Το πρόγραμμα σπουδών στις επιστήμες της αγωγής και της εκπαίδευσης του Ο.Π.Α. – «πρόγραμμα παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας», είναι ετήσιας διάρκειας (2 εξάμηνα) και απευθύνεται σε τελειόφοιτους φοιτητές/τριες (7ου, 8ου εξαμήνου), δυνάμει εκπαιδευτικών της Β/θμιας Εκπ/σης και της δια βίου εκπαίδευσης. Το Πρόγραμμα Σπουδών εστιάζεται στις Επιστήμες της Αγωγής και τη Διδακτική Πράξη και οδηγεί στη λήψη του Πιστοποιητικού Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας σύμφωνα με τον ν. 3848/2010.
Το πρόγραμμα σπουδών στις επιστήμες της αγωγής και της εκπαίδευσης του Ο.Π.Α., συνιστά ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παιδαγωγικής και διδακτικής κατάρτισης των τελειόφοιτων φοιτητών/τριών του Ο.Π.Α., εξασφαλίζοντας:
1. τη βασική παιδαγωγική εκπαίδευση των τελειόφοιτων φοιτητών/τριών παράλληλα με τις σπουδές στην ειδικότητά τους, ώστε αυτοί να αποφοιτούν έχοντας και την ιδιότητα του εκπαιδευτικού και να μπορούν έτσι να στελεχώσουν στη συνέχεια τόσο ως εκπαιδευτικοί όσο και ως διοικητικά στελέχη της εκπαίδευσης την ιδιωτική και δημόσια Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια Ενιαία και Τεχνολογική Εκπαίδευση και την δια βίου εκπαίδευση καθώς και
2. την απαραίτητη διδακτική εξάσκηση των φοιτητών/τριών σε ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον αρχικά (εργαστήριο πρακτικών ασκήσεων στη διδασκαλία γνωστικού αντικειμένου) και σε πραγματικές συνθήκες, σε επιλεγμένα πειραματικά σχολεία και δημόσια ενιαία λύκεια, στη συνέχεια.
2. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (Π.Σ.)
Το Π.Σ. αποτελείται από δυο ενότητες: Α. Παιδαγωγική επάρκεια. Απαρτίζεται για τα δυο εξάμηνα από συνολικά οκτώ μαθήματα των επιστημών της αγωγής, 2ωρης εβδομαδιαίας διδασκαλίας. Β. Διδακτική επάρκεια. Απαρτίζεται για τα δυο εξάμηνα από ένα μάθημα «Πρακτική Άσκηση στη Διδασκαλία» (Π.Α.Δ.) που αναλύεται σε ένα πλέγμα διδακτικών δραστηριοτήτων των φοιτητών/τριών. Παρακάτω περιγράφεται σύντομα το σύστημα των Π.Α.Δ.
Γενική περιγραφή συστήματος Π.Α.Δ.
Το σύστημα Πρακτικής Άσκησης Διδασκαλίας είναι ένα οργανωμένο πλέγμα εφαρμοσμένων διδακτικών δραστηριοτήτων, που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της παιδαγωγικής και διδακτικής κατάρτισης των φοιτητών/τριών. Η Πρακτική Άσκηση στη Διδασκαλία (ΠΑΔ) αποβλέπει στην ενσωμάτωση της θεωρίας στην πράξη, καταδεικνύοντας ότι η διδασκαλία είναι ενιαία, ανοιχτή, μη τυποποιημένη διαδικασία, η οποία όμως έχει ανάγκη από προγραμματισμό, σχεδιασμό και προετοιμασία, αρχικά σε ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον (Εργαστήριο ΠΑΔ), και στη συνέχεια σε πραγματικές συνθήκες (Σχολικές Μονάδες). Οι επιμέρους δραστηριότητες του συστήματος ΠΑΔ εντάσσονται σε σειριακή κλίμακα διαβαθμισμένης δυσκολίας, σε δύο είδη, την Εσωτερική Πρακτική Άσκηση Διδασκαλίας [πραγματοποίηση και παρακολούθηση Μικροδιδασκαλίας (1 διδασκαλία για κάθε φοιτητή/τρια) και Προκαταρκτικής Διδασκαλίας (1 διδασκαλία για κάθε φοιτητή/τρια)] και την Εξωτερική Πρακτική Άσκηση Διδασκαλίας [πραγματοποίηση διδασκαλιών σε σχολικές μονάδες (3 διδασκαλίες για κάθε φοιτητή/τρια/εξάμηνο) και παρακολούθηση υποδειγματικών διδασκαλιών σε Πειραματικά σχολεία (3 διδασκαλίες για κάθε φοιτητή/τρια/εξάμηνο)]:
• Η «Μικροδιδασκαλία» είναι μια σύντομη διδασκαλία (15 λεπτών) του κάθε φοιτητή/τριας που γίνεται στο Εργαστήριο ΠΑΔ σε συνθήκες προσομοίωσης. Η διδασκαλία πραγματοποιείται προκειμένου ο ασκούμενος να έχει την ευκαιρία αφενός της αυτοαξιολόγησης, αφετέρου της ετεροαξιολόγησης από τον επόπτη και τους συνασκούμενους φοιτητές/τριες.
