Στο νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση στην Ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/94/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2014 για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, απλοποίηση διαδικασίας αδειοδότησης και άλλες διατάξεις πρατηρίων παροχής καυσίμων και ενέργειας, και λοιπές διατάξεις», με το άρθρο 29, επανακαθορίζονται οι όροι για την άσκηση του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού και διευρύνονται οι ειδικότητες στις οποίες εντάσσονται τα μέλη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.).
Αιτιολογική έκθεση
Άρθρο 29
Ρύθμιση επαγγέλματος μηχανικού
Με την προτεινόμενη ρύθμιση των παραγράφων Α και Β σκοπείται η συνολική ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού, που αφορά πλέον στο σύνολο και των δεκατριών (13) ειδικοτήτων (των ήδη εννέα (9) θεσμοθετημένων πλέον τεσσάρων (4) νέων), προκειμένου να υπάρξει μία ενιαία και όχι αποσπασματική ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού, εν αντιθέσει, με την αρχική ρύθμιση της υποπαραγράφου ΙΓ.12 του Ν.4254/2014 (ΦΕΚ Α’85), η οποία αφορά μόνο στις τρεις (3) ειδικότητες, ήτοι του πολιτικού μηχανικού, του αρχιτέκτονος και του τοπογράφου μηχανικού.
Με αυτόν τον τρόπο, η προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκει τη θεσμοθέτηση ενός νέου, ενιαίου και σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου, που αποσαφηνίζει πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα και για τις δεκατρείς (13) ειδικότητες των Μηχανικών αποβλέποντας στην αντιστοίχηση των ειδικοτήτων με πρόσβαση σε δραστηριότητες μηχανικής. Τα έως σήμερα διάσπαρτα νομοθετικά κείμενα, που απέδιδαν επαγγελματικά δικαιώματα με τρόπο συχνά ασαφές και δημιουργώντας ανασφάλεια δικαίου, αντικαθίστανται από μία ρύθμιση που αντιμετωπίζει ολιστικά το θέμα με την θέσπιση μίας διαδικασίας, που παρέχει εχέγγυα υψηλής επιστημονικότητας, κύρους και διαφάνειας, και καταλήγει στην έκδοση προεδρικού διατάγματος στο οποίο θα καθορίζονται συνολικά τα επαγγελματικά δικαιώματα για κάθε μία χωριστά εκ των δεκατριών ειδικοτήτων.
Συγκεκριμένα:
Στην παρ.Α1 αναφέρεται το πεδίο εφαρμογής της παρούσας, δηλαδή ότι η παρούσα εφαρμόζεται για τους διπλωματούχους μηχανικούς αντίστοιχης ειδικότητας με τις πολυτεχνικές σχολές πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της ημεδαπής ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής και σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού σύμφωνα με το Π.Δ. 38/2010.
Με την παρ.Α2 τίθεται το απαραίτητο εννοιολογικό πεδίο της διάταξης και συγκεκριμένα οι ορισμοί «δραστηριότητες μηχανικής», «επιστημονική περιοχή», επαγγελματικό περίγραμμα» και «επαγγελματικό δικαίωμα» για την ορθή εφαρμογή της ρύθμισης
Με την παρ.Α3 θεσμοθετούνται πέραν των ήδη γνωστών εννέα (9) ειδικοτήτων Μηχανικών και επιπλέον τέσσερις (4), ήτοι αυτών των μηχανικών χωροταξίας, πολεοδομίας και ανάπτυξης, των μηχανικών περιβάλλοντος, των μηχανικών ορυκτών πόρων και των μηχανικών παραγωγής και διοίκησης.
Στην παρ.4 προβλέπεται η έκδοση Π.Δ/γματος μετά από πρόταση των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων που συνολικά θα ρυθμίζει το επάγγελμα και για τις δέκα τρεις (13) ειδικότητες σύμφωνα με τα θέματα που καθορίζονται στις περιπτ. α’ και β’.
