Τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στο θέμα της υλοποίησης του ΕΣΠΑ στον τομέα του πολιτισμού, καθώς και οι προοπτικές που διαγράφονται για την καινούρια προγραμματική περίοδο 2014-2020, παρουσιάστηκαν σήμερα στην ενημερωτική ημερίδα της Ειδικής Υπηρεσίας Πολιτισμού και Τουρισμού της Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού του ΥΠΑΙΘΠΑ με θέμα «Δράσεις τομέα Πολιτισμού στο ΕΣΠΑ – Πορεία υλοποίησης και μελλοντικές προοπτικές».
Κατά την ημερίδα, που πραγματοποιήθηκε στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, έγινε αναλυτική ενημέρωση για την πορεία υλοποίησης πολιτιστικών δράσεων στο ΕΣΠΑ από τη γγ Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ενώ παρουσιάστηκαν και δράσεις σε επιλεγμένες ενότητες του τομέα πολιτισμού στο ΕΣΠΑ, από τους φορείς υλοποίησης.
Η ημερίδα άνοιξε με τον χαιρετισμό του αναπληρωτή υπουργού ΠΑΙΘΠΑ Κ. Τζαβάρα, ο οποίος μεταξύ άλλων εξέφρασε την ικανοποίησή του «γιατί μέχρι σήμερα στον χώρο της ΓΓ Πολιτισμού έχει εκδηλωθεί, με ιδιαίτερο ζήλο, αυτό το δημοκρατικό καθήκον, που και λόγω των συνθηκών της κρίσης παίρνει τον χαρακτήρα του πατριωτικού», όσον αφορά στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, τονίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη να ενταθεί η παρακολούθηση και των 572 έργων ΕΣΠΑ που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή σε ολόκληρη τη χώρα, προϋπολογισμού άνω των 700 εκατ. ευρώ.
«Με τις καλύτερες προοπτικές ξεκινά η νέα προγραμματική περίοδος 2014-2020, όπου η Ελλάδα κατάφερε να πάρει 35,7% μεγαλύτερη κατανομή κονδυλίων σε σύγκριση με την πρόταση της Επιτροπής, γεγονός πολύ σημαντικό, αφού η συνολική χρηματοδότηση θα φτάσει τα 20,4 δισ. ευρώ, κάτι που θα οδηγήσει σε περίπου 46 δισ. ευρώ αύξηση του ΑΕΠ και δημιουργία 208.000 νέων θέσεων εργασίας», ανέφερε.
Για τα έργα που έγιναν στις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους, κυρίως όμως στις μελλοντικές προοπτικές που ανοίγουν οι δράσεις πολιτισμού στο ΕΣΠΑ, μίλησε η γγ Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, κάνοντας μια αρκετά λεπτομερή αναφορά στις παρεμβάσεις που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή στον τομέα του πολιτισμού και αφορούν στην Αθήνα, στα νησιά του Αιγαίου, στην κατασκευή και στη λειτουργία νέων μουσειακών υποδομών, στην αποκατάσταση των οθωμανικών μνημείων, στη συνδρομή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στις σωστικές ανασκαφές στο πλαίσιο των μεγάλων έργων, στην ανάδειξη των σημαντικών βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων, καθώς και στην υποστήριξη δράσεων του σύγχρονου πολιτισμού.
«Ο Πολιτισμός ήταν και είναι ένας από τους πλέον υποχρηματοδοτούμενους τομείς, το ίδιο ισχύει και για τον φορέα, το υπουργείο και νυν Γενική Γραμματεία Πολιτισμού, ο οποίος είχε και έχει την ευθύνη της άσκησης πολιτικής για τον πολιτισμό. Αυτό συμβαίνει διαχρονικά και όχι μόνον σήμερα λόγω των σκληρών δημοσιονομικών συνθηκών» τόνισε η κ. Μενδώνη, η οποία επικεντρώθηκε στις προοπτικές που ανοίγει η νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, καθώς και στον συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό για τον τομέα του πολιτισμού.
