H εορτή του Αγίου Πνεύματος για τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα θεωρείται εργάσιμη ημέρα και όχι εξαιρέσιμη εορτή (αργία), εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση, Κανονισμό, ΣΣΕ, Διαιτητικών Αποφάσεων η κατ έθιμον.
Η απασχόληση των μισθωτών την ημέρα αυτή είναι νόμιμη και επιπλέον δεν δημιουργεί αξίωση για πρόσθετη αμοιβή τους. Επομένως, οι μισθωτοί γενικά οφείλουν να εργαστούν κανονικά.
Όσοι από αυτούς αμείβονται με ημερομίσθιο, θα λάβουν το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιο τους χωρίς καμία προσαύξηση.
Όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται να λάβουν πρόσθετη αμοιβή, γιατί ο μισθός τους περιλαμβάνει και την αμοιβή για την εργασία της ανωτέρω ημέρας.
Σε περίπτωση όμως που σε συλλογική σύμβαση εργασίας ή διαιτητική απόφαση ορίζεται ως αργία και όρος για την καταβολή της προσαύξηση 75%, ο όρος αυτός υπερισχύει επειδή είναι ευνοϊκότερος. Π.χ η ΔΑ 49/2005 Βιβλιοπωλείων, Βιβλιοχαρτοπωλείων, Εκδοτικών Οίκων η οποία στην παράγραφο Β του άρθρου 4 αναφέρει ότι: « Ως ημέρα αργίας καθορίζεται και η εορτή του Αγίου Πνεύματος . Οι μισθωτοί που θα εργασθούν την ημέρα αυτή δικαιούται προσαύξηση του 1/25 του μηνιαίου μισθού τους ή του ημερομίσθιου τους κατά 75%.».
Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δικαιούνται την ημέρα αυτή να μην προσέλθουν στην εργασία τους, λαμβάνοντας οι μεν αμειβόμενοι με ημερομίσθιο, το ημερομίσθιο της ημέρας αυτής , χωρίς να εργασθούν, οι δε αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, τον μηναίο μισθό τους ολόκληρο, παρότι δεν θα έχουν εργασθεί την ημέρα αυτή.
Αντίθετα όσοι από τους εργαζόμενους εργασθούν κατά την ημέρα αυτή, δικαιούνται εκτός του ημερήσιου μισθού τους και προσαύξηση 75%.
Προσοχή!!
Επειδή οι περισσότερες ΣΣΕ-ΔΑ έχουν παύσει να ισχύουν πρέπει να γίνουν οι εξής διακρίσεις :
- Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές Αποφάσεις που είναι σε ισχύει, πρέπει να εξετάζεται αν δεσμεύονται και τα δύο μέρη ( πρέπει και ο εργοδότης και ο μισθωτός να είναι μέλη των Οργανώσεων που αναφέρονται στο κείμενο κάθε ΣΣΕ-ΔΑ ), τότε η διάταξη περί αργίας είναι υποχρεωτική.
Αν δεν δεσμεύονται και τα δύο μέρη τότε δεν υπάρχει υποχρέωση εφαρμογής της διάταξης περί αργίας.
- Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί και έχουν εισέλθει στο στάδιο της μετενέργειας, μόνο στους παλαιούς μισθωτούς εξακολουθεί να ισχύει ως θεσμικός όρος περί αργίας της εορτής του Αγίου Πνεύματος, εκτός και υπάρχει κάποια αντίθετη συμφωνία μεταξύ εργοδότη και μισθωτού.
Για δε τους νέους μισθωτούς που θα προσληφθούν μετά την πάροδο του τριμήνου από της λήξεως ή της καταγγελίας, δεν τίθεται θέμα μετενέργειας και ο εργοδότης δικαιούται να τους επιβάλει μονομερώς την απασχόληση κατά την ημέρα του Αγίου Πνεύματος δίχως την προσαύξηση του 75%.
Κάποιες από τις σημαντικότερες ΣΣΕ και ΔΑ που έχουν όρο για την ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι οι ακόλουθες:
Βιβλιοπωλείων, Διαγνωστικών Κέντρων, Δημοσιογράφους Περιοδικών, Εργοδηγούς Σχεδιαστές, Οίκων Ευγηρίας, Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλίας κλπ, Ηλεκτροτεχνίτες Βιομηχανίας και Καταστημάτων, Θυρωρούς, Καπνοβιομηχανιών, Κλινικών, Ξυλεμπορικών Καταστημάτων (Αθηνών – Πειραιώς – Περιχώρων), Περιοδικών, Πετρελαιοειδών επιχειρήσεων, Πρακτορείων Ναυτιλιακών κλπ., Ραδιοηλεκτρολόγους – Ραδιοτεχνίτες βιομηχανίας, Ραδιοφωνικών Σταθμών, Ραδιοφώνου Τεχνικούς, Ρυμουλκών Ναυαγοσωστικών Γραφείων, Τηλεοπτικών Σταθμών, Τηλεοράσεως τεχνικούς Β. Ελλάδος, Τυπογράφους Επαρχιακών Εφημερίδων, Φορτοεκφορτωτές Ημερήσιων Εφημερίδων, Φροντιστηρίων Μέσης, Ανώτερης, Ανώτατης Εκπαίδευσης, και Ξένων Γλωσσών, Φωτοστοιχειοθέτες, Χειριστές βιομηχανικών κλπ επιχειρήσεων, Λατομείων Πέτρας-Μαρμάρου και Τεχνικών Έργων
Τέλος, σε περίπτωση απασχόλησης μισθωτών κατά την εορτή του Αγίου Πνεύματος όταν δεν ισχύει ή ΣΣΕ-ΔΑ που το προέβλεπε σαν αργία σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 21 του Νόμου 1876/1990
«1. Εργοδότης ή εκπρόσωποι αυτού, που παραβιάζουν όρους ισχύουσας συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης ή υπουργικής απόφασης, τιμωρούνται με χρηματική ποινή 200.000 δραχμών τουλάχιστον. Η διαπίστωση παράβασης γίνεται από τον αρμόδιο υπάλληλο της επιθεώρησης εργασίας, ο οποίος και υποβάλλει τη σχετική έκθεσή του στον εισαγγελέα προς άσκηση της ποινικής δίωξης, δεν μπορεί να επιβληθούν ποινικές κυρώσεις διότι ο Νόμος ορίζει ρητώς ότι κυρώσεις επιβάλλονται μόνο σε όσους παραβιάζουν όρους ισχύουσας ΣΣΕ-ΔΑ.
Προσοχή όμως στις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται στον Νόμο 3996/2011, διότι πολλοί εργοδότες εξακολουθούν να εφαρμόζουν στις επιχειρήσεις τους την συγκεκριμένη διάταξη σε ορισμένους εργαζόμενους, εκτός και εάν υπάρχει γραπτός ή σιωπηρός συμφωνία μεταξύ των δύο μερών η οποία να προβλέπει την ημέρα του Αγίου Πνεύματος ως εργάσιμη ημέρα.
Για το δημόσιο
H ημέρα του Αγίου Πνεύματος για τους μισθωτούς του Δημοσίου είναι αργία.