Η Ελλάδα γίνεται σταδιακά θερμότερη και ξηρότερη και το «φάντασμα» της λειψυδρίας επανέρχεται και μάλιστα εν μέσω κορύφωσης της τουριστικής περιόδου με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κατανάλωση των αποθεμάτων νερού.
Ήδη στην Κρήτη, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχει κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της λειψυδρίας σε 5 Δήμους. Στη Χαλκιδική σημειώνονται πολύωρες διακοπές νερού, ενώ συναγερμός έχει σημάνει ακόμη και στον Έβρο, όπου δύο άλογα εντοπίστηκαν νεκρά και πολλά ακόμη με συμπτώματα αφυδάτωσης.
Στο χάρτη των περιοχών με χαμηλά αποθέματα νερού είναι και πολλά νησιά του ανατολικού και νότιου Αιγαίου αλλά και η Αττική. Στην περίπτωση της Αθήνας όπου ζει ο μισός πληθυσμός της χώρας η κατάσταση είναι εξαιρετικά ανησυχητική.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, η ετήσια κατανάλωση είναι 400 εκατ. κυβικά κατ έτος την ώρα που ο βασικός πάροχος νερού ο Μόρνος χάνει κάθε χρόνο μεγάλε ποσότητες. Το 2022 τα αποθέματα ήταν 1,1 δισεκατομμύρια κυβικά, το 2023, 950 εκατομμύρια και το 2024 , 700 εκατ. κυβικά. Αυτό σημαίνει οτι τα αποθέματα αν δεν βρέξει αρκούν για 3 χρόνια.
Η ΕΥΔΑΠ άμεσα θα χρησιμοποιήσει τις εφεδρείες της που είναι η Μαυροσουβάλα και οι πηγές του Βοιωτικού Κηφισού ενώ προκρίνεται και η λύση επαναχρησιμοποίησης νερού μετά από καθαρισμό των λυμάτων, το οποίο θα διατίθεται αποκλειστικά για άρδευση.
Τα νέα δεδομένα απαιτούν νέες λύσεις
Η κλιματική αλλαγή έχει αλλάξει τα δεδομένα και απαιτείται πλέον διαφορετική διαχείριση των αποθεμάτων, η οποία, όπως υπογραμμίζουν ειδικοί στην ΕΡΤ, ουδέποτε υπήρξε υποδειγματική στην Ελλάδα. Απαιτείται κεντρικός παρακολούθηση των αποθεμάτων νερού και στη συνέχεια λήψη διαχειριστικών μέτρων κυρίως για την άρδευση που ρουφά το 86% των αποθεμάτων, αλλά και τον τουρισμό, δυο τομείς που υπερκαταναλώνουν νερό.
H Ομότιμη Καθηγήτρια Υδρολογίας ΕΜΠ, Μαρία Μιμίκου αναφέρει πως «αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και δεν κάνουμε τίποτα θα έχουμε 1-2 χρόνια για να φθάσουμε στα χειρότερα. Δεν υπάρχει κεντρική στρατηγική ανάπτυξη και διαχείριση των υδατικών πόρων. Πρώτα πρέπει να τους εκτιμήσουμε, να τους αναπτύξουμε και να τους διαχειριστούμε αυτή είναι η σειρά».
Ειδικοί στην ΕΡΤ υπογραμμίζουν πως και λόγω έλλειψης επενδύσεων αφαλάτωσης, στις τουριστικές περιοχές που έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα η τιμολόγηση του νερού θα πρέπει να επανεξεταστεί και οι τουριστικές εγκαταστάσεις να αναλάβουν μεγαλύτερο κόστος.
«Πρέπει να υπάρχει σε αυτές τις περιοχές μια σημαντική διαφοροποίηση στη χρέωση των τουριστικών εγκαταστάσεων σε σχέση με υπόλοιπους χρήστες ώστε να συγκεντρώνονται αρκετοί πόροι και ο δήμος να κάνει τα έργα που χρειάζονται» ανέφερε ο Γ.Γ. Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΝ, Πέτρος Βαρελίδης.
Το 2024 θυμίζει εποχές του 1989 όταν επιβλήθηκε δελτίο στην κατανάλωση νερού, μόνο που τότε ήταν ένα μεμονωμένο φαινόμενο. Τώρα η ξηρασία και η λειψυδρία γίνονται κανονικότητα.
Ο χάρτης του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για την ξηρασία είναι αποκαλυπτικός. Με κόκκινο χρώμα καταγράφονται οι περιοχές υψηλού κινδύνου, με πορτοκαλί αυτές που βρίσκονται σε ανησυχητικό επίπεδο και πρέπει να παρακολουθούνται. Τέλος με κίτρινο χρώμα σημειώνονται οι περιοχές που υποδηλώνεται έλλειψη, αλλά όχι σε κατάσταση συναγερμού.
