Θέατρο, χορός, φιλοσοφικοί περίπατοι, παραστάσεις σε απροσδόκητους χώρους, ξεναγήσεις στην κρυμμένη πλευρά της Αθήνας, μουσική κάτω από το καλοκαιρινό φεγγάρι, είναι μονάχα μερικές από τις εκδηλώσεις που θα έχουν την ευκαιρία οι φίλοι του Φεστιβάλ Αθηνών να παρακολουθήσουν εφέτος το καλοκαίρι και μάλιστα με ελεύθερη είσοδο.
Σαράντα δύο δράσεις με θέμα τον σεβασμό στη διαφορετικότητα περιλαμβάνει εφέτος το «’Άνοιγμα στην πόλη», η ξεχωριστή ενότητα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, ένα μίνι φεστιβάλ μέσα στο φεστιβάλ που έχει ως στόχο να μας ξεναγήσει σε διάφορες γωνιές της Αθήνας και του Πειραιά.
«Το Άνοιγμα στην Πόλη ξεκίνησε το 2017 με εκδηλώσεις σε δημόσιους χώρους, πλατείες, γειτονιές, παλαιά ιστορικά κτήρια, αρχαιολογικούς χώρους, χώρους ιστορικής μνήμης, μουσεία κ.ά., που συνδυάζουν θέατρο, μουσική, χορό, λογοτεχνία, εικαστικά. Στόχος μας ήταν η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σύνδεση του καλλιτεχνικού γεγονότος με την κοινωνία, μέσα από τις επίκαιρες θεματικές, αλλά και μέσα από τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή και ενεργοποίηση των κατοίκων της Αθήνας και του Πειραιά» ανέφερε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, στη συνάντηση με τους συντελεστές των παραγωγών του «Ανοίγματος στην πόλη» που πραγματοποιήθηκε στον χώρο του Victoria Square Project.
Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και οι καλλιτεχνικοί σύμβουλοι του Φεστιβάλ μίλησαν για τον χαρακτήρα της ενότητας, που φέτος συμπληρώνει τρία χρόνια. Έπειτα, εκπρόσωποι κάποιων από τους συνεργαζόμενους φορείς (του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, του Ωδείου Αθηνών, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, του Μουσείου Παιδικής Τέχνης, του ΚΕΘΕΑ, της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, της Σχεδίας και της Action Aid) μίλησαν συνοπτικά για τον κοινωνικό χαρακτήρα των παραγωγών.
Με ελεύθερη είσοδο οι περισσότερες, οι δράσεις αυτές ορίζονται από τη σχέση και την αλληλεπίδρασή τους με την πόλη και τους κατοίκους της. Εμπλέκουν στην ιδιαίτερη δραματουργία τους την ιστορία, τη συλλογική μνήμη, τον χαρακτήρα του αστικού τοπίου, την εμπορική ζωή της πόλης, τις γειτονιές, ενώ επιδιώκεται συνεργασία των καλλιτεχνικών ομάδων με διάφορες συλλογικότητες – ερευνητικές ομάδες, κινήσεις πολιτών, στέκια μεταναστών, σχολεία, κοινότητες κ.ά.
«Κεντρικό σημείο προβληματισμού των δράσεων είναι η διαφορετικότητα και ο σεβασμός του διαφορετικού, που επιχειρούμε να δούμε πολυπρισματικά στο εφετινό πρόγραμμά μας» εξήγησε ο Β. Θεοδωρόπουλος τονίζοντας πως «όλες αυτές οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις με ελεύθερη είσοδο ή με πολύ χαμηλό εισιτήριο, μας ενδιαφέρουν γιατί μεταδίδουν ένα αίσθημα αισιοδοξίας και αλληλεγγύης».
