Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για να ξεκινήσουν οι αιτήσεις για το «Εξοικονομώ-Επιχειρώ», ένα πρόγραμμα που θα δώσει τη δυνατότητα σε εκατοντάδες μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις από τους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις κτιριακές τους υποδομές και να ανανεώσουν τον εξοπλισμό τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σύντομα θα δημοσιευθεί η πρόσκληση του «Εξοικονομώ-Επιχειρώ», με την πλατφόρμα για τις αιτήσεις ενδεχομένως να ανοίγει ακόμη και εντός Ιουλίου. Σε κάθε περίπτωση, η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένεται να προχωρήσει άμεσα στον προγραμματισμό των πρώτων αποφάσεων που θα ληφθούν τις επόμενες ημέρες, μία από τις οποίες θα αφορά και την εκκίνηση του προγράμματος «Εξοικονομώ-Επιχειρώ». Σημειώνεται ότι έχει ήδη γνωστοποιηθεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα η προδημοσίευση της πρόσκλησης του «Εξοικονομώ-Επιχειρώ», μέσα από την οποία προκύπτουν οι δικαιούχοι αλλά και τα ποσοστά της επιδότησης. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που έρχεται να προστεθεί στο «Εξοικονομώ 2023», το οποίο απευθύνεται σε νοικοκυριά και βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς η πλατφόρμα για τις αιτήσεις έχει ήδη ανοίξει και θα παραμείνει στη διάθεση των ενδιαφερομένων μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, αλλά και στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους».
Σημειώνεται ότι, όπως και τα προηγούμενα προγράμματα, έτσι και το «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» έχει στόχο να αναβαθμίσει ενεργειακά τα κτίρια της χώρας, καθώς περίπου το 65% έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980 και μόνο ένας μικρός αριθμός κτιρίων έχει ανακαινιστεί.
Ουσιαστικά, με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» θα δοθεί η δυνατότητα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις κτιριακές τους υποδομές. Το προτεινόμενο πρόγραμμα αποτελεί μέρος της προσπάθειας για την πράσινη μετάβαση, με στόχους την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία.
Η δράση αποτελεί μέρος των πολιτικών και των μέτρων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο καθορίζει με λεπτομέρεια το σχέδιο δράσης για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών στόχων έως το 2030. Βασικά στοιχεία για το ΕΣΕΚ είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μέσω της ανακαίνισης κτιρίων στον οικιακό και στον τριτογενή τομέα, αλλά και της ανταγωνιστικότητας του βιομηχανικού τομέα.
Η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να προκύψει από την ενεργειακή αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής, με παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος, των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και των συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, από την ένταξη νέων υλικών και εξοπλισμού για τη μείωση των απωλειών ενέργειας, καθώς και από την αναβάθμιση εξοπλισμού φωτισμού.
- Πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις;
Εκτός μεγάλου απροόπτου, θα ανοίξει εντός Ιουλίου. Με δεδομένη, όμως, την αλλαγή της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπάρχει η πιθανότητα το πρόγραμμα να ξεκινήσει λίγο αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ειδικοί στα θέματα του «Εξοικονομώ» επισημαίνουν ότι το ζητούμενο δεν είναι πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για αιτήσεις, αλλά αφενός οι ενδιαφερόμενες εταιρείες να έχουν έτοιμα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και αφετέρου το πρόγραμμα να «τρέξει» γρήγορα, απαλλαγμένο από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
- Ποιοι είναι δικαιούχοι του προγράμματος;
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι υφιστάμενες μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις από τους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού. Ως μεσαία επιχείρηση ορίζεται όποια απασχολεί λιγότερους από 250 εργαζομένους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών της δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ. Ως μικρή επιχείρηση ορίζεται όποια απασχολεί λιγότερους από 50 εργαζομένους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών της δεν υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ. Ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται όποια απασχολεί λιγότερους από 10 εργαζομένους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ.
- Ποιες επιχειρήσεις δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής;
Δεν έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης χρηματοδότησης οι επιχειρήσεις που έχουν έδρα την κατοικία του ιδιοκτήτη τους, οι εταιρείες που αναπτύσσουν το δίκτυο των καταστημάτων με τη μέθοδο franchising και οι επιχειρήσεις του Δημοσίου.
- Ποιο είναι το ύψος της επιδότησης;
Τα ποσοστά ενίσχυσης των επενδυτικών σχεδίων για τις μεσαίες επιχειρήσεις φτάνουν το 40%, ενώ για τις μικρές και πολύ μικρές φτάνουν το 50% για την εξοικονόμηση ενέργειας και το 40% για τις υπόλοιπες υποστηρικτικές δαπάνες. Για τους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης έως 100.000 ευρώ. Για τον κλάδο του τουρισμού ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης από 50.000 έως και 500.000 ευρώ. Η δυναμικότητα της μονάδας θα πρέπει να είναι έως 100 κλίνες. Στα παραπάνω όρια δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ, ο οποίος δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη. Σημειώνεται ότι οι επιλέξιμες επιχορηγούμενες δαπάνες για τις συμβουλευτικές-υποστηρικτικές εργασίες στο σύνολό τους δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 7% του επιλέξιμου συνολικού προϋπολογισμού του έργου, με ανώτατο όριο τα 30.000 ευρώ.