Συγκεκριμένα, στην Αθήνα υλοποιούνται σήμερα 16 έργα, προϋπολογισμού 118 εκατ. ευρώ, ενώ μαζί με την αποκατάσταση του δημοτικού θεάτρου Πειραιά και άλλων 10 έργων στην περιφέρεια Αττική –με κορυφαία την αποκατάσταση της Μονής Δαφνίου–, ο συνολικός προϋπολογισμός των εκτελούμενων επεμβάσεων στην Αττική φτάνει τα 157 εκατ. ευρώ. Στο κέντρο της πρωτεύουσας οι επενδύσεις αφορούν σε όλες τις ιστορικές περιόδους, από τα αναστηλωτικά έργα στην Ακρόπολη (προϋπολογισμού 8 εκατ. ευρώ), τη διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου και των μουσειακών αποθηκών στην Ακαδημία Πλάτωνος (2 εκατ. ευρώ) και την επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης (περίπου 34,3 εκατ. ευρώ), ως τη μελέτη, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (περίπου 25,5 εκατ. ευρώ), την προληπτική συντήρηση κα αποθήκευση των αντικειμένων ιστορικής σημασίας και έργων τέχνης από το εσωτερικό του ανακτόρου στο Τατόι (περίπου 1,2 εκατ. ευρώ), την αποκατάσταση του διατηρητέου κτηρίου «Acropole Pallas» (περίπου 14,5 εκατ. ευρώ) και την αποκατάσταση όψεων, εισόδου, δωμάτων και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του επίσης διατηρητέου κτηρίου REX – Εθνικού Θεάτρου (προϋπολογισμού περίπου 1,7 εκατ. ευρώ).
Στα νησιά του Αιγαίου, υλοποιούνται σήμερα 58 έργα, προϋπολογισμού 59 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 15 (προϋπολογισμού 10,2 εκατ. ευρώ) αφορούν στα μικρά νησιά Χάλκη, Αγαθονήσι, Σύμη και Καστελόριζο. Επίσης, στα πλαίσια των μεγάλων δημοσίων έργων (Ολυμπία Οδός, Μορέας, Ε65, Κάρλα, Ιονία Οδός, ΠΑΘΕ κ.α.), διεξάγονται 382 σωστικές ανασκαφές, προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, που καλύπτουν μερικές δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα.
Η προστασία και η ανάδειξη των οθωμανικών μνημείων έχει ξεκινήσει ήδη από το Β΄ και Γ΄ ΚΠΣ και συνεχίζεται στα ΕΣΠΑ. Όπως ανέφερε η κ. Μενδώνη, ενδεικτικά στο Γ΄ ΚΠΣ αποκαταστάθηκαν 12 οθωμανικά μνημεία, προϋπολογισμού περίπου 13,5 εκατ. ευρώ, ενώ σήμερα στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ εκτελούνται στο Αιγαίο, στη Θράκη, στη Μακεδονία και στην Κρήτη 9 έργα, προϋπολογισμού 12 εκατ. ευρώ, με κορυφαίο εκείνο της αποκατάστασης του τεμένους Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο.
«Με τα νέα Μουσεία και όσα έχουν κατασκευαστεί στο Β΄ και στο Γ΄ ΚΠΣ, ολοκληρώνεται ουσιαστικά το πρόγραμμα των μουσειακών υποδομών της χώρας. Στη νέα περίοδο, οι χρηματοδοτήσεις για νέες υποδομές θα είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Οι υποδομές που θα έχουμε στο τέλος του ΕΣΠΑ θα είναι επαρκείς όχι μόνο για να φιλοξενήσουν το σύνολο των εκθέσεων των κινητών μνημείων της χώρας, αλλά θα είναι και κατάλληλες για να υποδεχτούν και να υποστηρίξουν τις καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές, τα νέα εκπαιδευτικά προγράμματα, τις δράσεις κατάρτισης και εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού, τις παρεμβάσεις ολοκληρωμένης προστασίας των πολιτιστικών τοπίων», δήλωσε η κ. Μενδώνη, προσθέτοντας ότι πρόκειται για 48 έργα που αφορούν στα νέα μουσεία, στις επεκτάσεις και επισκευές των υφισταμένων, σε νέες εκθέσεις και επανεκθέσεις και σε αναβάθμιση εκθεσιακών χώρων, συνολικού προϋπολογισμού 207 εκατ. ευρώ περίπου.
Τέλος, το «νέο» ΕΣΠΑ προβλέπεται να χρηματοδοτήσει και έργα από τον σύγχρονο πολιτισμό, όπως η διεθνής συνάντηση σύγχρονης τέχνης ART ATHINA (600.000 ευρώ), σύγχρονες ελληνικές πολιτιστικές παραγωγές από το Φεστιβάλ Αθηνών (1 εκατ. ευρώ), εκδηλώσεις για την προβολή του αρχαίου δράματος στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (368.000 ευρώ), υπηρεσίες διοργάνωσης της Μπιενάλε Αθήνας 2012-2013 (650.000 ευρώ), καθώς και 16 αντίστοιχες δράσεις στην Κεντρική Μακεδονία, προϋπολογισμού 14,8 εκατ. ευρώ.
