Κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα, προκλήσεις και απειλές έρχονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, που έχει καθιερωθεί από το 1972 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Για το 2018, η ημέρα είναι αφιερωμένη στην αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης, την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε τις προηγούμενες ημέρες μια μεγάλη εκστρατεία κατά των πλαστικών μιας χρήσης.
Tο φετινό σύνθημα, όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (http://worldenvironmentday.global/)είναι «Beat the Plastic Pollution. If you can reuse it, refuse it», που σημαίνει «Νικήστε τη μόλυνση από τα πλαστικά, αν δεν μπορείτε να το ξαναχρησιμοποιήσετε, πείτε όχι σε αυτό».
Στην επίσημη ιστοσελίδα μπορεί να βρει κανείς πληροφορίες για τις δράσεις που είναι αφιερωμένες στην ημέρα ανά τον κόσμο και για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει μέρος της λύσης.
Οι αριθμοί δείχνουν το πρόβλημα
Κάθε χρόνο, οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων (στοιχεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής) και λιγότερο από το 30% αυτών προωθείται για ανακύκλωση. Σε ολόκληρο τον κόσμο, τα πλαστικά υλικά αποτελούν το 85% των απορριμμάτων στις παραλίες. Πλαστικά υλικά καταλήγουν ακόμα και στο πιάτο μας, αλλά και στους πνεύμονές μας. Τα μικροπλαστικά σωματίδια που περιέχονται στον αέρα, στο νερό και στα τρόφιμα έχουν άγνωστες επιπτώσεις στην υγεία μας.
«Η Ημέρα Περιβάλλοντος 2018 βρίσκει την παγκόσμια κοινότητα σε μια πολύ κρίσιμη φάση του διαλόγου για την κλιματική αλλαγή και τη Συμφωνία των Παρισίων. Μια απαιτητική για το μέλλον του πλανήτη, συζήτηση, που πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα με διακριτό και πρωτοπόρο τον ρόλο της Ευρώπης.
Η μάχη για την κλιματική αλλαγή, όπως και η παγκόσμια προσπάθεια για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, τους στόχους για την παγκόσμια κοινωνία του 2030, δεν αποτελούν δήλωση καλών προθέσεων. Αποτελούν δέσμευση αλλαγής στάσης ζωής για τον καθένα από εμάς. Αλλαγή της παραγωγής και της κατανάλωσης, των προτύπων και των αξιών της ζωής μας», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος.
Beat Plastic Pollution
Ο κ. Φάμελλος προσθέτει: «Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος για το 2018 είναι αφιερωμένη στη μάχη κατά της ρύπανσης από πλαστικό (BeatPlasticPollution), σε άμεση σύνδεση με την ευρωπαϊκή στρατηγική για την κυκλική οικονομία και τα πλαστικά της Ευρώπης, αλλά και τις πολιτικές για τη θαλάσσια ρύπανση και τη βιοποικιλότητα.
Η χώρα μας στοχεύει σε ένα νέο παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο, του οποίου αναπόσπαστα στοιχεία είναι η κυκλική οικονομία και η πρόληψη στην παραγωγή αποβλήτων.
Εξάλλου, το σχέδιο για την Κυκλική Οικονομία ως εθνικής στρατηγικής, είναι αυτές τις μέρες σε διαβούλευση. Επιδιώκουμε τη χρήση των δευτερογενών υλικών και αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων και χρήσιμων πρώτων υλών, προσδίδοντας μια αειφορική διάσταση στο παραγωγικό μοντέλο.
Δίνουμε απόλυτη προτεραιότητα στην ανακύκλωση, με υποχρεωτική διαλογή στην πηγή. Ενισχύσαμε νομοθετικά το θεσμικό πλαίσιο και τους πόρους της ανακύκλωσης, δημιουργούμε σύγχρονα έργα και Πράσινα Σημεία,μειώσαμε την κατανάλωση της λεπτής πλαστικής σακούλας. Αναβαθμίζουμε τον ρόλο των δήμων και μειώνουμε τα δημοτικά τέλη προς όφελος δημοτών και επιχειρήσεων, με βάση την απόδοση κάθε δήμου στην ανακύκλωση και στη διαλογή την πηγή».
