Τουλάχιστον 95 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των πλημμυρών που σάρωσαν χθες Τρίτη την ανατολική Ισπανία, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό των τοπικών αρχών, ενώ οι υπηρεσίες αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών δίνουν μάχη για τον εντοπισμό δεκάδων αγνοούμενων.
Ο υπουργός Εδαφικής Πολιτικής Άνχελ Βίκτορ Τόρες ανέφερε ότι 92 θάνατοι καταγράφηκαν μόνο στη Βαλένθια, η οποία είναι η περιοχή που υπέστη το χειρότερο πλήγμα. Δύο θάνατοι αναφέρθηκαν στη γειτονική Καστίγια-Λα Μάντσα και ένας στην Ανδαλουσία.
Πρόκειται για τις φονικότερες πλημμύρες που έχουν πλήξει τη χώρα της Ιβηρικής εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες, προκαλώντας χάος σε αρκετές κοινότητες.
Ο πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Καστίγια-Λα Μάντσα παρομοίασε τον κατακλυσμό με ένα ανάχωμα που έσπασε. «Δεν πρόκειται για μια βροχή, ήταν σαν να έσπασε ένα φράγμα», δήλωσε στον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα της Ισπανίας TVE. «Οι άνθρωποι καλούσαν στους αριθμούς έκτακτης ανάγκης κλαίγοντας, ζητώντας βοήθεια και ήταν σχεδόν αδύνατο να τους φτάσουμε».
Η πολύπαθη περιοχή της Βαλένθια περιήλθε σε κατάσταση χάους, με τους περισσότερους αυτοκινητόδρομους να καθίστανται απροσπέλαστοι, ενώ οχήματα που είχαν αφεθεί εγκαταλελειμμένα παρασύρθηκαν από το νερό. Ένα δικαστήριο μετατράπηκε σε προσωρινό νεκροτομείο στην πρωτεύουσα της περιφέρειας, ενώ εκφράζονται φόβοι για αύξηση του αριθμού των νεκρών.
Η πόλη Παϊπόρτα θρηνεί τουλάχιστον 40 νεκρούς, με τον ακριβή αριθμό των αγνοούμενων να παραμένει άγνωστος.
Βίντεο που αναρτήθηκαν από διάφορες υπηρεσίες διάσωσης την Τετάρτη δείχνουν ολόκληρους δρόμους πλημμυρισμένους, ανθρώπους εγκλωβισμένους σε ταράτσες και αυτοκίνητα στοιβαγμένα και αναποδογυρισμένα.
Τα τρένα έχουν σταματήσει στην περιοχή της Βαλένθια, όπως και άλλες σημαντικές δημόσιες υπηρεσίες σε άλλες πληγείσες περιοχές. Τα σχολεία, τα μουσεία και οι δημόσιες βιβλιοθήκες στην περιοχή της Βαλένθια θα παραμείνουν κλειστά την Πέμπτη, σύμφωνα με την τοπική κυβέρνηση.
Τριήμερο εθνικό πένθος
Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε τριήμερο εθνικό πένθος από την Πέμπτη έως το Σάββατο.
Δεκάδες άνθρωποι πέρασαν τη νύχτα στην οροφή των αυτοκινήτων τους και στις στέγες σπιτιών και καταστημάτων, περιμένοντας τα συνεργεία διάσωσης.
Κάποιοι διασώθηκαν με τη βοήθεια ελικοπτέρων, ανάμεσά τους μικρά παιδιά. Χρησιμοποιώντας σωσίβιες λέμβους, διασώστες απομάκρυναν εκατοντάδες ανθρώπους από τα πλημμυρισμένα σπίτια τους ενώ σωστικά συνεργεία προσπαθούσαν να φθάσουν αποκλεισμένες περιοχές.
