Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που καθορίζει τις λεπτομέρειες για την εφαρμογή της «Κατ’ Οίκον Νοσηλείας» (Hospital @ Home). Το πρόγραμμα αφορά σε ενήλικες, εφήβους και παιδιά με σοβαρά σύνθετα προβλήματα υγείας ή/και χρόνιες παθήσεις, που απαιτούν μακροχρόνια νοσηλεία σε νοσοκομείο και δύνανται υπό προϋποθέσεις και συγκεκριμένα κριτήρια, να συνεχίσουν τη νοσηλεία – αποθεραπεία τους στο σπίτι.

Η σχετική ΚΥΑ, την οποία συνυπογράφουν o Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο Υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης και η Αναπληρώτρια Υπουργός, Ασημίνα Γκάγκα, αποτελεί μία από τις τελευταίες της απερχόμενης κυβέρνησης και καθορίζει τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια για την παροχή νοσοκομειακής περίθαλψης και των ενδεδειγμένων ιατρικών πράξεων στην οικία του ασθενούς, «σε συνθήκες ανάλογες της ενδονοσοκομειακής φροντίδας». Παράλληλα, εξασφαλίζει τη δυνατότητα της άμεσης πρόσβασης και εισαγωγής στο νοσοκομείο-Κέντρο Αναφοράς ή σε διασυνδεδεμένη προκαθορισμένη δομή, σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενή.

Πώς θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα

Η οικία του ασθενούς θα εξομοιώνεται με το νοσοκομειακό περιβάλλον, (λειτουργεί ως χώρος παροχής φροντίδας), υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για την παροχή υπηρεσιών νοσοκομειακής φροντίδας στο σπίτι.

Ως Κέντρο Αναφοράς του προγράμματος ορίζεται η κλινική/ Τμήμα νοσοκομείου, που παρέχει νοσοκομειακή φροντίδα στο σπίτι, σε ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί στην εν λόγω κλινική ή σε διασυνδεδεμένες με το Κέντρο κλινικές. Με την Κατ’ Οίκον Νοσηλεία μπορεί να διασυνδέονται περισσότερες της μίας κλινικές στο ίδιο νοσοκομείο.

Οι ασθενείς που παρακολουθούνται στο σπίτι τους μπορούν να επιστρέψουν στο Κέντρο Αναφοράς ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατό, σε διασυνδεδεμένη δομή, οποιαδήποτε ώρα, για να νοσηλευτούν, σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασής τους.

Οι υπηρεσίες Κατ΄ Οίκον Νοσηλείας και Φροντίδας Υγείας παρέχονται από διατομεακές – διεπιστημονικές ομάδες, με δυναμικότητα επίβλεψης 100-120 ασθενών κατ’ έτος, οι οποίες είναι διασυνδεδεμένες με τμήματα βραχείας- ημερήσιας νοσηλείας καθώς και με νοσηλευτικές κλίνες του Κέντρου Αναφοράς ή διασυνδεδεμένες με αυτό.

Σύμφωνα με την Απόφαση, για κάθε Κέντρο Αναφοράς πρέπει να ορίζεται τμήμα με τουλάχιστον δύο ελεύθερες κλίνες σε ετοιμότητα όλο το 24ωρο, όλες τις μέρες του χρόνου.

Ποιους αφορά

Ειδικότερα, η εν λόγω απόφαση αφορά ασθενείς, παιδιά και ενήλικες, με διαφορετική υποκείμενη κύρια νόσο (χρόνια αναπνευστικά αποφρακτικά ή περιοριστικά νοσήματα, νευρολογικές παθήσεις ταχέως ή βραδέως εξελισσόμενες όπως νόσος κινητικού νευρώνα, μυασθένεια, κυστική ίνωση, χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και άλλα χρόνια νοσήματα) και ογκολογικούς ασθενείς που χρειάζονται εξειδικευμένη μακροχρόνια φροντίδα.

