Μπορεί η πανδημία να ευνόησε την άνθιση του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα, ταυτόχρονα όμως εκτίναξε και τις σχετικές με αυτό απάτες. Το παραπάνω προκύπτει τουλάχιστον από την ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Καταναλωτή για το 2020 η οποία πρόσφατα κατατέθηκε στη Βουλή.
Ειδικότερα και σύμφωνα με αυτήν, σχεδόν το 25% των συνολικών αναφορών που δέχτηκε η Ανεξάρτητη Αρχή το 2020 αφορούσαν το ηλεκτρονικό εμπόριο. Μάλιστα οι αναφορές ή οι υποθέσεις που σχετίζονταν με το ηλεκτρονικό εμπόριο κατέγραψαν αύξηση 113% μέσα σε ένα μόλις χρόνο.
Τα βασικότερα προβλήματα
Οι αιτίες των αναφορών όπως προκύπτει από την έκθεση ποικίλλουν, μέρος αυτών για παράδειγμα αφορούν αθέμιτες και παρελκυστικές εμπορικές πρακτικές ορισμένων eshops ή απάτες όπου το ηλεκτρονικό κατάστημα έλαβε χρήματα για αντικείμενα που δεν παρέδωσε ποτέ. Ωστόσο οι παραπάνω περιπτώσεις δεν συνιστούν την πλειοψηφία.
Περισσότερες ήταν οι αναφορές πολιτών για προβλήματα που σχετίζονταν με ταχυδρομικές υπηρεσίες, δεδομένης και της εξάρτησης του ηλεκτρονικού εμπορίου με τον κλάδο των ταχυμεταφορών. Στην περίπτωση των εταιρειών courier οι αναφορές αυξήθηκαν ραγδαία κατά 133% το 2020 σε σχέση με την προ πανδημική χρονιά του 2019, με το 25% αυτών να αφορούν καθυστερήσεις στην επίδοση των δεμάτων.
Στα κυριότερα ζητήματα που απασχόλησαν τους πολίτες το 2020 σε σχέση με τις ηλεκτρονικές αγορές, συμπεριλαμβάνονται και οι ανακριβείς ή παραπλανητικές επισημάνσεις σχετικά με τη διαθεσιμότητα προϊόντων, όπως και η μη παράδοση παραγγελθέντων αγαθών χωρίς παρακράτηση χρημάτων.
Συχνό πρόβλημα ήταν και η παρακράτηση χρηματικών ποσών που είχαν προκαταβληθεί από τους καταναλωτές κατά τις παραγγελίες τους ενώ αρκετές ήταν και οι καταγγελίες για παντελή έλλειψη ανταπόκρισης σε αιτήματα πληροφόρησής των καταναλωτών σχετικά με την εξέλιξη των συναλλαγών τους.
Ανεπάρκειες εξαιτίας της κατακόρυφης αύξησης της ζήτησης εμφάνισαν κι άλλοι κλάδοι, όπως οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες ή οι ταχυδρομικές υπηρεσίες. «Οι καθυστερημένες επιδόσεις ταχυδρομικών αντικειμένων ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, προκαλώντας την εύλογη αγανάκτηση των καταναλωτών, ενώ οι απαιτήσεις της τηλε-εργασίας, της τηλε-εκπαίδευσης και των ηλεκτρονικών συναλλαγών υπονομεύτηκαν από τις χαμηλές ταχύτητες στο ίντερνετ, αφού σε πάμπολλες περιπτώσεις υπήρξαν μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στις ονομαστικές (συμβατικά προβλεπόμενες) και στις πραγματικές ταχύτητες, που μπόρεσαν να έχουν εν τέλει στη διάθεσή τους οι καταναλωτές αυτήν την κρίσιμη περίοδο» αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Προβληματικοί κλάδοι
Οι εμπορικοί κλάδοι, που παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των αναφορών το 2020, ήταν ο κλάδος των καταναλωτικών αγαθών – λιανικού εμπορίου (75%) και των υπηρεσιών αναψυχής (72,8%), ενώ σημαντική αύξηση υπήρξε, επίσης, στις υπηρεσίες εκπαίδευσης (54,2%) και στις υπηρεσίες μεταφορών (35,1%).
Οι κλάδοι με τις περισσότερες αναφορές, ως ποσοστό επί του συνόλου των αναφορών που υποβλήθηκαν στην Αρχή, είναι τα καταναλωτικά αγαθά (37%), οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες – ταχυδρομικές υπηρεσίες (26,3%), οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (12,8%) και η ενέργεια – ύδρευση (9,3%).
