Η συνέχιση της αύξησης των εισοδημάτων με μέτρα ύψους 500 εκατ. ευρώ και η σταδιακή υλοποίηση του προγράμματος μείωσης φόρων με μέτρα ύψους 900 εκατ. ευρώ, παρά τους περιορισμούς που θέτουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες, είναι το νέο στοιχείο του προϋπολογισμού του 2025.
Στο προσχέδιο που θα κατατεθεί εντός της ημέρας στη Βουλή, έχουν ενσωματωθεί 12 μέτρα για την αύξηση των εισοδημάτων και άλλα 12 μέτρα για τη μείωση φόρων, τα οποία αύξησαν το αρχικό πακέτο των νέων μέτρων για το επόμενο χρόνο για τον επόμενο χρόνο από τα 880 εκατ. ευρώ που είχαν ανακοινωθεί τον περασμένο Απρίλιο στα 1,5 δισ. ευρώ.
Η αύξηση οφείλεται στην έως τώρα υπεραπόδοση των εσόδων για το 2024, η οποία επέτρεψε στο οικονομικό επιτελείο μετά από διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αυξήσει το όριο δαπανών για τον επόμενο χρόνο από το 3% που είχε ανακοινωθεί το καλοκαίρι στο 3,7%.
Η αλλαγή αυτή συμπαρέσυρε προς τα πάνω και τα όρια δαπανών για τα επόμενα χρόνια μέχρι και το 2028, αλλάζοντας στην ουσία το νέο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό και διαρθρωτικό σχέδιο 2025-2028, που θα είναι γνώμονας για τη μεσοπρόθεσμη οικονομική πολιτική.
Οι στόχοι
Σε επίπεδο στόχων ο νέος προϋπολογισμός έχει υιοθετήσει μια πιο μετριοπαθή πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης η οποία αναμένεται να φτάσει στο 2,2% για φέτος (από 2,5% στο ΠΣΑ του Απριλίου) και 2,3% για το 2025 από 2,6% που προβλέπονταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η οικονομική μεγέθυνση, παρότι είναι μικρότερη απ’ ό,τι αναμένονταν, παραμένει πολύ υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η ανάπτυξη θα υποστηριχθεί από την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,7% το 2025. Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,1% και οι επενδύσεις κατά 8,4% Ειδικότερα για τον επόμενο χρόνο, οι επενδύσεις θα αυξήσουν τη συνεισφορά τους στην πραγματική ανάπτυξη κατά 1,3 %.
Η αγορά εργασίας αναμένεται να παραμείνει ανθεκτική. Η συνολική απασχόληση (σε εθνικολογιστική βάση) προβλέπεται να αυξηθεί κατά 0,9% τα έτη 2024-2025, υποστηριζόμενη από τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από την υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και του ΤΑΑ, καθώς και με μέτρα πολιτικής, όπως η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Το ποσοστό ανεργίας, με βάση την έρευνα εργατικού δυναμικού, προβλέπεται να μειωθεί σταθερά σε 10,3% το 2024 και 9,7% το 2025, κοντά στα επίπεδα πριν από την οικονομική κρίση (9,6% το 2009). Οι ονομαστικές αμοιβές των εργαζομένων αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ρυθμό 4,3% την περίοδο 2024-2025, λόγω της μισθολογικής αύξησης στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, παράλληλα με τη στενότητα της αγοράς εργασίας.
Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στο 2,8% το 2024 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2025 από 4,2% το 2023, καθώς η απότομη μείωση των τιμών της ενέργειας, παρά τις διακυμάνσεις και η αποκλιμάκωση των τιμών των τροφίμων, συμβάλλουν όλο και περισσότερο στη διαδικασία επιβράδυνσης του πληθωρισμού των υπηρεσιών.
Το δημοσιονομικό σενάριο
Η συνέχιση της ανοδικής πορείας του ΑΕΠ θα συνοδευτεί και από συνέχιση της δημοσιονομικής υπευθυνότητας. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει το 2,5% του ΑΕΠ για φέτος και το 2,6% του ΑΕΠ το 2025 έναντι στόχου.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να υποχωρήσει στο 0,6% του ΑΕΠ από 1% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του τρέχοντος έτους.
Το κρίσιμο μέγεθος του χρέους αναμένεται να μειωθεί ως ποσοστό τους ΑΕΠ στο 149,1% από 153,7%.