Η πρόταση που ξεχώρισε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τη δημιουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών στην Ακαδημία Πλάτωνος, αλλά κι εκείνες που έλαβαν το δεύτερο και τρίτο βραβείο ανάμεσα σε συνολικά 16 έγκυρες αρχιτεκτονικές προτάσεις, παρουσιάστηκαν την Τρίτη 14 Μαρτίου από τους δημιουργούς τους σε εκδήλωση που πραγματοποίησαν ο Δήμος Αθηναίων και το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων στο Θησείο. Το σύνολο των προτάσεων παρουσιάζονται στην έκθεση που ξεκίνησε χθες στο Πολιτιστικό Κέντρο και θα διαρκέσει έως την Κυριακή 19/3/23.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και απεύθυναν χαιρετισμούς, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Χρήστος Ζερεφός, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας «Ανάπλαση Αθήνας ΑΕ» Χρόνης Ακριτίδης και ο επικεφαλής της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού, καθηγητής του ΕΜΠ, Παναγιώτης Τουρνικιώτης. Οι αρχιτέκτονες μηχανικοί που παρουσίασαν τις ιδέες τους ήταν ο Γιώργος Τσολάκης, η πρόταση του οποίου διακρίθηκε στον διαγωνισμό, ο Δημήτρης Πολυχρονόπουλος, καθηγητής αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού που πήρε το δεύτερο βραβείο και ο Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ, που έλαβε το τρίτο βραβείο.
«Βασικό μας κριτήριο είναι να κάνουμε ένα μουσείο απολύτως φιλικό προ το περιβάλλον, ένα μουσείο το οποίο θα έχει μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και το οποίο θα είναι, κατά κάποιο τρόπο, απολύτως προσαρμοσμένο στη γη των Αθηνών, στον χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος, τον οποίο θέλουμε να διατηρήσουμε ως ένα άλσος με την αρχαία σημασία του όρου, έναν χώρο παιδείας και αναψυχής των Αθηναίων αλλά και των επισκεπτών της πρωτεύουσας», δήλωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λ. Μενδώνη. Η ίδια μίλησε για τη μεγάλη σημασία του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος, του μουσείου όπου θα εκτίθενται «θησαυροί των σπλάχνων της Αθήνας – ευρήματα συστηματικών ανασκαφών μιας πεντηκονταετίας τουλάχιστον – οι οποίοι μπορούν να αλλάξουν τη γνώση μας, τη θεώρησή μας, για την ιστορία της αρχαίας ελληνικής τέχνης», καθώς και για τη συνεργασία του ΥΠΠΟΑ με τον δήμο Αθηναίων και την Ακαδημία Αθηνών. «Οι δύο σημαντικές παρεμβάσεις που σχεδιάζουμε στην Αθήνα, το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών στην Ακαδημία Πλάτωνος και η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου επί της οδού Πατησίων, είναι εκείνες που θα ανατρέψουν την πολιτιστική – και όχι μόνο – φυσιογνωμία της Αθήνας, το αναπτυξιακό αποτύπωμα των επιμέρους περιοχών, αλλά εν τέλει και της ίδιας της πρωτεύουσας», κατέληξε η υπουργός.
«Είναι σήμερα μια μέρα την οποία περιμέναμε πολύ καιρό, μια μέρα για την οποία δουλεύουμε πολύ καιρό και θα μου επιτρέψετε να πω ότι μέσα σε αυτόν τον ζόφο και τη μαυρίλα αισθανόμαστε – μιλώ εκ μέρους και της ομάδας μας στον δήμο Αθηναίων – μια κάποια αισιοδοξία, γιατί κάτι καινούργιο γεννιέται σήμερα», δήλωσε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Αθηναίων, Κ. Μπακογιάννης. «Το νέο μουσείο,βάσει του βραβευμένου σχεδίου της ομάδας του κ. Τσολάκη, ανοίγει την «αγκαλιά» του στην πόλη. Μπορεί κάποιος να επισκεφθεί το μουσείο, να περπατήσει στο πάρκο, να παίξει στο γήπεδο να κάνει πικ-νικ και όλα αυτά μαζί. Γιατί δεν θέλουμε μουσεία – οχυρά, δεν θέλουμε μουσεία περίκλειστα. Θέλουμε μουσεία και παρεμβάσεις που να είναι συμμετοχικές, ανοιχτές», επεσήμανε ο Κ. Μπακογιάννης.
