Μια διεθνής ανασκόπηση των σχολικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) και της εγκυμοσύνης στους εφήβους αποκάλυψε ότι τα προγράμματα σεξουαλικής εκπαίδευσης δεν έχουν καμία επίδραση στη μείωση των ποσοστών των εφηβικών κυήσεων και της προσβολής των νέων από τα ΣΜΝ.
Βρέθηκε, όμως, ότι αυτή καθαυτή η παραμονή τους στο σχολείο μπορεί να μειώσει τόσο τα ποσοστά των κυήσεων όσο και αυτά κάποιων ΣΜΝ. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του York, τη σχολή τροπικής ιατρικής, το Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας της Βορείου Αφρικής και από το πανεπιστήμιο του Stellenbosch διεξήγαγαν μια ανασκόπηση με στόχο την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των σχολικών παρεμβάσεων.
Πρόκειται, μάλιστα, για την πρώτη ανασκόπηση αυτού του είδους που εξετάζει μετρήσιμες βιολογικές μεταβλητές. Οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα οκτώ μελετών, στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 55.000 άτομα από την υποσαχάριο Αφρική, τη λατινική Αμερική και την Ευρώπη.
Αξιολόγησαν έξι προγράμματα που στόχευαν στην καθυστέρηση της σεξουαλικής επαφής, στη μείωση των ΣΜΝ και της εγκυμοσύνης, καθώς και δύο προγράμματα κινήτρων με στόχο την παραμονή των μαθητών στο σχολείο. Τα σχολικά προγράμματα σεξουαλικής εκπαίδευσης με στόχο τη μείωση των επικίνδυνων σεξουαλικών συμπεριφορών είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα σε πολλές χώρες.
Ενώ υπάρχουν δεδομένα που υποστηρίζουν ότι τα προγράμματα αυτά μπορούν να βελτιώσουν τη γνώση και να μειώσουν τις αυτοναφερόμενες επικίνδυνες συμπεριφορές, πριν από την ανασκόπηση λίγα ήταν γνωστά σχετικά με τον αριθμό των νέων ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από κάποιο ΣΜΝ, συμπεριλαμβανομένου του HIV, καθώς και με τον αριθμό των μη προγραμματισμένων κυήσεων.
Οι ερευνητές, λοιπόν, επισημαίνουν ότι τα προγράμματα σεξουαλικής εκπαίδευσης δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στον αριθμό των νέων ατόμων που προσβάλλονται από κάποιο ΣΜΝ ή στον αριθμό των κυήσεων, ιδιαίτερα εάν δεν παρέχονται δωρεάν τα προφυλακτικά, τα αντισυλληπτικά ή άλλες ιατρικές υπηρεσίες πρόληψης. Βρέθηκε, ωστόσο, ότι σε αυτές τις μελέτες που εξέτασαν τα προγράμματα των σχολικών κινήτρων, όπως ήταν η δωρεάν σχολική ενδυμασία ή οι μικρές αμοιβές στα παιδιά που έμεναν στο σχολείο, η μια έδειξε μείωση των ΣΜΝ, ενώ σε γενικές γραμμές παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των εφηβικών κυήσεων. Χρειάζεται, όμως, περαιτέρω έρευνα υψηλής ποιότητας για την επαλήθευση των ευρημάτων αυτών, έτσι ώστε να ενημερωθούν οι ειδικοί που σχεδιάζουν τα προγράμματα και τις πολιτικές σχετικά με την ανάγκη να παραμένουν οι έφηβοι, και ιδιαίτερα τα κορίτσια, στο σχολικό πλαίσιο για μεγαλύτερο διάστημα.
Το σχολείο αλλά και η μετέπειτα εκπαίδευση μπορεί να παρέχει ένα θετικό περιβάλλον, όπου θα παρέχονται πληροφορίες και καθοδήγηση σχετικά με τις υγιείς σχέσεις. Αυτό, όμως, είναι απαραίτητο να συνδυαστεί με τις κατάλληλες υπηρεσίες υγείας, ικανές να ανταποκριθούν στις ανάγκες των νέων και να βοηθήσουν στη βελτίωση των ευκαιριών ζωής που τους προσφέρονται.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ. Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