150.000 σπίτια χωρίς ηλεκτρικό
Τα συνεργεία διάσωσης με τη βοήθεια του Στρατού δίνουν μάχη με τον χρόνο για να φτάσουν στις πληγείσες περιοχές, όπου το νερό κατά τόπους ξεπερνά τα 3 μέτρα. Από τους ορμητικούς χειμάρρους που σχηματίστηκαν μέσα σε λίγη ώρα έχουν γκρεμιστεί σπίτια, δρόμοι και γέφυρες, ενώ έχουν διακοπεί η ηλεκτροδότηση και οι τηλεπικοινωνίες.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, 150.000 σπίτια είναι χωρίς ηλεκτρικό και χωρίς επικοινωνία και ο αριθμός των αγνοουμένων είναι πολύ μεγάλος.
Υπενθυμίζεται ότι κάτι αντίστοιχο είχαν ζήσει στην Ισπανία το 1957, όταν τότε 81 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Αν και στην Ισπανία η άμεση επέμβαση του κράτους είναι γνωστή και σε ό,τι αφορά γενικώς φυσικές καταστροφές, σε αυτή την περίπτωση ήταν διαφορετικά διότι μέσα σε διάστημα πολύ λίγων ωρών έπεσαν 400 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο, όπως λένε οι ειδικοί.
Οι μετεωρολόγοι είχαν προειδοποιήσει, έχοντας σταλεί στους πολίτες, όμως το γεγονός ότι ήταν 20:00 όταν το φαινόμενο ξέσπασε, πάρα πολύς κόσμος προσπαθούσε να επιστρέψει στο σπίτι του. Δεν βρήκε, ωστόσο, τρόπο να το κάνει. Δεν μπόρεσε να το κάνει.
Το φαινόμενο που οδήγησε στην τραγωδία
Οι φονικές πλημμύρες προκλήθηκαν από ένα καταστροφικό καιρικό φαινόμενο στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Το φαινόμενο είναι γνωστό τοπικά ως DANA, ένα ισπανικό ακρωνύμιο για το απομονωμένο κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο, και σε αντίθεση με τις κοινές καταιγίδες ή θύελλες, μπορεί να σχηματιστεί ανεξάρτητα από πολικά ή υποτροπικά ρεύματα αερίων μαζών.
Όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες.
Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι.
Η ανατολική και η νότια Ισπανία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο φαινόμενο λόγω της θέσης τους μεταξύ Ατλαντικού Ωκεανού και Μεσογείου. Ζεστές, υγρές αέριες μάζες και ψυχρές μάζες συναντώνται σε μια περιοχή όπου τα βουνά ευνοούν τον σχηματισμό σύννεφων καταιγίδας και βροχοπτώσεων.
Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες τον περασμένο αιώνα στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας Aemet.
«Οι προβλέψεις ήταν σύμφωνες με αυτό που συνέβη. Αλλά σε μια περιοχή μεταξύ Ουτιέλ και Τσίβα στην επαρχία της Βαλένθια, η βροχόπτωση ξεπέρασε τα 300 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο. Σε αυτήν την περιοχή, τα συστήματα καταιγίδων σχηματίστηκαν και αναδημιουργούνταν συνεχώς», εξήγησε.
Ενώ οι ειδικοί λένε ότι θα χρειαστεί χρόνος για να αναλυθούν όλα τα δεδομένα για να διαπιστωθεί εάν το συγκεκριμένο DANA προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο και οι θερμότερες και υγρότερες ατμοσφαιρικές συνθήκες συμβάλλουν στη δημιουργία συχνότερων ακραίων επεισοδίων.
«Δεν μπορούμε να πούμε τίποτα στο πόδι, εκτός από το ότι στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, αυτού του είδους τα γεγονότα θα είναι πιο συχνά και πιο έντονα», δήλωσε ο Ισπανός μετεωρολόγος και ερευνητής δρ Ερνέστο Ροντρίγκεθ Καμίνο.
Πριν επινοηθεί ο όρος DANA στις αρχές της δεκαετίας του 2000, κάθε δυνατή βροχόπτωση το φθινόπωρο, χαρακτηριστικό του μεσογειακού κλίματος, συνηθιζόταν η δημοφιλής ονομασία «gota fria” (ψυχρή σταγόνα) στην Ισπανία και σε μέρη της Γαλλίας. Ο όρος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως στην καθομιλουμένη.