Μια θλιβερή θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταλαμβάνει η Ελλάδα όσον αφορά τη σπατάλη τροφίμων. Σύμφωνα με έκθεση του ΙΟΒΕ οι Έλληνες πετούν στα σκουπίδια 196 κιλά τροφίμων ετησίως, τη στιγμή που πλήθος ανθρώπων δεν έχουν εξασφαλισμένη την καθημερινή τροφή. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών όρισε την 29η Σεπτεμβρίου 2020 ως την «1η Διεθνή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Απώλεια και Σπατάλη Τροφίμων» (IDAFLW 2020). Κατά την ημέρα αυτή, ανακοινώθηκε η «Συμμαχία για τη Μείωση Σπατάλης Τροφίμων» που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος με στόχο να περιοριστούν συντονισμένα οι επιπτώσεις της σπατάλης τροφίμων, στο περιβάλλον, την οικονομία και το κοινωνικό σύνολο.
Η οργάνωση WWF υπολόγισε ότι συνολικά στην Ευρωπαική Ένωση καταλήγουν ετησίως στα σκουπίδια 88 εκατομμύρια τόνοι τροφής και η σπατάλη αυτή κοστίζει 143 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ ευθύνεται για το 15% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα. Όπως επισημαίνει η WWF: «Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε, διανέμουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα. Πρόκειται για ένα πρόβλημα με περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Για την παραγωγή τροφίμων καταστρέφονται σημαντικοί βιότοποι θέτοντας σε κίνδυνο εξαφάνισης χιλιάδες είδη σε όλο τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, ενώ 112 εκατομμύρια Ευρωπαίοι κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο κάθε άτομο στην Ευρωπαϊκή Ένωση πετάει στα σκουπίδια 173 κιλά τροφής ετησίως».
Παγκοσμίως, τρόφιμα αξίας τουλάχιστον 1,3 τρις δολαρίων εντάσσονται στον κύκλο της απώλειας/σπατάλης. Κι αυτό συμβαίνει όταν περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη πεινάνε. Το φαινόμενο συνοδεύεται από σοβαρές ηθικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Πρόσθετα, δημιουργεί μια σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, μέσω της αύξησης των απορριμμάτων κι επίσης, οδηγεί σε εξάντληση φυσικών πόρων, κάποιοι των οποίων ήδη δεν αρκούν. Έτσι, ο ΟΗΕ συμπεριέλαβε τον περιορισμό της απώλειας/σπατάλης τροφίμων κατά 50%, στους «Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης» του 2030.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), στην Οδηγία της για την Κυκλική Οικονομία έχει υιοθετήσει ανάλογους στόχους, ενώ κάθε χρόνο σπαταλούνται περί τα 88 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων, αξίας 143 δις ευρώ, σε όλη την Ευρώπη. Στόχος της IDAFLW 2020 είναι η ευρύτατη δημοσιοποίηση του φαινόμενου, η κατανόησή του, η ευαισθητοποίηση όλων και η κατάθεση προτάσεων για πολιτικές και καθημερινές πρακτικές πρόληψης και περιορισμού του.
Η Ομοσπονδία Τραπεζών Τροφίμων Ευρώπης (FEBA) συμμετείχε στην 1η IDAFLW 2020, ως ένας φορέας με στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας και τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων. Η ελληνική Τράπεζα Τροφίμων, από την αρχή του χρόνου έχει εντείνει τις προσπάθειές της για την διάσωση όλο και περισσότερων τροφίμων. Μόλις σε 8 μήνες, οι 4 Τράπεζες Τροφίμων στην Ελλάδα έχουν διακινήσει περισσότερους από 1400 τόνους τροφίμων, υπερβαίνοντας την αντίστοιχη ποσότητα για το όλο το 2019! Σύμμαχοι στην προσπάθεια αυτή είναι οι περισσότερες από 100 εταιρίες που προσφέρουν προϊόντα.
Σε όλη την Ευρώπη περισσότερες από 430 Τράπεζες Τροφίμων ανακτούν πλεονάσματα τροφίμων που έμειναν αδιάθετα και θα κατέληγαν ως απορρίμματα. Τα προϊόντα αυτά πληρούν όλους τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας, και τα προσφέρουν δωρεάν σε συσσίτια και κοινωφελή ιδρύματα, δηλαδή, σε αποδέκτες ανθρώπους που έχουν ανάγκη την τροφή. Το 2019, 768.000 τόνοι τροφίμων κάλυψαν ανάγκες 9.5 εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη.
