Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για την επιδότηση 2.000 άνεργων ηλικίας 18- 35 ετών με 10.000 ευρώ για τη δημιουργία επιχείρησης. Προτεραιότητα θα δοθεί σε όσους αναπτύξουν επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που θα ενσωματώνουν την καινοτομία.

Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα «Επιχειρηματικότητα Νέων με έμφαση στην καινοτομία», όπως είναι ο πλήρης τίτλος του, ύψους 20 εκατ. ευρώ απευθύνεται σε 11 περιφέρειες της χώρας και έχει διάρκεια 12 μήνες. Από τα αξιοσημείωτα, είναι ότι στις γυναίκες με παιδί προσχολικής ηλικίας επιτρέπεται η λειτουργία της επιχείρησης ακόμη και εντός της οικίας τους (σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο).

Για να υποβάλλει κάποιος υποψηφιότητα στο πρόγραμμα, στις βασικότερες προϋποθέσεις περιλαμβάνεται να έχει συμμετάσχει στη διαδικασία εξατομικευμένης παρέμβασης, να έχει παρακολουθήσει σεμινάριο επιχειρηματικότητας του ΟΑΕΔ και να έχει κάνει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην αρμόδια ΔΟΥ.

Η αίτηση, η υπεύθυνη δήλωση και το επιχειρηματικό σχέδιο για την υπαγωγή κατατίθεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά σε ειδική περιοχή της επίσημης ιστοσελίδας του ΟΑΕΔ www.oaed.gr.

Για την υποβολή της αίτησης απαιτείται αρχικά η συμπλήρωση του ατομικού ΑΦΜ και ΑΜΚΑ του υποψηφίου. Μετά την καταχώριση της ηλεκτρονικής αίτησης εμφανίζεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης και δίνεται η δυνατότητα εκτύπωσης. Στην περίπτωση που η αίτηση δεν εκτυπωθεί ταυτόχρονα με την υποβολή της, δεν υπάρχει δυνατότητα αναζήτησής της από την ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Μετά την επιτυχή υποβολή της αίτησης, ο δικαιούχος μπορεί να ελέγχει την πορεία της (π.χ. αξιολόγηση, προέγκριση κλπ), καταχωρώντας το ατομικό ΑΦΜ και τον αριθμό πρωτοκόλλου της αίτησης.

Το πρόγραμμα είναι «ανοικτό» και αρκετοί είναι εκείνοι που έχουν, ήδη, υποβάλλει αίτηση ένταξης. Σύμφωνα με πληροφορίες μόλις το σύστημα δεχτεί 3.000 αιτήσεις θα κλείσει προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία της αξιολόγησης από την οποία θα προκύψουν οι 2.000 δικαιούχοι.

Το χρηματοδοτικό σχήμα

Κάθε νέος επαγγελματίας που θα μπει στο πρόγραμμα θα πάρει 10.000 ευρώ σε τρεις δόσεις, μέσα σε διάστημα 12 μηνών.

Πιο συγκεκριμένα, η πρώτη δόση, ύψους 4.000 ευρώ καταβάλλεται μετά την έκδοση της απόφασης υπαγωγής στη δράση. Τα υπόλοιπα 6.000 ευρώ καταβάλλονται σε δύο ισόποσες δόσεις των 3.000 ευρώ η κάθε μία, μετά τη λήξη κάθε εξαμήνου από την υπαγωγή και αφού έχει πραγματοποιηθεί τουλάχιστον ένας επιτόπιος έλεγχος ανά εξάμηνο για να διαπιστωθεί η κανονική λειτουργία της επιχείρησης.

Γι’ αυτό το σκοπό ο επαγγελματίας καλείται να παρουσιάσει μία σειρά από τιμολόγια. Από αυτά φαίνεται ότι τα χρήματα που έχει πάρει από το πρόγραμμα τα έχει χρησιμοποιήσει, αποκλειστικά, για να «στήσει» την επιχείρησή του.

Τα τιμολόγια μπορούν να αφορούν δαπάνες όπως: λειτουργικά έξοδα για μίσθωση χώρου, παροχής υπηρεσιών για νομική και λογιστική υποστήριξη, παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, κλπ.), γραφική ύλη, αποσβέσεις παγίων, ασφαλιστικές εισφορές του δικαιούχου καθώς και δαπάνες που αφορούν στο μισθολογικό και μη κόστος.

Σημειώνεται, επίσης, ότι η αξία των τιμολογίων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίση με το εκάστοτε ποσό της επιχορήγησης, μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.

