Εκτός αγοράς εργασίας, εκπαίδευσης ή κατάρτισης, βρίσκεται το 16,9% των νέων έως 24 ετών στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ και του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Greek Public Opinion (GPO) και το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Το ποσοστό αυτό φέρνει τη χώρα μας στις πρώτες θέσεις μεταξύ των υπόλοιπων χωρών της Ε.Ε. όσον αφορά τους NEETs (young people not in education, employment or training). Με τον όρο αυτόν περιγράφεται ο νεανικός πληθυσμός μίας χώρας, ηλικίας 15 έως 24 ετών, που απέχει από κάθε διαδικασία εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης, δηλαδή είναι «απών» από κάθε μείζονα θεσμική μέριμνα του κοινωνικού κράτους.
Όπως προκύπτει από τα ευρήματα και συμπεράσματα της έρευνας:
– Παρατηρείται αύξηση κατά 50% του ποσοστού των NEETs στη χώρα μας, κατά την περίοδο της κρίσης.
– Οι NEETs, αν και δεν αποτελούν νέο φαινόμενο, εντούτοις, τόσο η διακύμανσή τους (διόγκωση), όσο και η περιφερειακή συγκέντρωσή τους, που εντοπίζεται κυρίως στα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού Νότου, καταδεικνύουν, σαφώς, την άμεση διασύνδεση του φαινομένου με τις δυσμενείς συνέπειες της πολυεπίπεδης κρίσης και με τις ακολουθούμενες μεθόδους δημοσιονομικής εξυγίανσης.
– Οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των «αποκλεισμένων» ατόμων.
– Οι νέοι με χαμηλό ή μεσαίο μορφωτικό επίπεδο διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να περιέλθουν σε κατάσταση NEET, καθώς, επίσης, οι νεαροί μετανάστες, τα άτομα με αναπηρία, οι νέοι με πολύ σοβαρά προβλήματα ψυχικής ή σωματικής υγείας και όσοι εμφανίζουν βεβαρημένο οικογενειακό background.
– H οικογένεια, ένας ζωτικός θεσμός της ελληνικής κοινωνίας, διαδραματίζει τον βασικότερο υποστηρικτικό ρόλο για τους NΕΕΤs, βοηθώντας τους οικονομικά και ψυχολογικά, ώστε να συνεχίσουν την προσπάθειά τους για εύρεση εργασίας, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως «προστατευτικό πλαίσιο» που περιορίζει- ως ένα σημείο- συναισθηματικές εξάρσεις ακραίας μορφής που ενδέχεται να οδηγήσουν σε παραβατικές συμπεριφορές- κάτι που δεν φαίνεται να συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως π.χ. στην Αγγλία.
– Οι NEETs στην Ελλάδα εμφανίζονται εξαιρετικά δύσπιστοι απέναντι στο κοινωνικό κράτος και ταυτόχρονα εκφράζουν έντονη δυσφορία για το πολιτικό σύστημα.
– Τέλος, οι ΝΕΕΤs εξακολουθούν να θέτουν ως βασική προτεραιότητα την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και δευτερευόντως την επιστροφή τους σε κάποια μορφή μαθησιακής διαδικασίας, εκφράζοντας τις χαμηλές προσδοκίες τους για την αποτελεσματικότητα και τις ευκαιρίες που προσφέρει το υποσύστημα «εκπαίδευση- κατάρτιση- απασχόληση» από το οποίο απέχουν, κυρίως, λόγω στρεβλώσεων ή συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους και όχι από προσωπική βούληση.
