Την ίδρυση νέου Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας στα Χανιά ανακοίνωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης.
Η Οικονομία της Γνώσης οικοδομείται βήμα προς βήμα και συστηματικά. Το νέο Ινστιτούτο στα Χανιά θα λειτουργήσει ως πόλος προσέλκυσης των επιστημονικών δυνάμεων της χώρας και της διασποράς και ιδρύεται μέσα σε ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό περιβάλλον από την άποψη της χρηματοδότησης: Ήδη με ποσό που ξεπερνά τα 170 εκ. € υποστηρίζονται από τον Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ ερευνητικές δράσεις που αφορούν την Ενέργεια και το Περιβάλλον. Μεταξύ άλλων έχει προβλεφθεί η προμήθεια σύγχρονου ερευνητικού σκάφους που θα ενισχύσει τη θαλάσσια έρευνα από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), δήλωσε ο κ. Φωτάκης στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για την παρουσίαση του Ινστιτούτου από κοινού με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τη διοργάνωση του ΙΤΕ και του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Αναλυτικά η ομιλία του Αν. Υπουργού Έρευνας και Καινοτομίας:
«Με ιδιαίτερη χαρά παρευρίσκομαι στη σημερινή εκδήλωση που αποτελεί το επιστέγασμα της πρωτοβουλίας δύο Υπουργείων, του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την αναβάθμιση της χώρας στον διεθνή ενεργειακό χάρτη έχοντας πάντα ως κύριο γνώμονα την περιβαλλοντική προστασία.
Το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας (ΙΠΕ) θα είναι ένα ινστιτούτο στοχευμένης Έρευνας και εθνικής εμβέλειας. Αυτό σημαίνει ότι φιλοδοξούμε να αποτελέσει πόλο συσπείρωσης και άλλων δυνάμεων της χώρας, εκτός Κρήτης, για την προαγωγή της επιστημονικής Έρευνας σε τεχνολογίες εντοπισμού, εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, με έμφαση στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να προκληθούν.
Δύο ιδρύματα της Κρήτης, που πρωταγωνιστούν στην Έρευνα σε εθνικό επίπεδο και με σημαντική απήχηση στον διεθνή χώρο, ενώνουν τις δυνάμεις τους για την υλοποίηση του εγχειρήματος.
Το ΙΠΕ θα λειτουργεί στο πλαίσιο του ΙΤΕ με τη σύμπραξη του Πολυτεχνείου Κρήτης που προσφέρει χώρους και υποδομές για τη λειτουργία του.
Αυτή η σύμπραξη βασίζεται στη βέλτιστη αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων και των υποδομών, αποτελεί απτό παράδειγμα του ενιαίου χώρου Έρευνας και Παιδείας που προωθεί η Κυβέρνηση. Θα ήθελα να επισημάνω ότι γενικότερα η Κρήτη διαθέτει ένα ισχυρό ερευνητικό και ακαδημαϊκό οικοσύστημα.
Τέτοιες συμπράξεις χαρακτηρίζονται από μεγάλη προστιθέμενη αξία και μπορεί να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη τόσο της Κρήτης όσο και της υπόλοιπης χώρας.
Η επιστημονική έρευνα διατρέχει οριζόντια όλους τους αναπτυξιακούς πυλώνες της χώρας και ιδιαίτερα το θέμα της Ενέργειας που έχει δύο καίριες πτυχές στις σημερινές γεωπολιτικές συνθήκες: αφενός καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη θέση των χωρών στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, αφετέρου επηρεάζει την ποιότητα ζωής μέσω της επίδρασης που έχει στο περιβάλλον και το κλίμα, την κλιματική αλλαγή.
Αναπόφευκτα, ερευνητικές δράσεις στον Τομέα της Ενέργειας θίγουν και τις δύο αυτές πτυχές και συμβάλλουν στο νέο αναπτυξιακό πρότυπο που προτάσσουμε για τη χώρα. Στον πυρήνα αυτού του προτύπου βρίσκεται η Οικονομία της Γνώσης, δηλαδή η Οικονομία που βασίζεται στη Γνώση και την Καινοτομία που προκύπτουν από την επιστημονική Έρευνα.
Η έμφαση που έχει δοθεί από την αρχή αυτής της διακυβέρνησης στο νέο αναπτυξιακό πρότυπο καταδεικνύεται από τον υπερδιπλασιασμό της δημόσιας δαπάνης για την Έρευνα. Έτσι, το 2017, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία του ΕΚΤ, οι συνολικές δαπάνες Ε&Α, για πρώτη φορά στα χρονικά, ξεπέρασαν τα 2 δισ. €, ποσό που αντιστοιχεί στο 1,13% του ΑΕΠ.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω ότι, στο πλαίσιο των προγραμμάτων τα οποία διαχειρίζεται η ΓΓΕΤ και αφορούν τον τομέα της Ενέργειας, διανοίγονται εξαιρετικές προοπτικές για το νέο Ινστιτούτο.
Ήδη υποστηρίζονται οκτώ εθνικές υποδομές σχετικές με την Ενέργεια και το Περιβάλλον με το συνολικό ποσό 41,5 εκ. € από το πρόγραμμα των Εθνικών Ερευνητικών Υποδομών.
Ακόμη, από το Πρόγραμμα της ΓΓΕΤ «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» της Ειδικής Υπηρεσίας της ΓΓΕΤ, διατέθηκαν στην πρώτη φάση 360 εκ. €, από τα οποία 67 εκ. € αφορούν έργα που σχετίζονται με ενεργειακά θέματα. Τα έργα αυτά αφορούν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την ενεργειακή τους αποδοτικότητα, την αποθήκευση ενέργειας, τα ενεργειακά δίκτυα, το Περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.
Επιπλέον, με τη σύμπραξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων πρόκειται να διατεθεί ποσό ύψους 63 εκ. € για στοχευμένη έρευνα σε θέματα κλιματικής αλλαγής με τη δημιουργία εθνικού δικτύου. Στο πλαίσιο αυτό έχει προβλεφθεί και η προμήθεια σύγχρονου ερευνητικού σκάφους για θαλάσσια έρευνα που θα ανήκει στο ΕΛΚΕΘΕ. Πρόκειται για μια ολιστική συστηματική προσέγγιση στον τομέα «Ενέργεια – Κλιματική αλλαγή».
Είναι προφανές ότι το νέο Ινστιτούτο στα Χανιά γεννιέται μέσα σε ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό περιβάλλον. Οι προοπτικές που διανοίγονται είναι εξαιρετικές και από την άποψη της χρηματοδότησης και από την άποψη της προσέλκυσης επιστημόνων υψηλής εξειδίκευσης μέσα από τη χώρα και από τη διασπορά.