Προϋποθέσεις ένταξης

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει κάποιος που πληροί τις εξής προϋποθέσεις:

• Είναι άνεργος, με δελτίο ανεργίας σε ισχύ (μέχρι και την προηγούμενη της ημερομηνίας έναρξης της δραστηριότητάς του στη ΔΟΥ).
• Έχει συμμετάσχει στη διαδικασία της εξατομικευμένης παρέμβασης (πραγματοποιείται στον ΟΑΕΔ).
• Έχει παρακολουθήσει και ολοκληρώσει σεμινάριο επιχειρηματικότητας σε Κέντρο Προώθησης της Απασχόλησης του ΟΑΕΔ (μέχρι και την προηγούμενη της ημερομηνίας έναρξης της δραστηριότητάς τους στη ΔΟΥ).
• Έχει ελληνική υπηκοότητα ή υπηκοότητα άλλου Κράτους-Μέλους της ΕΕ ή είναι ομογενείς που έχει δικαίωμα διαμονής και απασχόλησης στη χώρα μας.
• Έχει αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ).
• Σε περίπτωση άνδρα υποψηφίου, έχει εκπληρώσει ή νόμιμα απαλλαγεί από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.
• Είναι από 18 έως 35 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στο πρόγραμμα.
• Η έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί από την ημερομηνία δημοσίευσης του προγράμματος στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και μετά. Διαφορετικά θα πρέπει να κάνει έναρξη μέσα σε διάστημα δύο μηνών από την προέγκριση της αίτησης του-το αργότερο.
• Στο πρόγραμμα εντάσσονται, επίσης, ατομικές επιχειρήσεις καθώς και μέλος (με την προϋπόθεση ότι μετέχει με ποσοστό τουλάχιστον 51% στο εταιρικό κεφάλαιο):
  – Ομόρρυθμης Εταιρίας (ΟΕ)
  – Ετερόρρυθμης Εταιρίας (ΕΕ), μόνο για το ομόρρυθμο μέλος της
  – Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) και
  – Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρίας (ΙΚΕ)

Ωστόσο, το ποσοστό συμμετοχής δεν μπορεί να μεταβληθεί κάτω του 51% σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος.

Ποιοι εξαιρούνται από το πρόγραμμα

1. Επαγγέλματα που απαιτούν την ύπαρξη κενής θέσης (π.χ. συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές κλπ.)

2. Όσοι απασχοληθούν με την εκμετάλλευση επιβατικού δημοσίας χρήσεως (ΤΑΧΙ), λεωφορείου ή φορτηγού δημοσίας χρήσεως.

3. Όσοι δημιουργούν εποχικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις αποκλειστικά χωματουργικών εργασιών, φροντιστήρια, εργαστήρια ή κέντρα ελευθέρων σπουδών, καντίνες, περίπτερα, επιχειρήσεις που λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο τις βραδινές ώρες (10 μ.μ. – 6 π.μ.), καθώς και επιχειρήσεις που παρέχουν ψυχαγωγικές υπηρεσίες μαζικού χαρακτήρα (νυκτερινά κέντρα διασκέδασης, κλπ.), τυχερά, ψυχαγωγικά ή ηλεκτρονικά παιχνίδια, πρακτορεία ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, λαχείων και συναφή αυτών.

4. Πλανόδιες επιχειρήσεις.

5. Κυλικεία σχολείων, Οργανισμών κλπ. που η ανάθεση της λειτουργίας και εκμετάλλευσης τους γίνεται κατόπιν πλειοδοτικού διαγωνισμού.

6. Οι επιχειρήσεις εκείνες που έχουν σύνθετο αντικείμενο δραστηριότητας και το ένα εξ αυτών περιλαμβάνεται στις εξαιρέσεις.

7. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας και την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων.

8. Όσοι δημιουργούν επιχείρηση που έχει το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας με επιχείρηση που λειτουργούσε στον ίδιο χώρο από άλλο επαγγελματία μέσα στο τελευταίο εξάμηνο πριν από την ημερομηνία έναρξης εργασιών της νέας επιχείρησης στη ΔOΥ.

9. Όσοι έχουν επιχορηγηθεί από Προγράμματα Νέων Ελεύθερων Επαγγελματιών κατά το παρελθόν.

10. Όσοι είχαν άλλη επιχείρηση από την 1/1/2005 και μετά.

