Τη χορήγηση άδειας χωρίς αποδοχές σε δημοσίους υπαλλήλους, έπειτα από την υποβολή σχετικής αίτησης του εργαζομένου και εφόσον οι ανάγκες της υπηρεσίας το επιτρέπουν, προβλέπει η υφιστάμενη νομοθεσία και συγκεκριμένα ο Κώδικας Δημοσίων Υπαλλήλων.
Το άρθρο 51 του Κώδικα ορίζει τα εξής:
– Επιτρέπεται η χορήγηση στον υπάλληλο, μετά από αίτηση του, άδειας χωρίς αποδοχές, εφόσον οι ανάγκες της υπηρεσίας το επιτρέπουν. Η άδεια αυτή δεν μπορεί να υπερβεί τον ένα (1) μήνα εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους. Η άδεια χορηγείται υποχρεωτικά στο φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα όταν πρόκειται για νοσηλεία ανήλικου τέκνου λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του.
– Στους υπαλλήλους επιτρέπεται η χορήγηση άδειας χωρίς αποδοχές συνολικής διάρκειας έως πέντε (5) ετών, ύστερα από αίτηση τους και γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου, για σοβαρούς ιδιωτικούς λόγους.
– Υπάλληλος, του οποίου σύζυγος υπηρετεί στο εξωτερικό σε ελληνική υπηρεσία του Δημοσίου, νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή άλλου φορέα του δημόσιου τομέα ή σε υπηρεσία ή φορέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή σε διεθνή οργανισμό, στον οποίο μετέχει και η Ελλάδα, δικαιούται να πάρει άδεια χωρίς αποδοχές μέχρι έξι (6) έτη συνεχώς ή και τμηματικά, εφόσον έχει συμπληρώσει διετή πραγματική υπηρεσία.
– Στον υπάλληλο που αποδέχεται θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε διεθνή οργανισμό, στον οποίο μετέχει η Ελλάδα, χορηγείται μετά από γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου άδεια χωρίς αποδοχές μέχρι πέντε (5) έτη, η οποία μπορεί να παραταθεί με την ίδια διαδικασία για μία ακόμα πενταετία. Αν ο υπάλληλος δεν εμφανιστεί να αναλάβει καθήκοντα μέσα σε δύο (2) μήνες από τη λήξη της άδειας, θεωρείται ότι παραιτήθηκε αυτοδικαίως από την υπηρεσία.
– Ο χρόνος της άδειας χωρίς αποδοχές αποτελεί χρόνο πραγματικής υπηρεσίας μόνο στις περιπτώσεις των παραγράφων 1 και 4 του παρόντος άρθρου.
– Κατά τη διάρκεια της άδειας της παρ. 4 του άρθρου αυτού ο υπάλληλος υποχρεούται να καταβάλλει τις νόμιμες κρατήσεις για κύρια και επικουρική ασφάλιση και στα ταμεία πρόνοιας, οι οποίες αντιστοιχούν στο βαθμό ή το μισθό της υπηρεσίας στην οποία ανήκει οργανικά.
Επομένως, ο δημόσιος υπάλληλος δικαιούται να υποβάλει αίτηση για χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών προσδιορίζοντας το διάστημα που επιθυμεί να απουσιάσει, με ανώτατο όριο αυτό των πέντε ετών.
Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι, η χορήγηση της αιτούμενης αυτής άδειας γίνεται ύστερα από γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου. Για το λόγο αυτό, στην αίτηση του υπαλλήλου πρέπει να αναφέρονται οι λόγοι, για τους οποίους ζητείται η άδεια άνευ αποδοχών, προκειμένου να εκτιμηθούν από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο και αυτό να γνωμοδοτήσει σχετικά με το αίτημα, εφόσον δεν παρεμποδίζεται η λειτουργία της υπηρεσίας.
Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι ο χρόνος άδειας άνευ αποδοχών που υπερβαίνει τον ένα μήνα δε θεωρείται χρόνος πραγματικής υπηρεσίας, και ο εργαζόμενος θα πρέπει, εφόσον επιθυμεί υγειονομική κάλυψη, να πληρώσει ο ίδιος τις εισφορές για κύρια και επικουρική ασφάλιση και στα ταμεία πρόνοιας, οι οποίες αντιστοιχούν στο βαθμό ή το μισθό της υπηρεσίας στην οποία ανήκει οργανικά.
