Για την υλοποίηση του Προγράμματος «κατ’ οίκον φροντίδας Συνταξιούχων», η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων ορίζει τα τα κριτήρια και τη διαδικασία υπαγωγής ωφελουμένων στο πρόγραμμα, σκοπός του οποίου είναι η κατοχύρωση συνθηκών αξιοπρεπούς και αυτόνομης διαβίωσης των ηλικιωμένων και των αναπήρων συνταξιούχων στην κατοικία τους, ώστε να προληφθούν καταστάσεις κοινωνικού αποκλεισμού και να αποφευχθεί η παραπομπή τους σε δομές κλειστής φροντίδας.

Κριτήρια υπαγωγής στο Πρόγραμμα Κατ’ Οίκον φροντίδας συνταξιούχων

Δικαιούχοι είναι συνταξιούχοι λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, του ΝΑΤ, του Δημοσίου καθώς και συνταξιούχοι ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΓΑ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόσκαιρα ή μόνιμα προβλήματα υγείας ή αναπηρίας και πληρούν σωρευτικά τα κάτωθι αναφερόμενα κριτήρια επιλογής.

Κριτήρια επιλογής ωφελούμενων:

α) Να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον το 78ο έτος της ηλικίας τους ή να έχουν κριθεί ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας,

β) Να διαβιούν μόνοι τους ή με σύζυγο ή άλλο πρόσωπο που πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα,

γ) Το συνολικό ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει αυτό της χαμηλότερης εισοδηματικής κλίμακας που προβλέπεται, κάθε φορά, για την παροχή του ΕΚΑΣ,

δ) Η κατάσταση της υγείας τους, λόγω ασθένειας (χρόνιας ή πρόσκαιρης), να καθιστά αδύνατη την αυτοεξυπηρέτησή τους ή δυσχερή την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών,

ε) Δεν λαμβάνουν επίδομα απολύτου αναπηρίας, ή εξωϊδρυματικό επίδομα ή οποιοδήποτε άλλο επίδομα συμπαράστασης από τον ασφαλιστικό τους φορέα.

Τα ανωτέρω κριτήρια επιλογής ωφελουμένων στο πρόγραμμα αναθεωρούνται σύμφωνα με τους περιορισμούς του προϋπολογισμού του και με στόχο την αποτελεσματικότερη κάλυψη των αναγκών των συνταξιούχων. Δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα συνταξιούχοι που πληρούν τα κριτήρια επιλογής αλλά διαβιούν σε μονάδες κλειστής φροντίδας του δημόσιου, ιδιωτικού ή εθελοντικού τομέα ή νοσηλεύονται σε νοσηλευτικές μονάδες του Εθνικού Συστήματος Υγείας ή του ιδιωτικού τομέα.

Διαδικασία υπαγωγής ωφελούμενων στο πρόγραμμα

1. Ο ωφελούμενος υποβάλλει αίτηση η οποία συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

– Φωτοαντίγραφο ταυτότητας,
– Εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης εισοδήματος του προηγούμενου οικονομικού έτους ή υπεύθυνη δήλωση, σε περίπτωση μη υποχρέωσης υποβολής δήλωσης εισοδήματος, από την οποία να προκύπτει το εισόδημα του ωφελούμενου,
– Βιβλιάριο Υγείας του οικείου ασφαλιστικού φορέα,
– Απόφαση συνταξιοδότησης ή εκκαθαριστικό πληρωμής Συντάξεων,
– Πιστοποιητικό αναπηρίας σε ισχύ,
– Υπευθυνη δήλωση του ν.1599/85 στην οποία αναφέρει ότι διαβιοί μόνος του ή με σύζυγο ή άλλο πρόσωπο που πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα.