Στην παρ.Α5 προβλέπεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Παιδείας, Έρευνας και θρησκευμάτων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας η σύσταση και συγκρότηση εννεαμελούς (9) Επιτροπής για την εκπόνηση σχεδίου πρότασης για την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της προηγούμενης παραγράφου καθώς επίσης και η σύσταση και συγκρότηση (με την ίδια ως άνω ή με όμοια απόφαση) δέκα τριών (13) τριμελών ομάδων έργων για την υποβοήθηση του έργου της Επιτροπής.
Στην παρ.Α6 προβλέπεται η σύνθεση της 9μελούς Επιτροπής και περιγράφεται το έργο της. Ορίζεται ότι υποχρεούται να παραδώσει το σχέδιο πρότασης για έκδοση του Π.Δ/γματος εντός έξι (6) μηνών από τη συγκρότησή της, καθώς επίσης ότι η σύνθεσή της μεταβάλλεται ανάλογα με την ειδικότητα που συζητείται, όπου μεταβλητά μέλη είναι ανά ειδικότητα ο εκπρόσωπος του συλλόγου διπλωματούχων μηχανικών και ο εκπρόσωπος των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της αντίστοιχης ειδικότητας. Προϋπόθεση για την απαρτία είναι η υποχρεωτική παρουσία κατά τις συνεδριάσεις της των πέντε (5) εκ των εννέα (9) μελών με την υποχρεωτική συμμετοχή των δύο (2) μελών από τα τέσσερα (4) συναρμόδια υπουργεία και του ενός (1) μέλους από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού. Επίσης, ότι στην επιτροπή συμμετέχουν ως παρατηρητές οι συντονιστές των λοιπών ομάδων εργασίας. Τέλος, προβλέπεται η περίπτωση μη παράδοσης σχεδίου πρότασης από την επιτροπή ή παράδοσης ελλιπούς σχεδίου ως προς μία ή περισσότερες ειδικότητες και πώς καλύπτεται αυτή η έλλειψη.
Στην παρ.Α7 προβλέπεται το έργο, η σύνθεση, και η προθεσμία ολοκλήρωσης των δέκα τριών (13) τριμελών ομάδων έργου που ορίζεται σε δύο (2) μήνες από τη συγκρότησή της. Οι δέκα τρεις (13) ομάδες έργου οφείλουν να παραδώσουν πορίσματα μη δεσμευτικού χαρακτήρα, ενώ σε περίπτωση μη ορισμού μέλους εντός δέκα πέντε (15) ημερών από τη σχετική πρόσκληση, αυτός ορίζεται από τους αρμόδιους υπουργούς. Τέλος η μη υποβολή πορίσματος ενός ή περισσοτέρων από τις δέκα τρεις (13) ομάδες έργου δεν κωλύει την Επιτροπή να υποβάλλει σχέδιο πρότασης και άνευ αυτού.
Στην παρ.Α8 προβλέπεται ότι τα συναρμόδια Υπουργεία λαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα για τη στήριξη της λειτουργίας της επιτροπής και των δέκα τριών (13) ομάδων έργου μέσω της παροχής της αναγκαίας υποδομής, γραμματειακής και νομικής υποστήριξης.
Στην παρ.Α9 προβλέπεται στην περίπτωση της αναγνώρισης νέων ειδικοτήτων από το TEE ότι ο καθορισμός των επαγγελματικών δικαιωμάτων γίνεται με πρωτοβουλία του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ακολουθώντας τη διαδικασία της παρούσας ρύθμισης.
Στην παρ.Α10 προβλέπεται η ρητή κατάργηση από την έκδοση του Π.δ/γματος των άρθρων 1, 2, 3, 4 και 5 του Ν.4669/1930 (ΦΕΚ ΑΊ49)
Στην παρ. Β προβλέπεται ότι η κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου Α5 πρέπει να εκδοθεί εντός τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος.