- Ποιος είναι ο προϋπολογισμός του προγράμματος;
Ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται συνολικά σε 200 εκατ. ευρώ. Τα 100 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις των κλάδων του εμπορίου και των υπηρεσιών και τα υπόλοιπα 100 εκατ. ευρώ σε τουριστικές επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα θα βρίσκεται σε ισχύ μέχρι την εξάντληση όλων των διαθέσιμων οικονομικών πόρων. Η δράση χρηματοδοτείται από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η κατανομή των πόρων θα γίνεται σε επίπεδο περιφέρειας.
- Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες;
Επιλέξιμες επεμβάσεις είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:
– Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιριακού κελύφους, όπως θερμομόνωση και εγκατάσταση συστημάτων σκίασης.
– Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος φωτισμού, εσωτερικού και εξωτερικού, όπως -για παράδειγμα- αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων από νέας τεχνολογίας LED.
– Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων, όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας και ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής.
– Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ψύξης χώρων, όπως αντικατάσταση ψυκτών από νεότερης τεχνολογίας αντλίες θερμότητας ή ψύκτες και ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής.
– Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα αερισμού χώρων, όπως αντικατάσταση ανεμιστήρων από νέες ενεργειακά συσκευές (inverters).
– Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ζεστού νερού χρήσης.
– Επεμβάσεις εγκατάστασης συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως -μεταξύ άλλων- φωτοβολταϊκά συστήματα, ανεμογεννήτριες και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
- Με ποιο τρόπο θα γίνουν η υποβολή και η αξιολόγηση των αιτήσεων;
Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» υλοποιείται σε όλα τα στάδιά του, από την υποβολή και την αξιολόγηση της αίτησης μέχρι τις ενστάσεις, την πιστοποίηση, την τροποποίηση, την πληρωμή, τον έλεγχο των μακροχρόνιων υποχρεώσεων κ.λπ., μέσω του πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση δράσεων κρατικών ενισχύσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η πρόσβαση στο οποίο θα δίνεται στους δικαιούχους των ενισχύσεων μέσω ειδικής ιστοσελίδας. Οι δικαιούχοι των ενισχύσεων, υποχρεωτικά, θα υποβάλουν εκεί το σύνολο των αιτημάτων τους.
- Ποιος είναι ο ενεργειακός στόχος που πρέπει να επιτύχουν οι επιχειρήσεις για να ενταχθούν στο πρόγραμμα;
Για κάθε έργο που θα επιχορηγηθεί, θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να μειωθούν οι εκπεμπόμενοι ρύποι (CO 2 ) και να εξοικονομηθεί ενέργεια κατά 35%, αλλά και να επιτευχθεί αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη. Σημειώνεται ότι η τεκμηρίωση της αναγκαιότητας των επεμβάσεων προκύπτει αποκλειστικά από έκθεση αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου. Επίσης, με την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, θα πραγματοποιείται αποτίμηση του ενεργειακού στόχου, όπου η ενίσχυση θα συνδέεται με την πραγματικά επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας.
- Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα;
Να έχουν συσταθεί οι επιχειρήσεις που δικαιούνται να ενταχθούν στο πρόγραμμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, να έχουν κλείσει πριν από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας και να δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια. Ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας θα πρέπει να προσκομίσει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή. Επίσης, η επιχείρηση δεν θα πρέπει να βρίσκεται υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση, να μην εκκρεμεί σε βάρος της ανάκτηση κρατικής ενίσχυσης έπειτα από απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ακόμη, η επιχείρηση θα πρέπει να δεσμευτεί ότι οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη αίτηση χρηματοδότησης δεν έχουν χρηματοδοτηθεί/ενταχθεί και δεν θα υποβληθούν προς έγκριση χρηματοδότησης σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους.
- Ποια είναι η διάρκεια υλοποίησης των έργων;
Η διάρκεια υλοποίησης κάθε πρότασης δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 18 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης. Επισημαίνεται ότι δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί και να έχουν αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επαλήθευσης στους πρώτους 9 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης.
- Με ποιο τρόπο γίνεται η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων;
Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων θα είναι συγκριτική, στο πλαίσιο συνολικής βαθμολογίας που θα προκύπτει βάσει κριτηρίων και συντελεστών βαρύτητας που περιγράφονται αναλυτικά στην προδημοσίευση του οδηγού.