Η αρμόδια υπηρεσία του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ ελέγχει την πληρότητα του φακέλου και εφόσον πληρούνται σωρευτικά τα ανωτέρω κριτήρια, εκδίδει απόφαση ένταξης στο πρόγραμμα, η οποία γνωστοποιείται στον ωφελούμενο. Επίσης στον ωφελούμενο γνωστοποιούνται με κάθε πρόσφορο τρόπο, οι συμβεβλημένοι με το ΙΚΑ –ΕΤΑΜ πάροχοι, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του.

Οι εγκριτικές αποφάσεις καταχωρούνται σε ηλεκτρονικό αρχείο που τηρεί η υπηρεσία του Ιδρύματος και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο τα ακόλουθα στοιχεία:

– ονοματεπώνυμο και το πατρώνυμο του ωφελουμένου
– Α.Φ.Μ.
– τον αριθμό μητρώου κοινωνικής ασφάλισης του ωφελούμενου
– φορέα συνταξιοδότησης και αριθμό μητρώου του συνταξιούχου

Ο ωφελούμενος επιλέγει πάροχο με τον οποίο το ΙΚΑ –ΕΤΑΜ έχει συνάψει ειδική σύμβαση κατ’ εφαρμογή της υποπαραγράφου 7 της παρ. Β του άρθρου 138 του ν.4052/2012(Α,41) στον οποίο προσκομίζει την εγκριτική απόφαση ένταξής του στο Πρόγραμμα. Ο πιστοποιημένος από το ΙΚΑ –ΕΤΑΜ πάροχος υποχρεούται να εγγράφει στο πρόγραμμα τον ωφελούμενο και να ενημερώνει άμεσα την υπηρεσία του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ. Σε περίπτωση αποχώρησης του ωφελούμενου από το πρόγραμμα, για οποιοδήποτε λόγο, ο πάροχος υποχρεούται να ενημερώσει άμεσα το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και να γνωστοποιήσει το λόγο αποχώρησης.

Οι συμβεβλημένοι πάροχοι υποβάλλουν, ηλεκτρονικά, ανά τρίμηνο τα στοιχεία των ωφελούμενων του προγράμματος, στους οποίους παρείχαν υπηρεσίες. Οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετά τον έλεγχο των απαιτούμενων δικαιολογητικών και την εκκαθάριση των σχετικών δαπανών προβαίνουν στην πληρωμή των παρόχων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Διάρκεια του προγράμματος

Ο ωφελούμενος υποχρεούται στην αρχή κάθε έτους να προσκομίζει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τα απαραίτητα δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτει ότι συνεχίζει να πληροί τις προϋποθέσεις και παραμένει δικαιούχος του προγράμματος. Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια του έτους ο ωφελούμενος παύει να πληροί τα απαιτούμενα κριτήρια, οφείλει να το κοινοποιήσει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για να διακοπεί η συμμετοχή του στο πρόγραμμα.

Σε περίπτωση θανάτου του ωφελούμενου, η διακοπή γίνεται αυτοδίκαια.

Σε περίπτωση που ο πάροχος δεν τηρεί τους όρους της σύμβασής, ο κάθε ωφελούμενος έχει δικαίωμα να το καταγγείλει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, προκειμένου το Ίδρυμα, μετά από σχετικό έλεγχο, να προβαίνει στη διακοπή της σύμβασης με τον πάροχο. Η διαδικασία αυτή θα εξειδικευτεί στην Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Οικονομικών της υποπαραγράφου 8 της παρ. Β του Άρθρου 138 του ν. 4052/2012(Α,41).

Έναρξη εφαρμογής του προγράμματος

Η αρμόδια υπηρεσία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υποχρεούται να ενημερώνει, με κάθε πρόσφορο μέσο, για τη νέα εφαρμογή του ολοκληρωμένου προγράμματος κατ’ οίκον φροντίδας συνταξιούχων, ήτοι υποστηρικτικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών, να γνωστοποιεί τα κριτήρια επιλογής και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να προσδιορίσει την υπηρεσία υποβολής των αιτήσεων, τον τρόπο και την διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων και επιλογής των ωφελούμενων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του προγράμματος.