Περισσότεροι από 231.000 σπουδαστές έλαβαν υποτροφίες από το πρόγραμμα Εrasmus για σπουδές ή κατάρτιση στο εξωτερικό κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011, σημειώνοντας νέο ρεκόρ και αύξηση 8,5% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Στο πρόγραμμα που γιορτάζει φέτος την 25η επέτειο από την έναρξή του, μετέχουν 32 ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η Κύπρος είχε τη διετία 2009-2011 τη μεγαλύτερη αύξηση εξερχόμενων σπουδαστών με 22% μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ. Ψηλότερα ποσοστά αύξησης είχαν δύο μη κοινοτικές ευρωπαϊκές χώρες, η Κροατία που θα ενταχθεί στην ΕΕ τον Ιούλιο του 2013 με 132% και το Λιχτενστάιν με 52%. Στην Ελλάδα η αύξηση την προαναφερόμενη διετία ήταν 8,1%.
«Το πρόγραμμα Erasmus, την αργυρή επέτειο του οποίου γιορτάζουμε εφέτος, είναι μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ΕΕ με τα αριθμητικά στοιχεία μιλούν από μόνα τους και θα ήταν ακόμη υψηλότερα, αν είχαμε τους πόρους για να ανταποκριθούμε στη ζήτηση», δήλωσε η αρμόδια Επίτροπος για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία Ανδρούλλα Βασιλείου, προσθέτοντας ότι σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία, οι δεξιότητες που αποκτώνται μέσω σπουδών και απασχόλησης στο πλαίσιο του Erasmus έχουν μεγαλύτερη αξία από ποτέ».
Από την έναρξή του το 1987, το πρόγραμμα έχει προσφέρει σε περισσότερους από 2,5 εκατομμύρια Ευρωπαίους φοιτητές την ευκαιρία να μεταβούν στο εξωτερικό για να σπουδάσουν σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή για να απασχοληθούν σε κάποια επιχείρηση. Με βάση τις σημερινές τάσεις, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα επιτύχει το στόχο της υποστήριξης 3 εκατομμυρίων φοιτητών Erasmus έως την περίοδο 2012-13.
Οι τρεις πιο δημοφιλείς προορισμοί για τους σπουδαστές την περίοδο 2010-11 ήταν η Ισπανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, η Ισπανία έστειλε το μεγαλύτερο αριθμό σπουδαστών στο εξωτερικό (36.183), και έπεται η Γαλλία (31.747) και η Γερμανία (30.274).
Από το συνολικό αριθμό των σπουδαστών που υποστηρίχθηκαν κατά την περίοδο 2010-11, περίπου 190.000 επέλεξαν να πραγματοποιήσουν ένα μέρος των προπτυχιακών σπουδών τους (έως και 12 μήνες) στο εξωτερικό, σε πανεπιστήμιο ή άλλο ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε μία από τις 32 χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus (στα 27 κράτη μέλη, την Κροατία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Τουρκία. Η Ελβετία είναι η 33η χώρα που προσχώρησε στο Erasmus από την περίοδο 2011-12).
Η απασχόληση σε επιχειρήσεις του εξωτερικού υποστηρίζεται μέσω του Erasmus από το 2007 και είναι όλο και πιο δημοφιλής. Κατά την περίοδο 2010-2011, ένας στους έξι σπουδαστές στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus, σχεδόν 41.000 σπουδαστές περίπου συνολικά, επέλεξαν αυτή τη δυνατότητα. Πρόκειται εν προκειμένω για αύξηση κατά 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Οι υποτροφίες Erasmus προορίζονται να καλύψουν μέρος του πρόσθετου κόστους διαβίωσης και μετάβασης στο εξωτερικό. Οι φοιτητές Erasmus δεν καταβάλλουν δίδακτρα στο ίδρυμα υποδοχής στο εξωτερικό.
Σε κάθε χώρα, τα εθνικά γραφεία Erasmus κατανέμουν τα κονδύλια που έχουν στη διάθεσή τους στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ένα εθνικό γραφείο μπορεί να αποφασίσει να δώσει υποτροφίες μεγαλύτερου ύψους σε λιγότερους φοιτητές (όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, στη Βουλγαρία, την Κύπρο και την Τουρκία) ή υποτροφίες μικρότερου ύψους σε περισσότερους φοιτητές (όπως γίνεται, για παράδειγμα, στη Γαλλία και την Ιταλία), αλλά πρέπει να τηρήσει για τις υποτροφίες ένα ανώτατο όριο που καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κάθε χώρα προορισμού.
