φιλολογία, Γλωσσολογία, Θέατρο & Κινηματογράφο (Πρώτος Κύκλος)
• Διδακτορικό Δίπλωμα (Δεύτερος Κύκλος)

Στον Πρώτο Κύκλο (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης) γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων Φιλολογίας ή Φιλοσοφικών Σχολών ΑΕΙ της ημεδαπής, καθώς και πτυχιούχοι αντίστοιχων Tμημάτων ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής. Επίσης, γίνονται δεκτοί ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) πτυχιούχοι άλλων Tμημάτων Α.Ε.Ι. καθώς και πτυχιούχοι ΤΕΙ σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2916/2001 (ΦΕΚ 114/τ.Α΄).

Για το Διδακτορικό Δίπλωμα (Δ.Δ). γίνονται δεκτοί κάτοχοι του εν λόγω Μ.Δ.Ε. καθώς επίσης και άλλου Μ.Δ.Ε. συναφούς γνωστικού αντικειμένου.

Ο αριθμός εισακτέων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ορίζεται κατά ανώτατο όριο κατ’ έτος σε σαράντα (40) φοιτητές (Κλασική Φιλολογία 12, Βυζαντινή Φιλολογία 4, Νεοελληνική Φιλολογία 12, Γλωσσολογία 6 και Ιστορία και Θεωρία του Θεάτρου και του Κινηματογράφου 6)

Η χρονική διάρκεια του προγράμματος Πρώτου Κύκλου ορίζεται σε τέσσερα (4) διδακτικά εξάμηνα. Του Δεύτερου Κύκλου ορίζεται σε έξι (6) έως δέκα (10) διδακτικά εξάμηνα.

Προγράμματα Μαθημάτων

Τα μαθήματα σε όλους τους τομείς διδάσκονται τρεις (3) ώρες εβδομαδιαίως και αντιστοιχούν σε τρεις (3) διδακτικές μονάδες το καθένα.

Οι υποχρεώσεις των μεταπτυχιακών φοιτητών Δευτέρου Κύκλου ορίζονται κατά τομείς ως εξής:

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Δευτέρου Κύκλου ασχολούνται κυρίως με τη συγγραφή της διδακτορικής τους διατριβής υπό την επίβλεψη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής όπως ορίζει ο νόμος. Συμμετέχουν επίσης στα ερευνητικά προγράμματα του Τομέα ή ύστερα από συνεννόηση, σε συναφή προγράμματα των αντιστοίχων τομέων άλλων ΑΕΙ της ημεδαπής ή και της αλλοδαπής (π.χ. μέσω του προγράμματος ERASMUS). Ο επόπτης των σπουδών τους μπορεί να τους υποδείξει, ανάλογα με τις τυχόν ελλείψεις τους και τις επιμέρους σπουδαστικές τους ανάγκες, την παρακολούθηση ορισμένων μεταπτυχιακών ή προπτυχιακών μαθημάτων του Τμήματος Φιλολογίας ή και άλλου Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Μπορεί ακόμη να τους αναθέσει και περιορισμένης έκτασης επικουρικό διδακτικό έργο στο χώρο της ειδικότητάς τους, κάτω από την επίβλεψη ενός μέλους ΔΕΠ.

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Δεύτερου Κύκλου έχουν ως κύριο έργο την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής με την εποπτεία τριμελούς επιτροπής σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου. Παραλλήλως συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα του Τομέα και κυρίως στο Πρόγραμμα Bibliotheca Hagiographica Neograeca, βοηθούν στην οργάνωση του Εργαστηρίου Παλαιογραφίας και αναλαμβάνουν δευτερεύοντα διδακτικά έργα, όπως είναι η επίβλεψη ασκήσεων φοιτητών.

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Δευτέρου Κύκλου ασχολούνται κυρίως με τη συγγραφή της διδακτορικής τους διατριβής, υπό την επίβλεψη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής όπως ορίζει ο νόμος. Συμμετέχουν επίσης στα ερευνητικά προγράμματα του Τομέα ή ύστερα από συνεννόηση, σε συναφή προγράμματα των αντιστοίχων τομέων άλλων ΑΕΙ της ημεδαπής ή και αλλοδαπής (π.χ. μέσω του προγράμματος ERASMUS). Ο επόπτης των σπουδών τους μπορεί να τους υποδείξει, ανάλογα με τις τυχόν ελλείψεις τους και τις επιμέρους σπουδαστικές τους ανάγκες, την παρακολούθηση ορισμένων μεταπτυχιακών ή προπτυχιακών μαθημάτων του Τμήματος Φιλολογίας ή και άλλου Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Μπορεί ακόμη να τους αναθέσει και περιορισμένης έκτασης επικουρικό διδακτικό έργο στο χώρο της ειδικότητάς τους, κάτω από την επίβλεψη ενός μέλους ΔΕΠ.

Οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές Δευτέρου Κύκλου έχουν ως κύριο έργο τη συγγραφή της διδακτορικής τους διατριβής, όπως ορίζει ο νόμος. Με ευθύνη και επίβλεψη του επόπτη τους, μπορεί επίσης να τους ανατεθεί επικουρικό διδακτικό έργο σχετιζόμενο με την ειδίκευσή τους. Οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές μπορούν να παρακολουθούν σε συνεννόηση με τον επόπτη τους και ανάλογα με τις τυχόν ελλείψεις τους μικρό αριθμό μεταπτυχιακών ή προπτυχιακών μαθημάτων του Τμήματος Φιλολογίας ή και άλλου Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές και των δύο κύκλων μπορούν να συμμετέχουν στα ερευνητικά προγράμματα του Τομέα Γλωσσολογίας.

Οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές Δεύτερου Κύκλου επιδίδονται κυρίως στη συγγραφή της διδακτορικής τους διατριβής, κάτω από την επίβλεψη του επόπτη των σπουδών τους και της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής όπως ορίζει ο νόμος. Παίρνουν μέρος επίσης στα ερευνητικά προγράμματα του Τομέα και, ύστερα από σχετική συνεννόηση, στα ερευνητικά προγράμματα θεατρολογίας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών. Ο επόπτης των σπουδών τους μπορεί να τους αναθέσει την παρακολούθηση κάποιων μεταπτυχιακών μαθημάτων του Τμήματος Φιλολογίας ή άλλου Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, ανάλογα με τις τυχόν ελλείψεις τους και τις επιμέρους σπουδαστικές τους ανάγκες. Και μπορεί να τους αναθέσει περιορισμένης έκτασης επικουρικό διδακτικό έργο στο χώρο της ειδικότητάς τους, κάτω από την επίβλεψη κάποιου μέλους ΔΕΠ.