Μερικά παραδείγματα καινοτομίας αναφέρονται ενδεικτικά παρακάτω:

• νέες μέθοδοι στην παρασκευή τελικών και άλλων προϊόντων
• υπηρεσίες με νέες πρώτες ύλες
• χρήση νέων φιλικών προς το περιβάλλον υλικών
• τα προϊόντα βιοτεχνολογίας
• τεχνολογίες αισθητηρίων
• τα προϊόντα για την παροχή προστασίας του χρήστη
• νέα είδη υπηρεσιών πιστοποίησης
• ψηφιακός χειρισμός προϊόντων
• ηλεκτρονικοί κατάλογοι
• υπηρεσίες βιομηχανικού σχεδιασμού πρωτότυπο προϊόντος
• ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών εξομοίωσης και μοντελοποίησης
• παροχή νέων εφαρμογών και προγραμμάτων πολυμέσων
• εφαρμογή τηλεματικής και ψηφιακών συστημάτων μετάδοσης κλπ.

Εναλλακτικά μπορεί να ορισθεί ότι η καινοτομία συνίσταται στην παραγωγή, την αφομοίωση και την εκμετάλλευση με επιτυχία των νέων επιτευγμάτων ή ιδεών στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα.

Βήμα βήμα η διαδικασία

1^ο Στάδιο: Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης, υπεύθυνης δήλωσης & επιχειρηματικού σχεδίου

Κάθε υποψήφιος που ενδιαφέρεται να ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πρέπει να επισκεφτεί την επίσημη ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ (www.oaed.gr). Εκεί, και συγκεκριμένα σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο για την «Επιχειρηματικότητα νέων με έμφαση στην καινοτομία» θα υποβάλλει όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Πιο συγκεκριμένα, στην κατηγορία «προγράμματα απασχόλησης» βρίσκει κανείς τη σχετική φόρμα-αίτηση που πρέπει να συμπληρώσει για τη συμμετοχή του στην «Επιχειρηματικότητα νέων με έμφαση στην καινοτομία».

Στο πρόγραμμα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση και άνεργοι που δεν έχουν κάνει έναρξη δραστηριότητας, με την προϋπόθεση ότι θα την κάνουν, το αργότερο, μέσα σε δύο μήνες από την προέγκριση του επιχειρηματικού τους σχεδίου.

2^ο Στάδιο: Αξιολόγηση και επιλογή δικαιούχων

Αμέσως μόλις «κλείσει» το πρόγραμμα για υποβολή αιτήσεων ξεκινάει το στάδιο της αξιολόγησης και κατ’ επέκταση της επιλογής των δικαιούχων.

Γι’ αυτό το σκοπό θα συσταθούντριμελείς Επιτροπές Αξιολόγησης (με απόφαση του Διοικητή του ΟΑΕΔ). Προτεραιότητα θα δοθεί στους άνεργους νέους που θα αναπτύξουν δραστηριότητα σε κλάδους και τομείς της οικονομίας που ενσωματώνουν την καινοτομία, κάτι που δηλώνεται, χαρακτηριστικά, και στον τίτλο του προγράμματος.

Όσον αφορά τα κριτήρια αξιολόγησης των προτάσεων συνοψίζονται στα εξής:

Α. Πληρότητα της αίτησης υποψηφιότητας ως προς:

• τη χρήση της τυποποιημένης ηλεκτρονικής αίτησης, με συμπληρωμένα όλα τα υποχρεωτικά πεδία και
• το ότι ο ενδιαφερόμενος έχει την ιδιότητα του ανέργου κι έχει ωφεληθεί από τη διαδικασία της εξατομικευμένης παρέμβασης.

Β. Σε σχέση με το επιχειρηματικό σχέδιο εξετάζονται οι εξής παράγοντες:

1. Σαφής περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας (τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά).

Για παράδειγμα μια απόλυτα σαφής, πλήρης και ολοκληρωμένη περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας θα παίρνει βαθμό 5 ή 4. Αντίστοιχα μια μέτρια περιγραφή θα παίρνει 3 ή 2, ενώ μια ελλιπής 1 ή 0.

2. Συνάφεια και επάρκεια του ενδιαφερομένου με το αντικείμενο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά και τεκμηρίωση τόσο των τυπικών προσόντων όσο και της επαγγελματικής εμπειρίας.

Με άλλα λόγια, εξετάζεται η συνάφεια του αντικειμένου δραστηριότητας της επιχείρησης με το περιεχόμενο σπουδών, κατάρτισης, επιμόρφωσης, καθώς και με τη σχετική επαγγελματική εμπειρία του υποψήφιου.