Επίσης, αφορά σε ογκολογικούς ασθενείς για την υπό προϋποθέσεις χορήγηση ογκολογικής θεραπείας κατ’ οίκον. Μάλιστα, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει με τη δράση «Οίκοθεν» στο Ογκολογικό Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας», όπου ασθενείς με καρκίνο, που πληρούν τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις, θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τις χημειοθεραπείες τους στο σπίτι τους.

Τα κριτήρια ένταξης

Τα βασικά κριτήρια ένταξης ενός ασθενούς σε πρόγραμμα «Κατ’ Οίκον Νοσηλεία», βασίζονται κυρίως στην πολυπλοκότητα και την χρονιότητα της νόσου, καθώς και στην ανάγκη τεχνολογικής-εξειδικευμένης υποστήριξής του και όχι τόσο στη συγκεκριμένη διάγνωση της νόσου, ενώ διαφέρουν αναλόγως των χαρακτηριστικών των ασθενών. Η πορεία του ασθενούς, η συμμόρφωση και ανταπόκριση στην θεραπεία ορίζουν την ένταση και την διάρκεια της φροντίδας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ομάδας Κατ’ Οίκον Νοσηλείας.

Για τους παιδιατρικούς ασθενείς τα κριτήρια περιλαμβάνουν την ανεπάρκεια ενός ή περισσότερων οργανικών συστημάτων, που χρειάζονται ποικίλου βαθμού και χρονικής διάρκειας υποστήριξη, όπως οξυγονοεξαρτώμενοι ασθενείς, ασθενείς με τραχειοστομία ή σε μη επεμβατικό μηχανικό αερισμό, ασθενείς σε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, ασθενείς σε παρεντερική διατροφή ή σε παρατεταμένη ενδοφλέβια αγωγή ή σε περιτοναϊκή κάθαρση, καθώς και ασθενείς που χρειάζονται εντατική φυσικοθεραπεία ή κινητική αποκατάσταση, λόγω της ασθένειας ή μετά την έξοδό τους από την ΜΕΘ.

Όσον αφορά στα κριτήρια για τους ενήλικους χρονίως πάσχοντες, σε αυτά εντάσσονται:

• Ασθενείς υπό επεμβατικό μηχανικό αερισμό (ΕΜΑ) με συνεχή ή περιοδική εφαρμογή αναπνευστήρα,
• Ασθενείς με χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια που χρειάζεται μηχανική υποστήριξη με μη ΕΜΑ>16ωρες και σύνθετα προβλήματα υγείας,
• Ασθενείς μετά από νοσηλεία σε ΜΕΘ με εμμένουσα αναπνευστική δυσχέρεια,
• Ασθενείς με τραχειοστομία μόνιμη ή πρόσκαιρ νοσηρότητα,
• Ασθενείς με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο με εφαρμογή συσκευής υποστήριξης αναπνοής>16ώρες και σύνθετα προβλήματα υγείας (π.χ. παχυσαρκία-υποαερισμός-ΣΑΥΥ), στ) Ασθενείς υπό χρόνια οξυγονοθεραπεία (ΧΟΘ) και συνοδό νοσηρότητα,
• Ασθενείς με διαταραχές σίτισης (Ρινογαστρικός καθετήρας – Γαστροστομία/Ειλεοστομία – Παρεντερική δια τροφή) και συνοδό νοσηρότητα, η) Ασθενείς με ανάγκη για εντατική αναπνευστική ή κινητική φυσικοθεραπεία (π.χ. μετά σοβαρό τροχαίο ή εργατικό ή άλλο ατύχημα),
• Ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα,
• Ογκολογικοί ασθενείς που χρήζουν νοσηλείας κατ’οίκον ή μπορούν να λάβουν θεραπεία κατ’οίκον.

Ογκολογική θεραπεία

Σχετικά με την χορήγηση ογκολογικής θεραπείας κατ’ οίκον, αυτή αφορά σε ασθενείς οι οποίοι παρακολουθούνται σε ογκολογικές κλινικές ή άλλα οργανωμένα τμήματα νοσοκομείων, όπου λειτουργούν ογκολογικά συμβούλια και τα οποία μπορούν να υποστηρίξουν την 24ωρη παρακολούθηση του ασθενή. Προϋπόθεση είναι το Ογκολογικό Συμβούλιο ή και ο θεράπων ιατρός Παθολόγος – Ογκολόγος να κρίνουν, με βάση τις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες, ότι οι ασθενείς μπορούν να λάβουν χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία ή/και βιολογικούς παράγοντες στο σπίτι αντί στο νοσοκομείο.