Για τη διεξαγωγή του Προγράμματος μεταπτυχιακών Σπουδών απασχολούνται μέλη Διδακτικού εν γένει Προσωπικού.

Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου κρίνεται επαρκής για την υποστήριξη των πρώτων σταδίων του Προγράμματος, αλλά για την ολοκλήρωση και άρτια υλοποίησή του απαιτείται χρηματοδότηση για την ταχεία προμήθεια ειδικών βιβλίων και περιοδικών.

Βραβείο Louis Robert. Ετήσιο βραβείο που απονέμεται στις δύο καλύτερες προπτυχιακές ή μεταπτυχιακές αρχαιογνωστικές εργασίες των Τμημάτων Φιλολογίας και Ιστορίας Αρχαιολογίας του προηγούμενου ακαδημαϊκού έτους. Εργασίες με βαθμό άριστα υποβάλλονται από τους διδάσκοντες των οικείων Τομέων σε τριμελείς επιτροπές, τις οποίες συγκροτούν τα Τμήματα Φιλολογίας και Ιστορίας – Αρχαιολογίας. Το βραβείο αυτό θεσμοθετήθηκε κατόπιν εισηγήσεως του αείμνηστου καθηγητή Ι. Καμπίτση, εις μνήμην του «επιφανούς αρχαιογνώστη Louis Robert, καθηγητή στο Κολλέγιο της Γαλλίας και μέλους της Ακαδημίας των Επιγραφών». Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ισόποσο με 3.000 γαλλικά φράγκα για κάθε εργασία.

Βραβείο Στέλλας Παναγοπούλου. Το βραβείο αυτό θεσμοθετείται στη μνήμη της Στέλλας Παναγοπούλου από τη μητέρα της αναπληρώτριας καθηγήτριας κ. Ι. Γιατρομανωλάκη και χορηγήθηκε για πρώτη φορά για το ακαδημαϊκό έτος 1994-95 σε αριστούχο μεταπτυχιακό φοιτητή του Τμήματος (400.000 δρχ.). Από το ακαδημαϊκό έτος 2000-2001 το βραβείο αυτό (500.000 δρχ.) απονέμεται ανά διετία, ύστερα από απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, σε μεταπτυχιακό φοιτητή/τρια 2ου Κύκλου ο οποίος διακρίνεται για τις ακαδημαϊκές του επιδόσεις, ή σε μεταπτυχιακό φοιτητή/τρια 1ου Κύκλου του οποίου η συνολική βαθμολογία και η διπλωματική εργασία κρίθηκαν με άριστα.

Υποτροφία Ιωάννη Καμπίτση. Η υποτροφία αυτή θεσμοθετήθηκε στη μνήμη του καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας Ιωάννη Καμπίτση και απονέμεται ανά διετία, από το ακαδημαϊκό έτος 1996-97, στον εκάστοτε πρωτεύοντα στις εξετάσεις για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Α’ Κύκλου του Τομέα Κλασικών Σπουδών. Η υποτροφία συνίσταται στη χορήγηση 500.000 δρχ. ανά εξάμηνο. Ο φοιτητής διατηρεί την υποτροφία και κατά το δεύτερο έτος των σπουδών του, εφόσον η επίδοσή του κατά το πρώτο έτος κριθεί ικανοποιητική (μέσος όρος βαθμολογίας στα μαθήματα τουλάχιστον επτά [7]), ενώ σε αντίθετη περίπτωση χάνει την υποτροφία η οποία απονέμεται πάλι στον πρωτεύσαντα στις εισαγωγικές εξετάσεις για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Α’ Κύκλου του Τομέα Κλασικών Σπουδών.

Η προθεσμία κατάθεσης προτάσεων για τα βραβεία λήγει την 31/12 εκάστου έτους. Η απονομή των βραβείων πραγματοποιείται κατά την αμέσως επόμενη τελετή επίδοσης των πτυχίων.

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

• Οι φοιτητές εξετάζονται μόνο σε δύο άγνωστα πεζά κείμενα, ένα αρχαίο ελληνικό και ένα λατινικό.

  Επιτυχόντες θεωρούνται όσοι βαθμολογηθούν στα ως άνω μαθήματα τουλάχιστον με «λίαν καλώς» (6,5).

• Οι φοιτητές που θα επιτύχουν στις ως άνω γραπτές εξετάσεις και θα προσέλθουν στην προφορική εξέταση-συνέντευξη της επόμενης μέρας αναμένεται να γνωρίζουν επαρκώς την ιστορία της αρχαίας ελληνικής και λατινικής λογοτεχνίας (εκπρόσωποι, έργα, προβλήματα). Ενδεικτικά εγχειρίδια είναι:
  • Nesselrath-Graf, Εισαγωγή στην αρχαιογνωσία, εκδόσεις Παπαδήμας (2 τόμοι)
  • Easterling-Knox, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας
  • Michael Von Albrecht, Ιστορία της ρωμαϊκής λογοτεχνίας
  • ή οποιοδήποτε άλλο.

---

Σημείωση: Η παρακάτω ύλη άλλαξε την 1/2/2012 και θα ισχύσει για τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου 2012 και εξής.

1) ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ (προτεινόμενη βιβλιογραφία)

• Θαύματα Αγίου Δημητρίου
  • P. Lemerle (εκδ.), Les plus anciens recueils des miracles de saint Démétrius et la pénétration des Slaves dans les Balkans. I. Le Texte; II. Commentaire, CNRS/Paris 1979
  • Αλόη Σιδέρη (μτφ.), Χ. Μπακιρτζής (εισ. σχ. επιμ.), Οι αρχαιότερες συλλογές των θαυμάτων του Αγίου Δημητρίου. Οι συλλογές Αρχιεπισκόπου Ιωάννου και Ανωνύμου: ο βίος, τα θαύματα και η Θεσσαλονίκη του Αγίου Δημητρίου, Αθήνα: Άγρα 1997
• Βίος Βασιλείου (Συνεχιστής Θεοφάνη, Βιβλίο Ε΄)
  • Ι. Ševčenko (εκδ.), Theophanes Continuatus V (Vita Basilii), CFHB 42/2, Berlin 2011
  • Χριστίνα Σιδερή (μτφ.), [Κωνσταντίνου Ζ΄ Πορφυρογεννήτου] Βίος Βασιλείου. Η βιογραφία του αυτοκράτορα Βασιλείου Α΄ του Μακεδόνος από τον εστεμμένο εγγονό του, Αθήνα: Κανάκη 2010
• Ιωάννης Σκυλίτζης, Χρονογραφία
  • Η. Τhurn (εκδ.), Ιoannis Scylitzae Synopsis historiarum, CFHB 5, Βerlin-Νew York 1973
  • Δ.Ι. Μούσουρας (μτφ.)-Α. Τσελίκας (εισ.), Ιωάννου Σκυλίτση χρονογραφία: νεοελληνική μετάφραση με τις μικρογραφίες του κώδικα της Μαδρίτης, Αθήνα: Μίλητος 2006
  • Ειρήνη-Σοφία Κιαπίδου, Η σύνοψη ιστοριών του Ιωάννη Σκυλίτζη και οι πηγές της (811-1057): Συμβολή στη βυζαντινή ιστοριογραφία κατά τον ΙΑ΄ αιώνα, Αθήνα: Κανάκη 2010

2) ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ (προτεινόμενη βιβλιογραφία)

• Ιστοριογραφία
  • Εισαγωγή στη βυζαντινή ιστοριογραφία από το εγχειρίδιο, H. Hunger, Βυζαντινή λογοτεχνία, τ. Β΄, Αθήνα 2η έκδοση, 1991, 1-60
  • Τα εισαγωγικά σημειώματα για κάθε περίοδο (πρώιμη, μέση και ύστερη) από το εγχειρίδιο, Α. Καρπόζηλος, Βυζαντινοί ιστορικοί και χρονογράφοι, τ. A΄-Γ΄, Αθήνα 1997-2009
  • Επίσης από τα εγχειρίδια του Καρπόζηλου και του Hunger, εισαγωγή για τους παρακάτω ιστορικούς συγγραφείς και το έργο τους (χωρίς τα κείμενά τους): Προκόπιο, Θεοφάνη, Άννα Κομνηνή, Μιχαήλ Ψελλό, Νικήτα Χωνιάτη και τους ιστορικούς των αλώσεων Μιχαήλ Δούκα, Γεώργιο Σφραντζή, Λαόνικο Χαλκοκονδύλη, Κριτόβουλο Ίμβριο.
• Υμνογραφία (μόνο για κοντάκιο και κανόνα)
  • Θ. Δετοράκης, Βυζαντινή υμνογραφία, Ηράκλειο 1997
  • Κ. Μητσάκης, Βυζαντινή υμνογραφία: από την Καινή Διαθήκη ως την Εικονομαχία, Θεσσαλονίκη: Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών 1971 = Αθήνα: Γρηγόρης 2010
  • C.A. Trypanis, Greek Poetry: From Homer to Seferis, London-Boston: Faber & Faber 1981, 408-66
• Ρητορική
  • Το εισαγωγικό άρθρο Elizabeth Jeffreys, το άρθρο Rhetoric, στο Εlizabeth Jeffreys-J. Haldon-R. Cormack (εκδ.), Τhe Oxford Handbook of Byzantine Studies, Oxford-Νew Υork 2008, 827-37
  • Ε. Jeffreys (εκδ.), Rhetoric in Byzantium. Papers from the Thirty-fifth Spring Symposium of Byzantine Studies, Exeter College, University of Oxford, March 2001, Aldershot 2003

Και για τις δύο ενότητες της ύλης μπορείτε να ανατρέχετε και στο εισαγωγικό εγχειρίδιο:

• J.O. Rosenqvist, Η Bυζαντινή λογοτεχνία από τον 6ο αιώνα ως την άλωση της Κωνσταντινούπολης, μτφ. Ι. Bάσσης, Αθήνα: Κανάκη 2008

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

Οι υποψήφιοι για τις εξετάσεις μεταπτυχιακών στην Κατεύθυνση Νεοελληνικής Φιλολογίας οφείλουν να έχουν διαβάσει προσεκτικά τα κείμενα της λίστας, τις εισαγωγές σε αυτά, όπου υπάρχουν (π.χ. Παν. Μουλλάς, Εισαγωγή στον Βιζυηνό) και τις αντίστοιχες σελίδες από Ιστορίες της λογοτεχνίας. Η μελέτη εξειδικευμένων πραγματειών για τους συγγραφείς και τα κείμενα που εξετάζονται είναι προφανώς επιβοηθητική αλλά όχι απαραίτητη.

Προσοχή: Η εξεταστέα ύλη άλλαξε στις 12-3-2014 και θα ισχύει για τις εξετάσεις που θα γίνουν από τον Σεπτέμβριο 2014 έως και τον Ιανουάριο 2018.

(Οι φιλολογικές εισαγωγές των εκδόσεων περιλαμβάνονται στην ύλη των εξετάσεων).

• Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Κ. Θ. Δημαρά, ή Λ. Πολίτη, ή Μ. Vitti)
• Διγενής Ακρίτης (έκδ. Αλεξίου, ΝΕΒ)
• Βιτσέντζος Κορνάρος, Ερωτόκριτος (έκδ. Αλεξίου, ΝΕΒ)
• Μπεργαδής, Απόκοπος (επιμ. Αλεξίου, ΝΕΒ)
• Η θυσία του Αβραάμ (εκδ. Bakker – van Gemert, ΠΕΚ, μικρή έκδοση)
• Γεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη (έκδ. Αλεξίου – Αποσκίτη, Στιγμή)
• Αθανάσιος Χριστόπουλος, Λυρικά (επιμ. Ελ. Τσαντσάνογλου, ΝΕΒ)
• Claude Fauriel, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, τ. Α’, (επιμ. Αλέξη Πολίτη, ΠΕΚ)
• Αδαμάντιος Κοραής, Παπατρέχας (ΝΕΒ)
• Ανδρέας Κάλβος, Ωδαί (επιμ. Στέφ. Διαλησμάς, Ακαδ. Αθηνών, Ουράνη)
• Διονύσιος Σολωμός, Ποιήματα (έκδ. Πολίτη, έκδ. Ίκαρος)
• Κωστής Παλαμάς, Ασάλευτη ζωή (‘Απαντα, έκδ. Γκοβόστης – Μπίρης)
• Κ. Π. Καβάφης, Τα ποιήματα (έκδ. Γ.Π. Σαββίδη, Ίκαρος)
• ‘Αγγελος Σικελιανός, Αντίδωρο (επιμ. Κ. Μπουρναζάκης, Ίκαρος)
• Κ. Γ. Καρυωτάκης, Τα ποιήματα (επιμ. Γ. Π. Σαββίδη, έκδ. Νεφέλη)
• Οδυσσέας Ελύτης, Ήλιος ο πρώτος
• Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα (επιμ. Γ. Π. Σαββίδη, Ίκαρος)
• Ν. Εγγονόπουλος, Μπολιβάρ
• Γιάννης Ρίτσος, Δοκιμασία, Μαρτυρίες (σειρά πρώτη) (Ποιήματα, τομ. Α’ κ.ε., έκδ. Κέδρος)
• Αλ. Ρίζος Ραγκαβής, Ο Αυθέντης του Μορέως (έκδ. Ουράνη)
• Εμμανουήλ Ροΐδης, Η Πάπισσα Ιωάννα (επιμ. ‘Αλκη Αγγέλου, ΝΕΒ)
• Δ. Βικέλας, Λουκής Λάρας (ΝΕΒ)
• Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Η φόνισσα, (‘Απαντα, τομ. 1-5, έκδ. Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλου, Δόμος)
• Γεώργιος Βιζυηνός, Νεοελληνικά Διηγήματα (επιμ. Παν. Μουλλά, ΝΕΒ)
• Κωνσταντίνος Θεοτόκης, Κατάδικος (επιμ. Γιάννη Δάλλα, Κείμενα)
• Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, Η Κερένια Κούκλα (επιμ. Α. Καστρινάκη, ΠΕΚ)
• Νίκος Καζαντζάκης, Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (έκδ. Ελένης Καζαντζάκη)
• Παντελής Πρεβελάκης, Το χρονικό μιας πολιτείας (Εστία)
• Γιώργος Θεοτοκάς, Ελεύθερο πνεύμα (επιμ. Κ.Θ. Δημαρά, ΝΕΒ)
• Κοσμάς Πολίτης, Στου Χατζηφράγκου
• Μέλπω Αξιώτη, Δύσκολες νύχτες (Κέδρος)
• Κ. Ταχτσής, Το τρίτο στεφάνι
• ‘Αρης Αλεξάνδρου, Το κιβώτιο (Κέδρος)
• Δ. Χατζής, Το τέλος της μικρής μας πόλης
• Θ. Βαλτινός, Η κάθοδος των εννιά
• Γιώργος Ιωάννου, Σαρκοφάγος (Κέδρος)
• Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Ψάθινα καπέλα (Εστία)
• Ρέα Γαλανάκη, Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά
• Μαν. Αναγνωστάκης, Ποιήματα
• Κική Δημουλά, Ποιήματα (Ίκαρος)

Οι υποψήφιοι που θα επιτυγχάνουν στις γραπτές εξετάσεις της κατεύθυνσης Νεοελληνικής Φιλολογίας, θα πρέπει να έχουν μελετήσει τουλάχιστον τρία (3) κείμενα της επιλογής τους από την παρακάτω λίστα έργων ξένης λογοτεχνίας, και να είναι σε θέση να τα συζητήσουν κατά τη διάρκεια της προφορικής εξέτασης/συνέντευξης:

• Δάντης, Θεία Κωμωδία Α΄: Η Κόλαση (μτφρ. Ν. Καζαντζάκης)
• Φ. Βιγιόν, Οι μπαλάντες και άλλα ποιήματα (μτφρ. Σ. Σκιαδαρέσης)
• Βοκάκιος, Δεκαήμερο (μτφρ. Κ. Πολίτης)
• Τ. Τάσσο, Η ελευθερωμένη Ιερουσαλήμ (μτφρ. Ι. Τυπάλδος)
• Μ. Θερβάντες, Δον Κιχώτης
• Γ. Σαίξπηρ, Άμλετ
• Στεντάλ, Το μοναστήρι της Πάρμας
• Τ. Οστεν, Εμμα
• Β. Ουγκώ, Η Παναγία των Παρισίων
• Σ. Μπωντλαίρ, Τα άνθη του κακού
• Γ. Φλωμπέρ, Μαντάμ Μποβαρύ
• Κ. Ντίκενς, Μεγάλες προσδοκίες
• Φ. Ντοστογιέφσκι, Το Υπόγειο
• Λ. Τολστόι, Άννα Καρένινα
• Α. Τσέχωφ, Διηγήματα
• Ο. Γουάιλντ, Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ
• Φ. Κάφκα, Η Δίκη
• Τ. Τζόυς, Οι Δουβλινέζοι (: «Οι νεκροί»)
• Β. Γουλφ, Η κυρία Νταλογουέι
• Χ.Λ. Μπόρχες, Το Αλεφ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ

Προσοχή: Η εξεταστέα ύλη για την κατεύθυνση Γλωσσολογίας όπως εμφανίζεται παρακάτω άλλαξε στις 3/3/2016 και θα ισχύει για τις εξετάσεις που θα γίνουν από το Σεπτέμβριο 2016.

1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ

Υποχρεωτικό

• Mackridge, P. (1987). Η Νεοελληνική Γλώσσα. Περιγραφική ανάλυση της νεοελληνικής κοινής. Μετάφραση Κ. Πετρόπουλος, Εκδ. Πατάκη, Αθήνα.

Και επιλογή ανάμεσα σε ένα (1) από τα παρακάτω βιβλία:

• Fromkin V., Rodman R., Hyams, N. (2008). Εισαγωγή στη μελέτη της γλώσσας. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

ή

• O’Grady, W., Dobrovolsky, M., & Aronoff, M. (1997). Contemporary Linguistics: An Introduction, (6th Ed). New York: St. Martin’s Press. [κεφ. 1,2,3,4,5,6,10 και 11

2) ΣΥΝΤΑΞΗ

• Carnie, Andrew (2013). Syntax. A Generative Introduction, (3rd Ed.), Wiley-Blackwell Publications.

3) ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ

• Guasti, M.T (2002). Language Acquisition: The Growth of Grammar. MIT Press. [κεφ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 και 10]

4) ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ

• Nespor, Marina (1999)1. ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (προσαρμογή στην ελληνική γλώσα Α. Ράλλη & Μ. Nespor). Αθήνα: Εκδ. Πατάκης [κεφ. 1 έως και 10] (τελευταία έκδοση: 2013)

5) ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ

• Κατσιμαλή, Γ. (2007). Γλωσσολογία σε εφαρμογή. Εκδ. Ινστιτούτο του βιβλίου Καρδαμίτσα
• Davies, A. & C.Elder (2010). Handbook of Applied Linguistics. Blackwell (sections: 7, 8, 10)

6) ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΑ

• Saeed, John I. 2016. Semantics. (Fourth edition). Malden: Wiley Blackwell (ή την προηγούμενη έκδοση 2015)
• Elbourne, Paul (2011). Meaning. A slim guide to semantics. Oxford: Oxford University Press

 

---

ΘΕΑΤΡΟ
Οι υποψήφιοι μεταπτυχιακοί σπουδαστές, είναι ανάγκη, να μελετήσουν συγκριτικά τρεις διαφορετικές γενικές ιστορίες του Ευρωπαϊκού Θεάτρου για το διάστημα από το Μεσαίωνα μέχρι τις μέρες μας. Δεν περιλαμβάνεται δηλαδή στην ύλη των εξετάσεων το αρχαίο ελληνικό και το ρωμαϊκό θέατρο. Ιδιαίτερα σημαντικό για έναν μελλοντικό μεταπτυχιακό σπουδαστή είναι να αποκτήσει, μέσα από την αντιπαραβολή διαφορετικών εγχειριδίων, μια πολυφωνική αντίληψη της Ιστορίας. Να συνειδητοποιήσει δηλαδή ότι δεν υπάρχει μια και μοναδική εκδοχή των γεγονότων αλλά ότι έχουμε τελικά να κάνουμε με μια πληθώρα ιστορικών στοιχείων, τα οποία ο κάθε μελετητής μπορεί να συνθέσει με διαφορετικό τρόπο, για να καταλήξει σε μια λιγότερο ή περισσότερο διαφορετική ερμηνεία τους.

Πολύ σημαντικό μέρος της εξεταστέας ύλης είναι επίσης και τα παρακάτω θεατρικά έργα, που έχουν επιλεγεί σαν χαρακτηριστικά δείγματα κάθε ιστορικής εποχής και κάθε ρεύματος. Τα έργα πρέπει να μελετηθούν κάτω από το φως των ιστορικών πληροφοριών που παρέχονται στα εγχειρίδια, έτσι ώστε ο σπουδαστής να μπορεί να επικαλεστεί συγκεκριμένα στοιχεία της μορφής και του περιεχομένου τους, κατά την τυχόν ανάπτυξη των τάσεων που επικρατούσαν σε κάθε διαφορετική εποχή και σε κάθε χώρα. Καθώς δεν υπάρχουν ελληνικές μεταφράσεις κειμένων του Μεσαιωνικού Θεάτρου, η περίοδος αυτή έχει καλυφθεί με αντίστοιχα ελληνικά κείμενα. Στην περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες από μια μεταφράσεις, ο σπουδαστής μπορεί να διαλέξει μια της αρεσκείας του.