Οι σχετικές σπουδές σε συνδυασμό με τουλάχιστον τριετή επαγγελματική εμπειρία θα λαμβάνει υψηλή βαθμολογία (5, 4). Σε χαμηλότερα επίπεδα θα κινούνται όσοι έχουν λιγότερα προσόντα και εμπειρία (3, 2), αλλά και όσοι στερούνται αυτών (1, 0).

3. Συμβολή της προτεινόμενης πράξης στους στόχους του Προγράμματος. Οι προτάσεις από τις ομάδες ανέργων, στις οποίες δίνει έμφαση το πρόγραμμα, θα βαθμολογούνται με βαθμό 5, 4 ή 3. Σημαντική παράμετρος αποτελεί, επίσης, η βιωσιμότητα που εκτιμάται ότι θα έχει το έργο. Σε διαφορετική περίπτωση η βαθμολογία θα είναι χαμηλή (2, 1 ή 0).

4. Οικονομοτεχνική επάρκεια του επιχειρηματικού σχεδίου (εξέταση πιθανής ύπαρξης επιπλέον χρηματοδοτικών πόρων, π.χ. μέσω τραπεζικού δανεισμού). Εξετάζεται και βαθμολογείται η πιο ρεαλιστική προσέγγιση της πρότασης από πλευράς: α) κόστους αρχικής επένδυσης, β) δυνατότητας χρηματοδότησης και γ) περιγραφής τυχόν απαιτούμενου τεχνικού εξοπλισμού. Μια προτεινόμενη επένδυση που έχει ρεαλιστικό κόστος και επαρκή τεκμηρίωση χρηματοδότησης θα βαθμολογείται με υψηλό βαθμό (5, 4). Χαμηλότερα θα βαθμολογούνται η λιγότερο επαρκής τεκμηρίωση χρηματοδότησης (3, 2) και αντίστοιχα η έλλειψη αυτής (1, 0).

5. Παρουσία καινοτομιών στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που θα παρέχει η επιχείρηση ή/και στη διαδικασία παραγωγής και διάθεσης αυτών. Τα επιχειρηματικά σχέδια που θα ανταποκρίνονται σε αυτό το κριτήριο θα έχουν προτεραιότητα.

6. Υπαρξη στοιχείων δικτύωσης, δηλαδή παραγωγικές και άλλες διασυνδέσεις με υφιστάμενες επιχειρήσεις, καθώς και/ή συμπράξεις μεταξύ δύο ή περισσότερων ανέργων για τη δημιουργία κοινής επιχείρησης.

Ειδικότερα, εξετάζεται και βαθμολογείται η ύπαρξη δικτύων (οριζόντιες επιχειρηματικές συνέργειες ή κάθετες παραγωγικές συνέργειες), καθώς και η ύπαρξη εταιρικών, συνεταιριστικών ή κοινοπρακτικών σχημάτων. Με υψηλό βαθμό (5, 4) θα βαθμολογούνται οι συμπράξεις δύο ή και περισσότερων ανέργων για τη δημιουργία επιχείρησης, καθώς και η οριζόντια ή κάθετη δικτύωση με άλλες επιχειρήσεις. Αντίστοιχα η απλή ύπαρξη επιχειρηματικών σχέσεων θα βαθμολογείται με μέτριο βαθμό (3, 2). Η απουσία των παραπάνω συνεπάγεται χαμηλή βαθμολόγηση (1, 0).

Σημειώνεται ότι η Τριμελής Επιτροπή έχει το δικαίωμα να ζητήσει πρόσθετα δικαιολογητικά που θα αποδεικνύουν όσα αναγράφονται στο επιχειρηματικό σχέδιο του νέου επαγγελματία (π.χ. δικαιολογητικά απόδειξης προηγούμενης επαγγελματικής εμπειρίας, τίτλους σπουδών, κλπ).

Από τη βαθμολογία που θα συγκεντρώσει ο υποψήφιος στα παραπάνω κριτήρια θα προκύψει αν τελικά θα μπορέσει ή όχι να μπει στο πρόγραμμα. Στο μεταξύ, σε περίπτωση που περάσουν δύο μήνες από τη γνωστοποίηση της θετικής αξιολόγησης (προέγκριση) και οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν κάνει έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ, θα ανακαλείται η προέγκριση.

3^ο Στάδιο: Ένταξη και έλεγχοι

Πέρα από τη θετική αξιολόγηση, η ένταξη στο πρόγραμμα ολοκληρώνεται έπειτα θετικό επιτόπιο έλεγχο στο χώρο της επιχείρησης από εκπροσώπους του Οργανισμού.