Οι στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος αναφέρεται ακόμα και στις κλιματικές αλλαγές, ένα από τα ζητήματα που προβληματίζουν περισσότερο τους επιστήμονες, αλλά και σε άλλα κρίσιμα ζητήματα του περιβαλλοντικού πεδίου.
«Ως χώρα έχουμε εισαγάγει τους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την αντιμετώπιση και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον πυρήνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας.
Επιτυγχάνουμε τους στόχους μείωσης εκπομπών ΑΘ για το 2020, αλλά παραμένουμε μία από τις χώρες με υψηλή ένταση εκπομπών σε σχέση με το ΑΕΠ. Ο ενεργειακός σχεδιασμός που εξελίσσεται, αναλαμβάνει φιλόδοξους στόχους για το 2030, ενώ το νέο αναπτυξιακό σχέδιο της χώρας στοχεύει ριζικά στη μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου.
Διεκδικήσαμε και πετύχαμε τη δημιουργία ειδικού ευρωπαϊκού πόρου για την Ελλάδα, ενώ δημιουργούμε στην Ελλάδα το πρώτο ευρωπαϊκό ταμείο για την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών που σήμερα βασίζονται στην ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη, και τη δίκαιη και ομαλή μετάβασή τους στη νέα οικονομία χαμηλού άνθρακα.
Το περιβάλλον αποτελεί σοβαρό αναπτυξιακό πόρο για την Ελλάδα. Ολοκληρώσαμε τις υποχρεώσεις της χώρας για την οριοθέτηση, τη διοίκηση και τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και ειδών, αναδεικνύοντας τη σύνδεσή τους με το τοπικό παραγόμενο προϊόν, την εργασία και την ανάπτυξη.
Συντάσσουμε δασική στρατηγική
Συντάσσουμε για πρώτη φορά δασική στρατηγική, ώστε να σχεδιαστούν πολιτικές και μέτρα προστασίας και αξιοποίησης των πολύτιμων δασικών οικοσυστημάτων της χώρας μας, με βάση τα ιδιαίτερα μεσογειακά τους χαρακτηριστικά. Στη δασική στρατηγική, εισάγουμε υψηλούς στόχους παραγωγής ΑΕΠ από τα ελληνικά δάση, αλλά και την επιστροφή της εργασίας στην ελληνική ύπαιθρο.
Συνεχίζουμε την ανάρτηση και κύρωση δασικών χαρτών, έχοντας ήδη κυρώσει το 31,4% των δασικών χαρτών στην ελληνική επικράτεια, με καθυστέρηση 42 χρόνων και με σημαντικές αναρτήσεις που εξελίσσονται μέσα στο 2018.
Έχουμε δεσμευτεί για την ολοκλήρωση κύρωσης των δασικών χαρτών έως το 2020, με υποστήριξη της αγροτικής δραστηριότητας και νομοθετική επίλυση των οικιστικών πυκνώσεων με βάση τους συνταγματικούς κανόνες.
Με παράλληλες πρωτοβουλίες στις πόλεις, αποδίδουμε ελεύθερους χώρους σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση – χώρους που αποτελούν περιβαλλοντικούς πνεύμονες και δημόσια ιδιοκτησία.
Έχουμε ένα σχέδιο περιβαλλοντικής πολιτικής που κλείνει την περίοδο των περιβαλλοντικών προστίμων και των καθυστερήσεων αναφορικά με το θεσμικό πλαίσιο και τις υποδομές, και ανοίγει ένα κεφάλαιο καινοτόμων παρεμβάσεων, με ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που έχει το περιβάλλον στη χώρα μας.
Πέρα όμως από τα σχέδια και τις πολιτικές, το περιβάλλον έχει ανάγκη τον καθένα και την καθεμία από εμάς – όλους τους πολίτες. Και χρειάζεται όλοι, διοίκηση, αυτοδιοίκηση, υπηρεσίες, θεσμοί, κινήματα, παραγωγοί, επιστήμονες, νέα γενιά, να μοιραστούμε αυτό το κοινό όραμα και, με περιβαλλοντικά κριτήρια, να κάνουμε πράξη την περιβαλλοντική συμπεριφορά σε κάθε μας επιλογή».