Το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού της AstraZeneca που κάποτε είχε αναγγελθεί ως «θρίαμβος της επιστήμης» και είχε αναπτυχθεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η φαρμακευτική εταιρεία απέσυρε οικειοθελώς την «άδεια κυκλοφορίας» του.

Αν και φέρεται πως έσωσε εκατομμύρια ζωές, το εμβόλιο -γνωστό ως Vaxzevria – έχει τεθεί υπό έντονο έλεγχο τους τελευταίους μήνες λόγω μιας σπάνιας αλλά θανατηφόρας παρενέργειας.

Μάλιστα τον Φεβρουάριο η φαρμακευτική εταιρεία παραδέχθηκε σε έγγραφα που κατατέθηκαν στο Ανώτατο Δικαστήριο ότι «μπορεί, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, να προκαλέσει σύνδρομο θρομβοπενίας».

Γιατί λοιπόν το εμβόλιο της AstraZeneca αποσύρθηκε τώρα;

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily mail, πενήντα μία οικογένειες στη Βρετανία έχουν ασκήσει μέχρι τώρα νομικές αγωγές κατά της AstraZeneca, υποστηρίζοντας ότι το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού ευθύνεται για προβλήματα υγείας ή θανάτους αγαπημένων τους προσώπων.

Ωστόσο, η παρασκευάστρια εταιρεία φαρμάκων με έδρα το Κέιμπριτζ αρνείται ότι η απόφαση απόσυρσης του εμβολίου σχετίζεται με τη δικαστική υπόθεση. Αντιθέτως, επιμένει ότι το Vaxzevria αποσύρεται από τις αγορές για εμπορικούς λόγους.

Η εταιρεία ανέφερε σε δικαστικά έγγραφα ότι το εμβόλιο φέρεται να μην παρασκευάζεται και να μην προμηθεύεται πλέον, αφού αντικαταστάθηκε από επικαιροποιημένα εμβόλια που αντιμετωπίζουν νεότερες παραλλαγές.

Σε ανακοίνωσή της η εταιρεία ανέφερε: «Σύμφωνα με ανεξάρτητες εκτιμήσεις, μόνο κατά το πρώτο έτος χρήσης του εμβολίου σώθηκαν πάνω από 6,5 εκατομμύρια ζωές και παραδόθηκαν πάνω από τρία δισεκατομμύρια δόσεις παγκοσμίως».

«Καθώς έκτοτε έχουν αναπτυχθεί πολλαπλά, παραλλαγμένα εμβόλια Covid, υπάρχει πλεόνασμα διαθέσιμων επικαιροποιημένων εμβολίων. Αυτό έχει οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης για το Vaxzevria, το οποίο δεν παρασκευάζεται και δεν προμηθεύεται πλέον.

Ως εκ τούτου, η AstraZeneca έλαβε την απόφαση να κινήσει την ανάκληση των αδειών κυκλοφορίας του Vaxzevria εντός της Ευρώπης» αναφέρει η ανακοίνωση της εταιρείας.

Τι έδειξαν τα αρχικά δεδομένα της δοκιμής σχετικά με τις παρενέργειες

Δεκάδες χιλιάδες εθελοντές, μεταξύ άλλων στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ, συμμετείχαν με τη θέλησή τους στις αρχικές δοκιμές.

Τα δεδομένα που εξετάστηκαν διεξοδικά έδειξαν ότι δύο δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca προσέφεραν περίπου 70 % προστασία από την ασθένεια. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι μία μόνο δόση μείωσε την πιθανότητα νοσηλείας έως και 94%.

Η ανάλυση της δοκιμής φάσης 3, το τελικό εμπόδιο που συνήθως πρέπει να ξεπεραστεί πριν εγκριθεί οποιοδήποτε φάρμακο για ευρεία χρήση στον άνθρωπο, δεν διαπίστωσε κανένα πρόβλημα ασφάλειας.

Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλες τις μορφές φαρμάκων, το εμβόλιο της AstraZeneca περιείχε μια σειρά πιθανών παρενεργειών.

Και οι άνθρωποι που εμβολιάστηκαν προειδοποιήθηκαν γι’ αυτές τις ήπιες παρενέργειες. Οι συνήθεις παρενέργειες, οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να επηρεάσουν περισσότερο από το 10% των ληπτών, περιλαμβάνουν κόπωση, συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και πόνο στα χέρια ή τα πόδια.

Ο πόνος στο στομάχι, το εξάνθημα και η υπερβολική εφίδρωση ήταν ασυνήθιστες και θεωρείται πως πλήττουν περίπου έναν στους 100 ανθρώπους που εμβολιάζονται.

Σύμφωνα με την φαρμακευτική εταιρεία, τα σπάνια προβλήματα (περίπου ένας στους 1.000 ανθρώπους) περιλάμβαναν πτώση του προσώπου στη μία πλευρά.

Κατά τους πρώτους μήνες του 2021, όμως, εντοπίστηκε μία άλλη επιπλοκή από τους ιατρούς. Παρατήρησαν μια μικρή, αλλά σημαντική τάση στις περιπτώσεις ανοσολογικής θρομβωτικής θρομβοπενίας που προκαλείται από το εμβόλιο, η οποία τους επέτρεψε να σημάνουν συναγερμό την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου του 2021.

Τι προκαλεί η σοβαρή επιπλοκή των εμβολίων

Προκαλεί τον σχηματισμό θρόμβων αίματος σε διάφορα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων του εγκεφάλου, της καρδιάς, των πνευμόνων, των νεφρών και των ποδιών. Πρόκειται για επείγουσα ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Αυτοί οι θρόμβοι αίματος, όπως και όλοι οι άλλοι, μπορεί να είναι θανατηφόροι ανάλογα με το πού σχηματίζονται ή αν διαλυθούν και ταξιδέψουν σε μέρη του σώματος, όπως ο εγκέφαλος.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι θρόμβοι αίματος από τη λήψη του εμβολίου της AstraZeneca εμφανίζονται περίπου σε έναν στους 50.000 ανθρώπους.

Κινδυνεύετε τώρα αν κάνατε το εμβόλιο το 2021;

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι οι παρενέργειες από το εμβόλιο της AstraZeneca εμφανίστηκαν εντός των πρώτων τεσσάρων εβδομάδων από τη λήψη του.

Καθώς τα εμβόλια χορηγούνται σε μία μόνο δόση κάθε φορά, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται γενικά μόνο για μικρό χρονικό διάστημα μετά τη λήψη της ένεσης – σε αντίθεση με τα φάρμακα που οι άνθρωποι λαμβάνουν για χρόνια.

Επιπλέον, δεδομένης της τεράστιας ποσότητας των ανθρώπων που έλαβαν το εμβόλιο της AstraZeneca – πάνω από 2,5 δισεκατομμύρια παγκοσμίως, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις θα είχαν πιθανότατα εντοπιστεί μέχρι τώρα, λένε οι ειδικοί.