Το άνοιγμα του Φεστιβάλ στην κοινωνία υπηρετεί και ο προγραμματισμός μιας σειράς εκδηλώσεων με ελεύθερη είσοδο μέσα στην Πειραιώς 260, τόσο καλλιτεχνικών- όπως η βίντεο εγκατάσταση της Καντίς Μπράιτς («Love Story») και η περφόρμανς της Νόρα Τσιπομίρ (#Punk»), όσο και εκπαιδευτικών (ειδικά για παιδιά) σε συνεργασία με φορείς όπως το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, αλλά και με ανεξάρτητους καλλιτέχνες όπως ο Μαρκ Χατζηπατέρας που στήνει μία παιδική χαρά στο προαύλιο της Πειραιώς 260 και η Δώρα Ανδρουλιδάκη, μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας του Βερολίνου που θα πραγματοποιήσει εντός του προαυλίου, ένα πρωτότυπο εργαστήριο όπου drag queen θα διαβάζουν ιστορίες με θέμα τη διαφορετικότητα στα παιδιά.
Η ενότητα «διαφορετικότητα» αγγίζει ποικίλες κατηγορίες και χώρους: από το χώρο της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας με την οποία συνδέεται η πλατφόρμα «Αφροδίτη» με διαλέξεις, προβολές και εργαστήρια γύρω από την κουίρ φεμινιστική τέχνη καθώς και η περφόρμανς «A new era (?)» που εξετάζει μέσα από προσωπικές ιστορίες μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, κατά πόσο έχουν πραγματικά μετακινηθεί οι αντιλήψεις μας σε σχέση με την έμφυλη ταυτότητα, έως το χώρο της εξάρτησης από τα ναρκωτικά που αποτελεί αφετηρία της εικαστικής εγκατάστασης του Ηλία Πούλου («Αυτό που δεν βλέπουμε, μας κοιτάζει») με σπάνιο φωτογραφικό υλικό από ναρκομανείς του μεσοπολέμου και μ ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων δράσεων.
Το πρόγραμμα, περιλαμβάνει επίσης μια σειρά ηχητικών περιπάτων σε διάφορα σημεία της πόλης σε συνεργασία με το πολιτιστικό στέκι του ΚΕΘΕΑ, αλλά και τις πολύτιμες για τη συνειδητοποίηση της αθέατης πλευράς της πόλης, περιηγήσεις της ΣΧΕΔΙΑΣ σε κοινωνικές δομές του κέντρου με οδηγούς νυν και πρώην αστέγους συμπολίτες μας.
Η έννοια όμως του διαφορετικού αγγίζει επίσης τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Αυτό είναι και το θέμα της παράστασης του Παντελή Φλατσούση («Κυψέλη- New kids on the block») που με όχημα τις αφηγήσεις παιδιών διαφόρων εθνικοτήτων επιχειρεί να δώσει μια διαφορετική οπτική της καθημερινότητας στην Κυψέλη.
Η ποίηση και λογοτεχνία δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το φετινό προγραμματισμό. Το φεστιβάλ προτείνει τρεις ενδιαφέρουσες παραγωγές: τη «Σινε-παρμένη», μια ιστορία που συνδέει το σινεμά με τη δίψα της αφήγησης σε σκηνοθεσία Θανάση Χαλκιά, το «Amica Mea», μία σκηνική σύνθεση ερωτικών επιστολών του Οβίδιου για το πάθος και την απώλεια από τους Lotus eaters και τον Πάνο Δεληνικόπουλο με φόντο το αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού, καθώς και μια σύνθεση από τα άπαντα του πεζογράφου και ποιητή Μάριου Χάκκα («Κανένα ρετούς. Θέλω την πραγματικότητα») που η Ζωή Ξανθοπούλου θα παρουσιάσει γύρω από το σπίτι του στην Καισαριανή με τη συμμετοχή κατοίκων της γειτονιάς.
Ταυτόχρονα, όπως είπε και η καλλιτεχνική σύμβουλος του Φεστιβάλ, Δήμητρα Κονδυλάκη, στόχος είναι το φεστιβάλ να λειτουργεί ως βήμα διαλόγου πάνω σε πεδία όπου η καλλιτεχνική πρακτική συναντά τις κοινωνικές ζυμώσεις. Έτσι, η εφετινή διοργάνωση φιλοξενεί ημερίδες που φέρνουν κοντά καλλιτέχνες και θεωρητικούς πάνω σε κρίσιμα ζητήματα μακριά από τις αγκυλώσεις του ακαδημαϊκού χώρου.
Αναλυτικά οι δράσεις του «Ανοίγματος στην πόλη» στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου: http://greekfestival.gr/