• Αγνώστου, Ο Χριστός πάσχων, μετ. Θρασύβ. Σταύρου, Εταιρεία Σπουδών Σχολής Μωραΐτη, Αθήνα, 1973
• Νικκολό Μακιαβέλλι, Ο Μανδραγόρας, μετ. Παντελής Πρεβελάκης, Ετ. Σπ. Σχ. Μωραΐτη, Αθήνα, 1981.
• Κρίστοφερ Μάρλοου, Δόκτωρ Φάουστους, μετ. Kλείτος Kύρου, ‘Αγρα, Αθήνα, 1990.
• Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Ο έμπορος της Βενετιάς, μετ. Αλέξ. Πάλλης, Ίκαρος, Αθήνα, 1972
• Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Δωδέκατη Νύχτα, μετ. Bασίλη Pώτα, Ίκαρος, Αθήνα, ²1978.
• Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, ‘Αμλετ, μετ. Γιώργος Χειμωνάς, Κέδρος, Αθήνα, 1988
• Τζων Γουέμπστερ, Η δούκισσα του Μάλφι, μετ. Τάσος Ρούσσος, Δωδώνη, Αθήνα, χ.χ.
• Λόπε ντε Βέγα, Φουέντε Οβεχούνα, μετ. Νίκος Γκάτσος, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2001.
• Καλντερόν ντε λα Μπάρκα, Η ζωή είναι όνειρο, μετ. Παντελή Πρεβελάκη, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα, 1975.
• Πιέρ Κορνέιγ, Ο Σιντ, απόδοση Κώστας Βάρναλης, περ. Θέατρο, τ.12, Νοέμ.-Δεκ. 1963, σ. 50-70.
• Ρακίνας, Φαίδρα, μετ. Στρατή Πασχάλη, Ίκαρος, Αθήνα, 1990.
• Μολιέρος, Ο μισάνθρωπος, μετ. Χρύσα Προκοπάκη, εκδ. ‘Η Νέα Σκηνή’ & Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Αθήνα, 1996.
• Μολιέρος, Ο Ταρτούφος, μετ. Άρης Αλεξάκης, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1986.
• Πιέρ ντε Μαριβώ, Η φιλονικία, μετ. Κλαίρη Μιτσοτάκη, περ. Δρώμενα, τ. 5/6, (1984), σ. 38-47.
• Κάρλο Γκολντόνι, Η λοκαντιέρα, μετ. Αντώνης Σακελλαρίου, Δωδώνη, Αθήνα, [1977]
• Γκότχολντ Λέσσινγκ, Μις Σάρα Σάμσον, μετ. Γιώργος Δεπάστας, Νεφέλη, Αθήνα, 2006.
  το βιβλίο αυτό εξαιρείται από την εξεταστέα ύλη λόγω μη διαθεσιμότητας αντιτύπου στην Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης
• Πιέρ ντε Μπωμαρσαί, Οι γάμοι του Φίγκαρο, μετ. Γ. Σημηριώτης, εκδ. Αναγνωστίδης, Αθήνα, χ.χ.
• Γκαίτε, Φάουστ, (Μέρος Α΄), μετ. Κώστας Χατζόπουλος, εκδ. Γράμματα, Αθήνα, 1991.
• Φρειδερίκος Σίλερ, Μαρία Στούαρτ, μετ. Βασίλης Ρώτας, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, [1973].
• Ερρίκος φον Κλάιστ, Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ, μετ. Κλ. Καρθαίος, Ετ. Σπ. Σχ.. Μωραΐτη, Αθήνα, 1974.
• Γκέοργκ Μπύχνερ, Βόυτσεκ, μετ. Στέλιος Γούτης, Γρηγόρης, Αθήνα, 1971
• Αλέξανδρος Γκριμπογιέντοφ, Συμφορά από το πολύ μυαλό, μετ. Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, Δωδώνη, Αθήνα, 1989.
• Χένρικ Ίμπσεν, Οι βρικόλακες, μετ. Μαργαρίτα Μέλμπεργκ Πρόγραμμα Καλλιτεχνικού Οργανισμού Φάσμα – Απλό Θέατρο, Αθήνα, 2004.
• Αύγουστος Στρίντμπεργκ, Η Δεσποινίς Τζούλια, μετ. Μαργαρίτα Μέλμπεργκ, Νεφέλη, Αθήνα, 1987.
• Γκέρχαρτ Χάουπτμαν, Οι υφαντές, μετ. Γιώργος Μούστρης, Δωδώνη, Αθήνα, [1979]
• ‘Αντον Τσέχωφ, Ο βυσσινόκηπος, μετ. Λυκούργος Καλλέργης, Δωδώνη, Αθήνα, [1986]
• Μαξίμ Γκόρκι, Στο βυθό, μετ. Γιώργος Σεβαστίκογλου, Δωδώνη, Αθήνα, (1977)
• Ερρίκος Ίμπσεν, Αρχιμάστορας Σόλνες, μετ. Μ. Πλωρίτης, Δωδώνη, Αθήνα, 1983.
• Αλφρέ Ζαρρύ, Ο Ουμπού Βασιλιάς, μετ. Γ. Mαυροΐδης, Αθήνα, Ίκαρος, 1975.
• Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ματωμένος γάμος, μετ. Ν. Γκάτσος, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2000.
• Σάμουελ Μπέκετ, Περιμένοντας τον Γκοντό, μετ. Μάνθος Κρίσπης, περ. Θέατρο, τχ. 3, 15 Μαΐου 1962, σ. 43-68.
• Όσκαρ Ουάιλντ, Σαλώμη, μετ. Στ. Σπηλιωτόπουλος, στο Θέατρο ΙΙ, Ίκαρος, Αθήνα, 1957.
• Λουίτζι Πιραντέλλο, Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα, μετ. Αλέξης Σολομός, Δωδώνη, Αθήνα, [1986]
• Μπέρτολτ Μπρεχτ, Η μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της, μετ. Ιορδάνης Αρζόγλου, Δωδώνη, Αθήνα, χ.χ.
• Γκυγιώμ Απολλιναίρ, Οι μαστοί του Τειρεσία, μετ. Άρης Σφακιανάκης, Αιγόκερως, Αθήνα, 1983.
• Ευγένιος Ιονέσκο, Η φαλακρή τραγουδίστρια, μετ. Γιώργος Πρωτοπαππάς, Δωδώνη, Αθήνα, χ.χ.

• Vito Pandolfi, Storia Universale del Teatro Dramatico, Torino, 1964
• Leon Moussinac, Le théâtre des origines a nos jours, Paris, 1966 (2nd edition)
• Allardyce Nicoll, The Development of the Theatre, London, 1966 (5th edition)
• Allardyce Nicoll, World Drama, London, 1976.
• Heinz Kindermann, Theatergeschichte Europas, b.1-10, Salzburg, 1957-1974.
• Oscar Brockett, History of the Theatre, Allyn & Bacon, Boston, 2003 (9th edition)
• Leon Chancevel, Panorama du Théâtre des origines a nos jours, Paris, 1955
• K. Macgowan & W. Melnitz, The Living Stage, a History of World Theatre, N. York, 1955
• M. Apollonio, Storia del Teatro Drammatico, v.1-4, Milano, 1958
• V. Arpe, Bildgeschichte des Theaters, Cologne, 1962
• G. Freedley & J. A. Rivers, History of the Theatre, N. York, 1968 (3rd edition)
• Phyllis Hartnoll, A Concise History of the Theatre, London & N. York, 1968
• Barber Gascoigne, World Theatre: An Illustrated History, Boston, 1968
• Margot Berthold, Weltgeschichte des Theaters, Stuttgart, 1968 (αγγλική έκδοση Α History of World Theatre, N. York, 1972).
• Vera M. Roberts, On Stage: A History of the Theatre, N. York, 1974
• Cesare Molinari, Theatre Through the Ages, N. York, 1975
• John Allen, A History of the Theatre in Europe, London & N. Jersey, 1983
• Glynne Wickham, A History of the Theatre, Oxford, 1985.
• Erika Fischer-Lichte, History of European Drama and Theatre, Routledge, London & New York, 2002.

Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν μόνο οι παρακάτω ιστορίες

• Αλλαρντάυς Νίκολ, Παγκόσμια ιστορία του Θεάτρου, μετάφρ. Μαρία Οικονόμου, τόμοι Ι-ΙΙΙ, έκδ. Πνοή, Αθήνα, χ.χ. Επίσης, έκδοση Σμυρνιώτη, με συμπλήρωμα για τη Νεοελληνική Δραματουργία του Μήτσου Λυγίζου, τόμοι Α-Ε, Αθήνα χ.χ.
• Φύλλις Χάρτνολ, Ιστορία του Θεάτρου, μετάφρ. Ρούλα Πατεράκη, έκδ. Υποδομή, Αθήνα, 1980.
• Fischer-Lichte Erika, Ιστορία του ευρωπαϊκού δράματος, τ. 1-2, Πλέθρον, Αθήνα 2012
• Paolo Bosisio, Ιστορία του Θεάτρου, τ. Α΄-Β΄, Αιγόκερως, Αθήνα 2010

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Στόχος των μεταπτυχιακών σπουδών που προσφέρει ο Τομέας Θεατρολογίας – Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι να μορφώσουν ερευνητές στα αντικείμενα της Ιστορίας και της Θεωρίας του Κινηματογράφου. Το πρόγραμμα σπουδών καλύπτει τις διάφορες περιόδους της ιστορίας και τις σημαντικότερες θεωρίες του κινηματογράφου και εξοικειώνει τους φοιτητές με μεθόδους αφηγηματικής και υφολογικής ανάλυσης ταινιών καθώς και με τη μεθοδολογία της ιστορικής έρευνας στο ειδικό αυτό πεδίο.