Διάταξη νομοσχεδίου
Άρθρο 29
Ρύθμιση επαγγέλματος μηχανικού
Α. Ο τίτλος και οι παράγραφοι 1 και 2 της υποπαραγράφου ΙΓ.12 του ν.4254/2014 (Α’ 85): «Ρυθμίσεις για το επάγγελμα του πολιτικού μηχανικού, αρχιτέκτονος και τοπογράφου» αντικαθίστανται ως εξής:
«ΥΠΟΠΑΡΑΓΡΑΦΟΙ ΙΓ.12: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ
- Η ελεύθερη άσκηση του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, κατά ειδικότητα, επιτρέπεται μόνο:
α. στους κατόχους διπλώματος Μηχανικού αντιστοίχου της ειδικότητας τους των πολυτεχνικών σχολών ή τμημάτων πολυτεχνικών σχολών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της ημεδαπής ή ισοτίμων σχολών της αλλοδαπής
β. σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 38/2010 (Α’78), «Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2006/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005», όπως ισχύει.
- Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται οι ακόλουθοι ορισμοί:
α. ως «δραστηριότητες Μηχανικής» νοούνται οι εργασίες που σχετίζονται με τη δραστηριότητα της Μηχανικής στις διάφορες επιμέρους πτυχές της και ιδίως οι εργασίες εκπόνησης μελετών, επίβλεψης εκτέλεσης μελετών, υλοποίησης έργου ή εγκατάστασης, επίβλεψης και ελέγχου καλής λειτουργίας έργου ή εγκατάστασης, επιτήρησης, επισκευής και συντήρησης, χειρισμού εξοπλισμού έργου ή εγκατάστασης, παροχής τεχνικών υπηρεσιών και πραγματοποίησης πραγματογνωμοσυνών.
β. ως «επιστημονική περιοχή» νοείται το πεδίο γνώσεων κάθε ειδικότητας Διπλωματούχου Μηχανικού, όπως αυτό προσδιορίζεται από το οικείο νομοθετικό πλαίσιο ή/και το κανονιστικό πλαίσιο της αντίστοιχης σχολής ή τμήματος Πανεπιστημιακού Ιδρύματος Ανώτατης Εκπαίδευσης της ημεδαπής. Για την περίπτωση ισότιμης σχολής της αλλοδαπής ως γνωστικό αντικείμενο νοείται το πεδίο γνώσεων κάθε ειδικότητας Διπλωματούχου Μηχανικού, όπως αυτό προκύπτει από το πρόγραμμα σπουδών της.
γ. ως «επαγγελματικό περίγραμμα» νοείται το σύνολο των βασικών και επιμέρους επαγγελματικών λειτουργιών ή δραστηριοτήτων, που συνθέτουν το αντικείμενο εργασίας της ειδικότητας του Μηχανικού, καθώς και οι αντίστοιχες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, που απαιτούνται για την ανταπόκριση στις δραστηριότητες αυτές. Με το επαγγελματικό περίγραμμα συστηματοποιείται αναλυτικά και καταγράφεται το περιεχόμενο της ειδικότητας του Μηχανικού και των τρόπων απόκτησης των απαιτούμενων για την άσκηση του επαγγέλματος προσόντων και ικανοτήτων.
δ. ως «επαγγελματικό δικαίωμα» νοείται η αντιστοίχηση των ειδικοτήτων με πρόσβαση σε δραστηριότητες Μηχανικής.
- Το πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 2 του π. δ. της 27ης Νοεμβρίου /14ης Δεκεμβρίου 1926, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν.1486/1984 (Α’ 161), αντικαθίσταται ως εξής:
«Τα μέλη του TEE εντάσσονται στις ακόλουθες ειδικότητες:
α)πολιτικών μηχανικών,
β)αρχιτεκτόνων μηχανικών,
γ)μηχανολόγων μηχανικών,
δ)ηλεκτρολόγων μηχανικών,
ε)αγρονόμων-τοπογράφων μηχανικών,
στ)χημικών μηχανικών,
ζ) μηχανικών μεταλλείων – μεταλλουργών,
η)ναυπηγών μηχανικών,
θ)ηλεκτρονικών μηχανικών,
ι) μηχανικών χωροταξίας, πολεοδομίας και ανάπτυξης,
ια)μηχανικών περιβάλλοντος,
ιβ) μηχανικών ορυκτών πόρων,
ιγ) μηχανικών παραγωγής και διοίκησης.