• Η Προκαταρκτική Διδασκαλία αποτελεί μία 30λεπτη διδασκαλία του κάθε φοιτητή/τριας που πραγματοποιείται στα Εργαστήρια ΠΑΔ με τους ίδιους όρους όπως στην περίπτωση της μικροδιδασκαλίας.
• Οι διδασκαλίες στη σχολική μονάδα (3 μικροδιδασκαλίες για κάθε φοιτητή/τρια το 1ο εξάμηνο και 3 ωριαίες διδασκαλίες για κάθε φοιτητή/τρια το 2ο εξάμηνο), πραγματοποιούνται στις δημόσιες σχολικές μονάδες (ενιαία λύκεια), σε πραγματικές συνθήκες (μέσα στη σχολική τάξη), στις οποίες ο ασκούμενος φοιτητής/τρια αντικαθιστά εν μέρει ή ολόκληρη την διδακτική ώρα τον καθηγητή τάξης στο μάθημα της ημέρας, κατόπιν σχετικού προγραμματισμού και συνεννόησης.
3. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ
Ανοίγονται νέες προοπτικές επαγγελματικής απασχόλησης των φοιτητών των τμημάτων του Ο.Π.Α. οι οποίοι θα έχουν λάβει την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια. Συγκεκριμένα:
Α. Νόμος 3848/12-5-2010 (Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση)
Σύμφωνα με τον νόμο 3848/12-5-2010 για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού -καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση) η συμμετοχή στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ από το 2014 των υποψήφιων εκπαιδευτικών αποφοίτων όλων των τμημάτων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών θα προϋποθέτει την κατοχή παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας για τον διορισμό στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επίσης ύστερα από ορισμένη εκπαιδευτική προϋπηρεσία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ο εκπαιδευτικός μπορεί να εξελιχτεί σε διοικητικό στέλεχος της εκπαίδευσης δηλαδή σε διευθυντή σχολικής μονάδας, υποδιευθυντή σχολικής μονάδας, σχολικό σύμβουλο, μέντορα κλπ.
Β. Νέος νόμος για τη δια βίου μάθηση και οι επαγγελματικές δυνατότητες των στελεχών της εκπαίδευσης ενήλικων
Την 9η Σεπτεμβρίου 2010 ψηφίστηκε ο Νόμος για την «Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης», ο οποίος διανοίγει πολλές ενδιαφέρουσες δυνατότητες και προοπτικές για όσους ενδιαφέρονται να ασχοληθούν επαγγελματικά στο πεδίο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 14, θα δημιουργηθεί Εθνικό Μητρώο φορέων άτυπης εκπαίδευσης ενηλίκων. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειάζεται επιστημονική υποστήριξη αυτών των φορέων από στελέχη με εκπαιδευτική επάρκεια στον τομέα π.χ. του τομέα Οικονομίας, Διοίκησης, Πληροφορικής, Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων κλπ, ώστε να αποκτούν τα εχέγγυα για να εγγράφονται στο Εθνικό Μητρώο και για να υλοποιούν αποτελεσματικά τα προγράμματα μάθησης στο πλαίσιο των προγραμματικών συμβάσεων.
Επιπλέον, σε κάθε Δήμο (άρθρο 8) δημιουργείται τοπικό πρόγραμμα διά βίου μάθησης, με επιμορφωτικές δραστηριότητες καθώς και επιμορφωτικά προγράμματα για τη νέα γενιά και την τρίτη ηλικία, την επιχειρηματικότητα, την οικονομία, το Μαηα§6Μ6Πΐ, το ™αΓ^εΐίη§, την καινοτομία, την πληροφορική κ.ά. Επίσης οι Δήμοι
θα ιδρύσουν Κέντρα Διά Βίου Μάθησης και υπηρεσιακές Μονάδες Διά Βίου Μάθησης. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί στελεχιακό δυναμικό και εκπαιδευτές που θα υλοποιήσουν με γνώση και εκπαιδευτική επάρκεια αυτές τις δραστηριότητες.
Όλα τα παραπάνω σηματοδοτούν ότι αρχίζει μία περίοδος από το 2012, στην οποία θα είναι ολοένα περισσότερο απαραίτητη η ενεργοποίηση στελεχών και εκπαιδευτών, που διαθέτουν παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια και μπορούν με επάρκεια τόσο να συμμετέχουν στον διαγωνισμό εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ όσο και να σχεδιάζουν προγράμματα διά βίου μάθησης, να τα αξιολογούν, να διδάσκουν σε αυτά, καθώς και να υποστηρίζουν τους Δήμους και τους άλλους φορείς στις δράσεις τους για τη δια βίου μάθηση.