Οι υποψήφιοι μεταπτυχιακοί φοιτητές καλούνται να αποδείξουν την επάρκειά τους στη γενική ιστορία του Κινηματογράφου σύμφωνα με τη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία, καθώς και την κριτική τους ικανότητα. Ο Πίνακας που ακολουθεί έχει σκοπό να καθοδηγήσει τους υποψήφιους στη μελέτη τους, υποδεικνύοντας ορισμένες βασικές ενότητες.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

• Η επινόηση του κινηματογράφου και τα πρώτα χρόνια της κινηματογραφικής πρακτικής. Τέλη 19ου αιώνα – αρχές δεκαετίας 1910.
• Η δεκαετία του 1910.
  • Αμερική: Μεταφορά παραγωγής στο Χόλυγουντ, σκηνοθέτες, είδη ταινιών, «κλασικός κινηματογράφος», σταρ.
  • Ανάδυση εθνικών κινηματογραφιών (Γερμανία, Ιταλία, Ρωσία, Σκανδιναυικές χώρες).
• Δεκαετία 1920, ως την έλευση του ήχου.
  • Αμερικανικός κινηματογράφος. Τρόπος παραγωγής – διανομής – προβολής ταινιών. Είδη ταινιών. Σκηνοθέτες.
  • Γαλλικός ιμπρεσιονισμός.
  • Αφηρημένη τέχνη, νταντά και σουρεαλισμός.
  • Καρλ Ντράγιερ.
  • Γερμανικός Εξπρεσιονισμός.
  • Σχολή του σοβιετικού μοντάζ
• Έλευση του ήχου – δεκαετία του 1930.
  • Δομή της αμερικανικής κινηματογραφικής βιομηχανίας. Είδη ταινιών και σκηνοθέτες. «Στούντιο σύστεμ».
  • Αγγλία, Ιαπωνία, Σοβιετική Ένωση.
  • Γερμανία. Ιταλία.
  • Γαλλία.
• Ο αμερικανικός κινηματογράφος ως το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
• Μεταπολεμικός αμερικανικός κινηματογράφος ως τα μέσα της δεκαετίας του 1960.
• Ιταλικός μεταπολεμικός κινηματογράφος. Ιταλικός νεορεαλισμός. Σκηνοθέτες της δεκαετίας του 1950 κ. ε. (Αντονιόνι, Φελίνι, Παζολίνι, αδελφοί Ταβιάνι, Μπερτολούτσι, κ.ά.)
• Μεγάλοι δημιουργοί ανά τον κόσμο.
  • Ασία: Ιάπωνες σκηνοθέτες. Σατγιαζίτ Ράι.
  • Οι Ευρωπαίοι: Μπουνιουέλ, Μπέργκμαν, Ντράγιερ.
• «Νέα κύματα» και «Νέοι κινηματογράφοι».
  • Γαλλία: «νουβέλ βαγκ».
  • Αγγλία: «φρι σίνεμα».
  • Σοβιετική Ένωση, Ανατολική Ευρώπη, Ιαπωνία.
  • Ο πολιτικός κινηματογράφος στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη.
  • Γερμανικός κινηματογράφος (Φασμπίντερ, Χέρτζογκ, Βέντερς)
• Ο αμερικανικός κινηματογράφος από τα μέσα της δεκαετίας 1960 ως σήμερα.
• Ο σύγχρονος κινηματογράφος στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣΗ ιστοριογραφία του κινηματογράφου γνώρισε θεαματική ανάπτυξη κατά τη δεκαετία του 1970, στον αγγλοσαξωνικό κυρίως χώρο, με τη διάδοση των κινηματογραφικών σπουδών σε μεγάλο αριθμό αμερικανικών πανεπιστημίων. Από τα προπολεμικά ακόμη χρόνια είχαν εμφανισθεί απόπειρες καταγραφής των γεγονότων που σχετίζονταν με την εξέλιξη της έβδομης τέχνης. Ακόμα και αν σήμερα οι πρώτες ιστορίες του κινηματογράφου φαίνονται ξεπερασμένες, δεν παύουν να αποτελούν ορόσημα για την ανάδυση του κλάδου. Τα εγχειρίδια που γράφτηκαν μετά το 1970 συμπεριλαμβάνουν τις εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών, ενώ αντιμετωπίζουν την ιστορία του κινηματογράφου σύμφωνα με τις σύγχρονες απόψεις περί ιστοριογραφίας. Ξεπερνούν δηλαδή τη γεγονοτολογία και προβαίνουν σε συνθετικές ερμηνείες των φαινομένων.

Από τις παλιές εκδόσεις με ιστορική σημασία, σημαντικό βοήθημα αποτελεί η Ιστορία του Παγκόσμιου Κινηματογράφου του George Sadoul, σε μετάφραση Αντώνη Μοσχοβάκη (Φέξης χ. χ.). Καλύπτει την ιστορία του κινηματογράφου μέχρι και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950. Η ελληνική έκδοση περιέχει χρονολογικό κατάλογο των κυριότερων ταινιών, συμπληρωμένο μέχρι το 1977 από τον Νίνο Φένεκ Μικελίδη καθώς και αλφαβητικό κατάλογο διακοσίων σκηνοθετών με φιλμογραφική αναφορά στο έργο τους. To εκλαϊκευτικό εγχειρίδιο του Keith Reader, The Cinema: A History, Hodder and Stroughton, London, 1979 κυκλοφορεί στα ελληνικά με τίτλο Ιστορία του κινηματογράφου, μετ. Σώτη Τριανταφύλλου, Αιγόκερως 2000.