- Με Προεδρικό Διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα ακόλουθα θέματα:
α. η ρύθμιση του επαγγέλματος του Μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 2 του π.δ. της 27ης Νοεμβρίου/14ης Δεκεμβρίου 1926, όπως ισχύει και
β. η αναλυτική απαρίθμηση και αντιστοίχηση, με την κατά περίπτωση απαιτούμενη εξειδίκευση, των δραστηριοτήτων Μηχανικής ανά ειδικότητα βάσει αποδιδόμενων επαγγελματικών δικαιωμάτων και η διαδικασία άσκησης τους.
- Με απόφαση των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και Περιβάλλοντος και Ενέργεια συστήνεται και συγκροτείται 9μελής Επιτροπή εκπόνησης σχεδίου πρότασης για την έκδοση του Π.Δ/γματος της προηγούμενης παραγράφου. Με την ίδια ή όμοια απόφαση και εντός της ίδιας προθεσμίας συστήνονται και συγκροτούνται δεκατρείς (13) τριμελείς ομάδες έργου, μία ανά ειδικότητα, που υποβοηθούν το έργο της Επιτροπής του προηγούμενου εδαφίου του παρούσας, σύμφωνα με την παράγραφο 7 του παρόντος.
- Η 9μελής Επιτροπή της προηγούμενης παραγράφου συγκροτείται από τακτικά με ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη και αποτελείται από: α) έναν (1) εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), β) δύο (2) μέλη της ομάδας έργου της παραγράφου 7 του παρόντος, εκ των οποίων ένας (1) εκπρόσωπος του συλλόγου διπλωματούχων μηχανικών και ένας (1) εκπρόσωπος των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της αντίστοιχης ειδικότητας της οποίας το αντικείμενο επεξεργάζεται, γ) τέσσερις (4) εκπροσώπους των συναρμοδίων Υπουργείων της παραγράφου 4, δ) έναν (1) εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού και ε) έναν (1) εκπρόσωπο της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Στις συνεδριάσεις της Επιτροπής συμμετέχει άνευ ψήφου εκπρόσωπος από το Νομικό Συμβούλιο του κράτους. Σε περίπτωση που οι φορείς της περιπτ. β’, δεν προτείνουν εκπρόσωπο τους εντός χρονικού διαστήματος δεκαπέντε (15) ημερών από τη σχετική πρόσκληση, η Επιτροπή συμπληρώνεται από πρόσωπα που ορίζονται από τους αρμόδιους Υπουργούς.
Έργο της Επιτροπής είναι η εκπόνηση και υποβολή προς τους συναρμοδίους Υπουργούς σχεδίου πρότασης για την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος της παραγράφου 4. Για την υλοποίηση του έργου της λαμβάνει υπόψη τα πορίσματα των ομάδων έργου της παραγράφου 7 του παρόντος ή, σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης υποβολής τους, λαμβάνει υπόψη της, μεταξύ άλλων, τα πρακτικά των συνεδριάσεων των ομάδων έργου, την επιστημονική περιοχή, τα επαγγελματικά περιγράμματα, τη διεθνή εμπειρία και τα προγράμματα σπουδών.
Η Επιτροπή υποχρεούται να παραδώσει το σχέδιο πρότασης στους συναρμοδίους Υπουργούς εντός έξι (6) μηνών από τη συγκρότησή της. Η Επιτροπή εκκινεί τις διαδικασίες για την υλοποίηση του έργου της, άμεσα από την συγκρότηση της, παράλληλα με τις εργασίες των Ομάδων Έργου. Η Επιτροπή συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα σε τόπο και χώρο που ορίζεται από τον εκπρόσωπο της Γ ενικής Γραμματείας Συντονισμού, που εκτελεί χρέη Προέδρου.
Η σύνθεσή της μεταβάλλεται ως προς τη συμμετοχή των μελών της ομάδας έργου ανάλογα με την ειδικότητα το αντικείμενο της οποίας συζητείται. Η Επιτροπή βρίσκεται σε απαρτία, εφόσον συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της πέντε (5) από τα εννέα (9) μέλη της εκ των οποίων υποχρεωτικά πρέπει να παρίστανται δύο (2) μέλη από τα τέσσερα (4) συναρμόδια Υπουργεία της παραγράφου 4 και ένα (1) μέλος από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού. Στην Επιτροπή συμμετέχουν ως παρατηρητές οι Συντονιστές των λοιπών ομάδων έργου.
Σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο η Επιτροπή δεν υποβάλλει το σχέδιο πρότασής της ή αυτό είναι ελλιπές ως προς μία ή περισσότερες ειδικότητες εντός της ταχθείσας προθεσμίας, το Π.Δ/γμα της προηγούμενης παραγράφου εκδίδεται υποχρεωτικά με πρόταση των συναρμοδίων Υπουργών της παραγράφου 4, για την οποία λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής της παρούσας παραγράφου, τα πορίσματα και τα πρακτικά των συνεδριάσεων των ομάδων έργου της παραγράφου 7 του παρόντος, άλλως σε περίπτωση έλλειψης πρακτικών, πορισμάτων για μία ή περισσότερες ειδικότητες, λαμβάνεται υπόψη η επιστημονική περιοχή, τα επαγγελματικά περιγράμματα, η διεθνής εμπειρία και τα προγράμματα σπουδών.
- Οι δεκατρείς (13), ανά ειδικότητα, τριμελείς ομάδες έργου της παραγράφου 4, υποβοηθούν το έργο της Επιτροπής της προηγούμενης παραγράφου και συγκεκριμένα οφείλουν εντός δύο (2) μηνών από τη συγκρότησή τους να υποβάλλουν προς την Επιτροπή ανά ειδικότητα πόρισμα μη δεσμευτικού χαρακτήρα για τα θέματα των περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 4, σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή θα συντάξει για όλες τις ειδικότητες το σχέδιο πρότασης για την έκδοση του Π.Δ/γματος της παραγράφου 4.
Κάθε μία τριμελής Ομάδα Έργου εκ των 13 ανά ειδικότητα συγκροτείται με τακτικά και ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη και αποτελείται από: α) δύο (2) εκπροσώπους των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της ημεδαπής αντίστοιχης ειδικότητας, εκπροσωπώντας το σύνολο των ιδρυμάτων της ειδικότητας και β) έναν (1) εκπρόσωπο από το σύλλογο διπλωματούχων μηχανικών της αντίστοιχης ειδικότητας. Χρέη Προέδρου εκτελεί ο ένας εκ των εκπροσώπων των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης.
Σε περίπτωση που οι φορείς, δεν προτείνουν εκπρόσωπο τους στην αντίστοιχη Ομάδα Έργου εντός χρονικού διαστήματος δεκαπέντε (15) ημερών από τη σχετική πρόσκληση , οι Ομάδες Έργου συμπληρώνονται από πρόσωπα που ορίζονται από τους αρμόδιους Υπουργούς.
Η μη υποβολή πορίσματος από τις Ομάδες Έργου εντός της δίμηνης προθεσμίας δεν κωλύει την Επιτροπή να υποβάλλει το σχέδιο πρότασής της άνευ αυτών. Η επιτροπή λαμβάνει υπόψη, εφόσον υπάρχουν και τα πρακτικά των συνεδριάσεων των Ομάδων Έργου.
- Τα Υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας διασφαλίζουν τη στήριξη της λειτουργίας της Επιτροπής και των ομάδων έργου μέσω της παροχής της αναγκαίας υποδομής, γραμματειακής και νομικής υποστήριξης.
- Σε περίπτωση αναγνώρισης νέων ειδικοτήτων από το TEE ο καθορισμός επαγγελματικών δικαιωμάτων επί της άσκησης των δραστηριοτήτων Μηχανικής γίνεται με πρωτοβουλία του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος εντός των ως άνω προθεσμιών.
- Από την έκδοση του π. δ/τος της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 1, 2, 3, 4 και 5 του ν. 4663/1930 (Α’ 149) «Περί εξασκήσεως του επαγγέλματος του Πολιτικού Μηχανικού, Αρχιτεκτόνος και Τοπογράφου.»
Β. Η κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου Α5 εκδίδεται εντός τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος.
