Δάνεια ύψους 182 εκατ. ευρώ σε επιχειρήσεις στην Ελλάδα

Πάνω από 20.000 επιχειρηματίες έχουν ήδη επωφεληθεί από δάνεια και εγγυήσεις συνολικού ύψους 182 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του Eυρωπαϊκού μηχανισμού μικροχρηματοδοτήσεων Progress, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του εν λόγω χρηματοδοτικού μέσου.

Στην Ελλάδα, ως πάροχοι μικροχρηματοδοτήσεων Progress λειτούργησαν η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα και η Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου, οι οποίες αποτελούν παρόχους μικροπιστώσεων. Για το σκοπό αυτό, με βάση την σχετική Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2013, η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα έλαβε το ποσό των 900.000 € και η Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου 4.000.000 €.

Ειδικότερα, η έκθεση διαπιστώνει ότι οι μικροχρηματοδοτήσεις Progress έχουν συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία απασχόλησης, παρέχοντας σε άνεργα ή οικονομικά μη ενεργά άτομα που δυσκολεύονται να δανειστούν χρήματα τη δυνατότητα να δανειοδοτηθούν από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το νέο χρηματοδοτικό μέσο μικροχρηματοδότησης, που αναμένεται να ξεκινήσει το δεύτερο εξάμηνο του 2014 στο πλαίσιο του προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI), θα βασιστεί στην εμπειρία αυτή.

Ο κ. László Andor, Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρμόδιος για τα θέματα απασχόλησης, κοινωνικών υποθέσεων και κοινωνικής ένταξης, δήλωσε: «Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός μικροχρηματοδοτήσεων Progress βοηθά τα άτομα να γίνουν επιχειρηματίες και κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο που υποστηρίζει τις προσπάθειες των ατόμων από μειονεκτούσες ομάδες να επιστρέψουν στην εργασία και να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο. Η συγκέντρωση των χρημάτων που απαιτούνται για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων μπορεί να είναι δύσκολη για τους ανέργους, τους νέους και τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες, αλλά τα μικρά δάνεια, όπως αυτά που παρέχουν οι μικροχρηματοδοτήσεις Progress, μπορούν να έχουν καθοριστική σημασία για τους εν δυνάμει επιχειρηματίες οι οποίοι, σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα ήταν ποτέ σε θέση να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους στην πράξη».

Οι δυσκολίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση είναι ένα από τα κυριότερα εμπόδια για τους επίδοξους επιχειρηματίες. Η έκθεση δείχνει ότι το 60% των τελικών χρηστών ήταν άνεργοι ή οικονομικά μη ενεργοί κατά την υποβολή της αίτησης, το 36% των δικαιούχων ήταν γυναίκες και το 5,9% ήταν άτομα ηλικίας κάτω των 25 ετών.

Στους δικαιούχους της χρηματοοικονομικής ενίσχυσης περιλαμβάνονταν μειονότητες, όπως κοινότητες των Ρομά στη Γαλλία και στη Βουλγαρία.

Η γεωργία και το εμπόριο ήταν οι δύο τομείς που εξακολούθησαν να λαμβάνουν τη μεγαλύτερη υποστήριξη από τον μηχανισμό, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το ήμισυ του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων που έλαβαν υποστήριξη.

Η έκθεση συμπληρώνεται από μια εξωτερική μελέτη στην οποία παρουσιάζονται στοιχεία που καταμαρτυρούν μη ικανοποιούμενη ζήτηση για μικροδάνεια σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και την ανάγκη να καλυφθεί το κενό που υπάρχει στην ευρωπαϊκή αγορά μικροχρηματοδοτήσεων, το οποίο χονδρικά εκτιμάται σε περίπου 2,7 δισ. ευρώ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δραστηριοποιηθούν περισσότερο όσον αφορά την προσφορά εθνικών συστημάτων για τα χρηματοδοτικά μέσα μικροχρηματοδότησης, ιδίως με τη χρήση των πόρων που λαμβάνουν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο ή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Ιστορικό

Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός μικροχρηματοδοτήσεων Progress έχει σκοπό να βοηθά τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες εξασφάλισης παραδοσιακών τραπεζικών δανείων να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση σε μικροπιστώσεις για να γίνουν αυτοαπασχολούμενοι ή να ιδρύσουν δική τους επιχείρηση. Ο μηχανισμός, μέσω δανείων ανώτατου ύψους 25 000 ευρώ, χρηματοδοτεί ανέργους, άτομα που κινδυνεύουν να χάσουν την εργασία τους και άτομα που ανήκουν σε μειονεκτούσες ομάδες, για παράδειγμα νέους, ηλικιωμένους ή μετανάστες. Σκοπός του μηχανισμού μικροχρηματοδοτήσεων Progress δεν είναι μόνο η διάθεση χρηματοδότησης από την ΕΕ, αλλά και η δημιουργία αποτελέσματος μόχλευσης για συνολικές επενδύσεις ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσού πενταπλάσιου της συνεισφοράς της ΕΕ.

Αυτό το αποτέλεσμα μόχλευσης επιτυγχάνεται με συνεπένδυση από άλλους εταίρους (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προπαρασκευαστική δράση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «Προώθηση ευνοϊκότερων συνθηκών χορήγησης μικροπιστώσεων στην Ευρώπη»), με την ανταποδοτική φύση των κεφαλαίων χρηματοδότησης και με τη φύση των προσφερόμενων προϊόντων.

Για παράδειγμα, οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί μικροχρηματοδότησης μπορούν να λάβουν εγγύηση χωρίς ανώτατο όριο στο πλαίσιο των μικροχρηματοδοτήσεων Progress, πράγμα που διευκολύνει την άντληση χρηματοδότησης από επενδυτές της αγοράς και τη χρησιμοποίησή της για παροχή μικροδανείων.

Ο μηχανισμός μικροχρηματοδοτήσεων Progress τελεί υπό τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων και λειτουργεί μέσω παρόχων μικροπιστώσεων σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Το 2013 υπήρχαν 40 πάροχοι μικροπιστώσεων σε 18 κράτη μέλη: το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Δανία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Κύπρο, τη Λιθουανία, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, υπεγράφησαν δύο συμβάσεις στην Κροατία και στη Σουηδία μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης.

Το νέο πρόγραμμα της ΕΕ για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία («EaSI») 2014-20 δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2011, ενώ τον Ιούνιο του 2013 υπήρξε πολιτική συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (βλέπε MEMO/13/628).

Το πεδίο εφαρμογής των δραστηριοτήτων μικροχρηματοδότησης στο νέο πρόγραμμα επεκτείνεται στην παροχή χρηματοδότησης για την ανάπτυξη ικανοτήτων των παρόχων μικροχρηματοδοτήσεων, προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους και να προσφέρουν μεγαλύτερη προβολή σε πελάτες. Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης ένα μέσο που εστιάζει στην υποστήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων – δηλαδή των επιχειρήσεων με κυρίως κοινωνικούς σκοπούς. Ο συνολικός προϋπολογισμός του EaSI 2014-20 είναι 919 εκατ. ευρώ σε τιμές 2013, εκ των οποίων πάνω από 193 εκατ. ευρώ προορίζονται για τη μικροχρηματοδότηση και την κοινωνική επιχειρηματικότητα.

Ο μηχανισμός μικροχρηματοδοτήσεων Progress θα εξακολουθήσει να λειτουργεί μέχρι το 2016. Μετά τη λήξη του μηχανισμού, το υπόλοιπο που οφείλεται στην ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικροχρηματοδοτήσεις και υποστήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του «EaSI».