Στην ομιλία του, ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Η Ακαδημία Αθηνών σε δύο διαφορετικές αποφάσεις της Συγκλήτου της, αλλά και σήμερα με την παρουσία τη δική μου, θέλουμε να χαιρετίσουμε αυτό το σημαντικό ‘άλμα’ που γίνεται στην Αθήνα, στην ανάδειξη της έννοιας της Ακαδημίας και των ιδεωδών που έχει μία Ακαδημία, η οποία δεν είναι πανεπιστήμιο ή μουσείο. Η Ακαδημία είναι συμπυκνωμένο και διυλισμένο όλο το ανθρώπινο πνεύμα».
Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «Ανάπλαση Α.Ε.», Χρόνης Ακριτίδης, ανέφερε: «Είμαστε χαρούμενοι διότι ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα και με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες. Ζητήσαμε από τους συμμετέχοντες να εφαρμόσουν αυστηρότερες προδιαγραφές από εκείνες που όριζαν τα ΦΕΚ, και με ικανοποίηση είδαμε ότι ανταποκρίθηκαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ευχαριστούμε όλους όσοι πήραν μέρος στον διαγωνισμό».
«Το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού είναι μια πρόταση λιτή και νεωτερική, που θα έχει ιδιαίτερη πολιτιστική εμβέλεια. Το μουσείο εγγράφεται στο φυσικό και οικιστικό περιβάλλον με μια δυναμική χειρονομία που διαμορφώνει ταυτόχρονα τοπίο και κτίριο. Είναι οργανωμένο γύρω από μια βυθισμένη πλατεία στην οποία συναντώνται τέσσερις πορείες πρόσβασης, που το ανοίγουν στην πόλη. Οι κτιριακοί του όγκοι υψώνουν πράσινες πλαγιές σε φυσική και οπτική συνέχεια με το άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος, προσφέροντας απεριόριστη θέα στην πόλη. Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο μπορεί να αποτελέσει έναν υπερτοπικό πόλο πολιτισμού, πρασίνου και αναψυχής στα δυτικά της Αθήνας», δήλωσε ο Παναγιώτης Τουρνικιώτης.
Το κτήριο θα είναι βιοκλιματικό και μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ενώ θα προσφέρει απρόσκοπτη πρόσβαση στα άτομα με αναπηρία. Το κτήριο που θα στεγάσει το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης των Αθηνών, θα εκτείνεται σε 14.362 τ.μ. (συμπεριλαμβανομένων 700 τ.μ. για το Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών) αντί για 30.000 τ.μ. που προέβλεπαν οι όροι δόμησης του σχετικού ΦΕΚ (μειωμένα τετραγωνικά σε ποσοστό άνω του 50%). Η μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη προκύπτει κατά 20% μικρότερη από ό,τι όριζε το ΦΕΚ (ποσοστό 50% αντί 70%) και το ύψος του κτιρίου θα ανέρχεται στα 10,5 μ., μειωμένο κατά 7,5 μ. από ό,τι όριζε το ΦΕΚ. Ο χώρος στάθμευσης που θα καλύπτει σύνολο 2.600 τ.μ. θα είναι υπόγειος και όχι υπαίθριος. Στον περιβάλλοντα χώρο προβλέπεται η κατασκευή ανοιχτού αμφιθεάτρου 500 θέσεων, ενώ εντός του μουσείου περιλαμβάνονται οι κτηριακές εγκαταστάσεις του «Διεθνούς Κοινού των Ακαδημιών». Παράλληλα, στο πλαίσιο της ανάδειξης της Ακαδημίας Πλάτωνος από πλευράς του δήμου Αθηναίων, προβλέπεται και η ανάπλαση του χώρου πρασίνου με τη δημιουργία ενός πάρκου με όρους αειφορίας και βιωσιμότητας.
Από τις 16 έγκυρες προτάσεις οι οποίες κατατέθηκαν, οι τρεις πρώτες κέρδισαν χρηματικά βραβεία, ενώ οι δύο επόμενες έλαβαν έπαινο. Τα μέλη της κριτικής επιτροπής συνέθεταν οι Παναγιώτης Τουρνικιώτης (αρχιτέκτων μηχανικός, καθηγητής ΕΜΠ, πρόεδρος της επιτροπής), Μόρφω Παπανικολάου (αρχιτέκτων μηχανικός), Πηνελόπη Κουγιανού (αρχιτέκτων μηχανικός), Νέλλη Μάρδα (αρχιτέκτων μηχανικός, ομότιμος καθηγήτρια ΕΜΠ) και Αλέξανδρος Γλεντής (πολιτικός μηχανικός, εκπρόσωπος της διοργανώτριας αρχής). Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού ζητήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από 153 ενδιαφερομένους.