Πιο συγκεκριμένα, ο πρώτος επιτόπιος έλεγχος πραγματοποιείται:

α) μέσα σε ένα μήνα από την ημερομηνία της γνωστοποίησης της θετικής αξιολόγησης (προέγκρισης) της αίτησης – επιχειρηματικού σχεδίου από την Τριμελή Επιτροπή για τις περιπτώσεις που η έναρξη δραστηριότητας προηγείται της ημερομηνίας αξιολόγησης και

β) μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της συμπληρωματικής αίτησης ένταξης για τις περιπτώσεις που η έναρξη δραστηριότητας πραγματοποιήθηκε μετά την ημερομηνία της θετικής αξιολόγησης.

Ο πρώτος επιτόπιος έλεγχος λαμβάνει χώρα έπειτα από τη συνεννόηση των ελεγκτών με τον επαγγελματία. Οι ελεγκτές πρέπει να ενημερώσουν τον επαγγελματία για το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών που πρέπει να βρίσκονται στον χώρο της επιχείρησης.

Σε γενικές γραμμές ελέγχονται τα εξής:

1. Βεβαίωση έναρξης της δραστηριότητας της επιχείρησης από τη ΔΟΥ (η οποία θα πρέπει να συμφωνεί με την αίτηση – επιχειρηματικό σχέδιο).

2. Εξοφλημένα τιμολόγια ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας καταχωρημένα στα επίσημα θεωρημένα από την αρμόδια ΔΟΥ βιβλία της επιχείρησης τους σύμφωνα με τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων ή στις αντίστοιχες κατηγορίες βιβλίων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, καθαρής αξίας ίσης με το ποσό που αναλογεί στην 1η δόση, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα (4.000 ευρώ), που αφορούν σε δαπάνες (λειτουργικά έξοδα, δαπάνες παροχής υπηρεσιών, αποσβέσεις παγίων, ασφαλιστικές εισφορές, κλπ.).

3. Καταστατικό σύστασης της εταιρείας, εφόσον πρόκειται για εταιρεία στην οποία συμμετέχει ο ενδιαφερόμενος.

4. Μισθωτήριο επαγγελματικής στέγης θεωρημένο από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ή τίτλο ιδιοκτησίας του χώρου στον οποίο στεγάζεται η επιχείρηση ή παραχωρητήριο θεωρημένο από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. όταν ο ιδιοκτήτης είναι σύζυγος ή συγγενής α’ βαθμού.

5. Άδεια για την άσκηση του επαγγέλματός, όπου απαιτείται καθώς και εγγραφή στο αρμόδιο Επαγγελματικό Επιμελητήριο. Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος δύναται να διαθέτει είτε ο ίδιος είτε ένας τουλάχιστον από τους απασχολουμένους (με πλήρη απασχόληση) στην επιχείρησή και σε περίπτωση εταιρείας είτε ο ένας τουλάχιστον από τους εταίρους που απασχολείται στην εταιρεία είτε ένας από τους απασχολουμένους (με πλήρη απασχόληση) σε αυτή.

6. Να απασχολούνται αποκλειστικά στην επιχείρησή τους και να είναι ασφαλισμένοι κατά κύριο λόγο στον Ασφαλιστικό Φορέα που υπάγεται η επιχείρηση.

7. Η επιχείρηση να λειτουργεί ανεξάρτητα και σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο (εκτός χώρου κατοικίας), ώστε να εξυπηρετεί ικανοποιητικά το σκοπό της. Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η λειτουργία της επιχείρησης σε χώρο (κατάλληλα διαμορφωμένο) εντός της οικίας της επαγγελματία στις περιπτώσεις: α) μητέρας παιδιού σε προσχολική ηλικία, β) γυναίκας που φροντίζει στην οικία της, συγγενείς α’ βαθμού με αναπηρία, άνω του 70%. Για τις περιπτώσεις αυτές οι ενδιαφερόμενες απαιτείται να προσκομίζουν βεβαιώσεις, πιστοποιητικά κ.λπ. από δημόσιους φορείς.

Στο μεταξύ, κατά τη διάρκεια και λίγο πριν τηλήξη της προθεσμίας για την είσπραξη της τρίτης και τελευταίας δόσης ο επιχειρηματίας θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει υποχρεωτικά πρόγραμμα Συμβουλευτικής υποστήριξης (mentoring) και να προσκομίσει σχετική βεβαίωση ολοκλήρωσης από τον αρμόδιο φορέα που παρέχει αυτά τα προγράμματα.