Από τις νεότερες γενικές ιστορίες, ξεχωρίζουν τέσσερα εγχειρίδια σχεδιασμένα για τα μαθήματα κινηματογράφου των αμερικανικών πανεπιστημίων. Τα περισσότερα επανεκδίδονται συνεχώς με συμπληρωματικές πληροφορίες για τις πολύ πρόσφατες εξελίξεις. Εδώ γίνεται αναφορά στις πιο πρόσφατες εκδόσεις τους. Ακολουθείται χρονολογική κατάταξη.

• Jack Ellis, A History of Film, Prentice-Hall, Endglewood Cliffs, New Jersey, 1985.
• David Bordwell and Kristin Thompson, Film History, McGraw Hill Higher Education, 2002.
• David Cook, A History of Narrative Film, W. W. Norton & Co, New York, 2004.
• Gerald Mast and Bruce Kawin, A Short History of the Movies, Longman, 2005.

Οι υποψήφιοι μπορούν επίσης να ανατρέξουν συμπληρωματικά στα παρακάτω:

• David Robinson, World Cinema, 1895-1980, Eyre Methuen, London, 1981.
• Eric Rhode, A History of the Cinema: From its origins to 1970, Da Capo Press, 1985.
• Charles Ford, Histoire moderne du cinema, Marabout, Alleur, 1987.

Οι υποψήφιοι καλούνται να αντιπαραβάλουν τις αντίστοιχες με τις ενότητες του Πίνακα σελίδες τριών τουλάχιστον ιστοριών, να παρατηρήσουν τα επιστημονικά εργαλεία που χρησιμοποιεί κάθε συγγραφέας, το υλικό που επιλέγει να παραθέσει ή να παραλείψει, τους διαφορετικούς στόχους που θέτει, τους νέους συσχετισμούς που διακρίνει και προτείνει στους αναγνώστες του μέσω της ανασύνθεσης των γεγονότων, ώστε να καταλήξουν σε συμπεράσματα σχετικά με τη μεθοδολογία των συγγραφέων. Οι υποψήφιοι καλούνται να μελετήσουν σε βάθος τα σημαντικότερα στοιχεία της ιστορίας του κινηματογράφου και να σχηματίσουν γνώμη για τους διαφορετικούς τρόπους επεξεργασίας που αυτά επιδέχονται.

Η προετοιμασία των υποψηφίων ολοκληρώνεται με τη μελέτη των παρακάτω ταινιών, αντιπροσωπευτικών των επιμέρους ενοτήτων. Οι ταινίες κυκλοφορούν στην αγορά, σε μορφή βιντεοκασέτας ή DVD. Οι τίτλοι σε παρένθεση σημαίνουν εναλλακτική δυνατότητα μελέτης.

• Τσάρλι Τσάπλιν, Ο χρυσοθήρας (ή Το τσίρκο)
• Μπάστερ Κήτον, Ο στρατηγός
• Ρόμπερτ Βίνε, Το εργαστήρι του δόκτορος Καλιγκάρι
• Φρήντριχ Μουρνάου, Νοσφεράτου
• Φριτς Λανγκ, Μητρόπολις
• Σεργκέι Αϊζενστάιν, Θωρηκτό Ποτέμκιν (ή Οκτώβρης)
• Λουί Μπουνουέλ, Ανδαλουσιανός σκύλος
• Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ, Γαλάζιος άγγελος
• ΄Αλφρεντ Χίτσκοκ, Η εξαφάνιση της κυρίας (ή Sabotage)
• Ζαν Ρενουάρ, Η μεγάλη χίμαιρα (ή Ο κανόνας του παιχνιδιού)
• Φρανκ Κάπρα, Συνέβη μια νύχτα
• Ένα μιούζικαλ με τον Φρεντ Αστέρ
• Τζον Χιούστον, Το γεράκι της Μάλτας
• Όρσον Γουέλς, Πολίτης Κέην
• Ελία Καζάν, Το λιμάνι της αγωνίας
• Νίκολας Ρέι, Επαναστάτης χωρίς αιτία
• ‘Αλφρεντ Χίτσκοκ, Δεσμώτης του ιλίγγου (ή Σιωπηλός μάρτυς)
• Λουκίντο Βισκόντι, Οσσεσσιόνε -ελληνικός τίτλος Διαβολικοί εραστές
• Βιτόριο ντε Σίκα, Κλέφτης ποδηλάτων
• Ζαν Λυκ Γκοντάρ, Με κομμένη την ανάσα
• Φρανσουά Τρυφώ, Τα 400 χτυπήματα
• Ζακ Τατί, Playtime
• Λουίς Μπουνιουέλ, Βιριδιάνα
• Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, Η έβδομη σφραγίδα
• Κένζι Μιζογκούτσι, Ουγκέτσου Μονογκατάρι
• Ακίρα Κουροσάβα, Οι επτά σαμουράι
• Φεντερίκο Φελίνι, Λα στράντα – ελληνικός τίτλος Πουλημένη από τη μητέρα της
• Φεντερίκο Φελίνι, (Οκτώμισι)
• Μικελάντζελο Αντονιόνι, Η νύχτα (ή Κόκκινη έρημος)
• Πιερ Πάολο Παζολίνι, Βασιλιάς Οιδίποδας
• Μπερνάντο Μπερτολούτσι, 1900
• Αντρέι Ταρκόφσκι, Ο καθρέφτης
• Θόδωρος Αγγελόπουλος, Ο θίασος
• Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, Ο γάμος της Μαρίας Μπράουν (ή Ο φόβος τρώει τα σωθικά)
• Βέρνερ Χέρτζογκ, Αγκίρε, η μάστιγα Θεού
• ‘Αρθουρ Πεν, Μπόνυ και Κλάιντ
• Φρανσις Φορντ Κόπολα, Ο Νονός
• Μάρτιν Σκορσέζε, Ο Ταξιτζής (ή Οργισμένο είδωλο)
• Λαρς φον Τρίερ, Δαμάζοντας τα κύματα
• Γουόν Καρ Βάι, Ερωτική επιθυμία

Η εισαγωγική εξέταση είναι τρίωρη. Αποτιμώνται οι γνώσεις και η κριτική σκέψη των υποψηφίων.