Το εθνικό γραφείο κατανέμει τα κονδύλια στα ιδρύματα που υποβάλλουν αίτηση με βάση παράγοντες όπως τα ζητούμενα ποσά ή οι προηγούμενες επιδόσεις. Το ίδρυμα μπορεί στη συνέχεια να καθορίσει το ακριβές ύψος της υποτροφίας που καταβάλλει στους φοιτητές (και την εβδομαδιαία ή ημερήσια αποζημίωση για το προσωπικό) εντός των ορίων μιας κλίμακας που καθορίζεται από το εθνικό γραφείο και που διαφέρει από χώρα σε χώρα.
Τα εθνικά γραφεία μπορούν να αυξήσουν τη μηνιαία υποτροφία για τους κοινωνικά ή οικονομικά μη προνομιούχους φοιτητές.
Την περίοδο 2010-11 η μέση μηνιαία υποτροφία της ΕΕ για την κινητικότητα των φοιτητών κυμάνθηκε από 133 ευρώ για τους ισπανούς φοιτητές έως 653 ευρώ για τους φοιτητές από την Κύπρο. Σε όλες τις χώρες, η μέση μηνιαία υποτροφία ήταν 250 ευρώ.
Ο αριθμός των διδασκόντων που επωφελούνται από τη χρηματοδότηση που παρέχεται μέσω του Erasmus για αποσπάσεις με σκοπό τη διδασκαλία αυξήθηκε σταθερά, και από τότε που άρχισε να παρέχεται η δυνατότητα αυτή, το 1997-98, χρηματοδοτήθηκαν πάνω από 300.000 ανταλλαγές προσωπικού. Από τις 42.813 ανταλλαγές προσωπικού οι οποίες υποστηρίχθηκαν την περίοδο 2010-11, οι 31.617 ήταν αποσπάσεις για διδασκαλία (+ 8,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος).
Πρώτη χώρα αποστολής ήταν η Πολωνία, με υποστήριξη 3.376 αποσπάσεων για διδασκαλία, και ακολούθησαν η Ισπανία (3.272) και η Γερμανία (3.006). Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, οι πιο δημοφιλείς προορισμοί για αποσπάσεις για διδασκαλία ήταν η Γερμανία (3.059), η Ισπανία (3.017) και η Ιταλία (2.859).
Τη μεγαλύτερη κινητικότητα παρουσιάζουν οι εκπαιδευτικοί από τα ακόλουθα γνωστικά αντικείμενα: Ανθρωπιστικές επιστήμες και καλές τέχνες (30,5%). κοινωνικές επιστήμες, επιχειρηματικές και νομικές σπουδές (22,6%). μηχανικοί, επιστήμονες των κλάδων της βιομηχανικής παραγωγής και των δομικών έργων (13,7%). Οι εκπαιδευτικοί έμειναν κατά μέσο όρο 5,6 ημέρες στο εξωτερικό για διδασκαλία.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Επιτροπή, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, υπογράμμισε την ανάγκη να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες στους σπουδαστές για να αποκτήσουν δεξιότητες μέσω σπουδών ή κατάρτισης στο εξωτερικό. Ο ευρωπαϊκός στόχος είναι να επιτευχθεί συνολικό ποσοστό κινητικότητας των σπουδαστών τουλάχιστον 20% έως το τέλος της δεκαετίας. Επί του παρόντος, περίπου 10% των σπουδαστών συμμετέχουν σε σπουδές ή κατάρτιση στο εξωτερικό με την υποστήριξη του Erasmus ή άλλων δημόσιων και ιδιωτικών μέσων. Περίπου 4,5% λαμβάνουν υποτροφία του Erasmus.
Η Κομισιόν υπέβαλε τον περασμένο Νοέμβριο την πρότασή της για το «Erasmus για όλους», ένα νέο γενικό πρόγραμμα που συγκεντρώνει το Erasmus και όλα τα υπόλοιπα κοινοτικά και διεθνή προγράμματα για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και συγχωνεύει επτά υπάρχοντα προγράμματα σε ένα. Η Επιτροπή πρότεινε προϋπολογισμό ύψους 19 δισεκατομμυρίων ευρώ για το «Erasmus για όλους» για την περίοδο 2014-2020, ήτοι αύξηση της τάξης του 70% περίπου σε σχέση με τον σημερινό επταετή προϋπολογισμό για τα υφιστάμενα προγράμματα. Τα δύο τρίτα της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του «Erasmus για όλους» θα διατεθούν σε υποτροφίες για τη βελτίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων. Το υπόλοιπο ποσό θα διατεθεί για την υποστήριξη της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων, των επιχειρήσεων και των λοιπών οργανισμών.