Προϋποθέσεις ασφαλούς λειτουργίας και εφαρμογής

Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής λειτουργία και η εφαρμογή του έργου θα πρέπει να ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:

• Το Κέντρο Αναφοράς Κατ’ Οίκον Νοσηλείας να εξασφαλίζει τη συνεχή ιατρονοσηλευτική υποστήριξη, παρακολούθηση και τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης και εισαγωγής όλο το 24ωρο και όλο το χρόνο στο Κέντρο ή την διασυνδεδεμένη δομή.
• Να υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον στο σπίτι. Η καταλληλότητα θα ελέγχεται και θα πιστοποιείται από την ομάδα Κατ’ Οίκον Νοσηλείας πριν την τελική επιλογή του ασθενή.

Επιλογή ασθενών και διαδικασία

• Η επιλογή θα γίνεται από την ομάδα Κατ’ Οίκον Νοσηλείας. Ο θεράπων ιατρός θα προτείνει να εξεταστεί η δυνατότητα συνέχισης της νοσηλείας του ασθενή στο σπίτι.

• Ο γιατρός και νοσηλευτής Κατ’ Οίκον Νοσηλείας με τον ψυχολόγο θα επιβεβαιώνουν για την καλή συνεργασία με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και την επάρκεια του φροντιστή στην διαχείριση του ασθενή. Ο φροντιστής είναι συνήθως το πρόσωπο της οικογένειας του πασχοντα που, μετά από εκπαίδευση, θα αναλαμβάνει την υποστήριξη του ασθενή στο σπίτι
• Ο κοινωνικός λειτουργός θα επιβεβαιώνει για την καταλληλότητα του οικογενειακού περιβάλλοντος (συνθήκες και υποδομές σπιτιού).
• Μετά από πλήρη ενημέρωση για τους σκοπούς και τη λειτουργία της Κατ’ Οίκον Νοσηλείας και του προγράμματος θεραπείας κατ’ οίκον, θα υπογράφεται έντυπο συγκατάθεσης από τον ασθενή στην περίπτωση ενηλίκου ή τους νόμιμους κηδεμόνες στην περίπτωση παιδιού.
• Η χορήγηση ογκολογικής θεραπείας κατ’ οίκον, αφορά σε ασθενείς που θα έχουν λάβει πρώτους κύκλους χημειοθεραπείας εντός της νοσοκομειακής δομής (π.χ. Τμήμα Βραχείας Νοσηλείας), καθώς και τους 3 πρώτους κύκλους της ανοσοθεραπείας ή του βιολογικού παράγοντα.
• Η μεταφορά και εγκατάσταση από το Κέντρο Αναφοράς στο σπίτι θα γίνεται από τους γιατρούς και νοσηλευτές Κατ’ Οίκον Νοσηλείας, με τη συνδρομή του ΕΚΑΒ. Την πρώτη εβδομάδα θα γίνονται καθημερινές επισκέψεις για την διαπίστωση της καλής λειτουργίας/προσαρμογής στο νέο περιβάλλον. Στη συνέχεια η συχνότητα των επισκέψεων θα καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες.
• Οι ογκολογικοί ασθενείς θα δύναται να εξαιρούνται της μεταφοράς με τη συνδρομή του ΕΚΑΒ και της παρακολούθησης κατά την πρώτη εβδομάδα, με απόφαση του ιατρού Κατ’ Οίκον Νοσηλείας.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την Απόφαση, όλες οι δαπάνες Κατ’ Οίκον Νοσηλείας βαρύνουν τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου στο οποίο ανήκει το Κέντρο Αναφοράς. Προκειμένου να εκτιμώνται με ακρίβεια οι δαπάνες των ασθενών, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία Μητρώου Ασθενών Ειδικού Σκοπού.