Κεντρικό πυλώνα στο ολιστικό σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος συνιστά το σχέδιο για τους νέους, στο οποίο «κουμπώνει» η παραχώρηση δωρεάν (ή με συμβολικό ενοίκιο) κατοικίας σε νέα ζευγάρια που ξεκινούν τη ζωή τους.
Το ποσοστό γονιμότητας μειώνεται εδώ και δεκαετίες, έπεσε κάτω από το όριο του 2.1 που απαιτείται για να διατηρηθεί ο πληθυσμός σταθερός (εκτός μεταναστευτικών ροών) στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και σήμερα βρίσκεται στο 1.4, με προοπτικές μικρής μόνο ανάκαμψης.
Το 2030 η Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει την Ιταλία, παίρνοντας τον τίτλο της πιο γερασμένης χώρας στην ΕΕ, γεγονός που έχει κινητοποιήσει τους κυβερνώντες, στην κατεύθυνση της ανάληψης δράσεων που μπορούν να στηρίξουν τις νέες οικογένειες.
Η εθνική στρατηγική για τους νέους που αναμένεται να «χτίσει» η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα, περιλαμβάνει τον άξονα «πρόσβαση στη στέγαση» που αφορά την παραχώρηση-ενοικίαση κατοικιών από τον ΟΑΕΔ ή την ΕΤΑΔ σε νέα ζευγάρια.
Παράλληλα αναζητούνται οικοδομήσιμα οικόπεδα στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, προκειμένου, με την σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, να ανεγερθούν σύγχρονες κατοικίες που θα διατεθούν σε νέα ζευγάρια με ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο αφορά:
- Χορήγηση άτοκων δανείων για την αγορά πρώτης κατοικίας.
- Χορήγηση άτοκων δανείων για την επισκευή πρώτης κατοικίας.
- Κατασκευή νέων κατοικιών και διάθεσή τους με συγκεκριμένα κριτήρια και χαμηλό κόστος για τους νέους
- Αγορά αδιάθετων κατοικιών μέσω του αποθεματικού του ΟΑΕΔ αλλά και ευρωπαϊκών κονδυλίων και την διάθεσή τους στη συνέχεια σε χαμηλόμισθους και νέους.
Οι αιτούντες δικαιούχοι και τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους θα πρέπει να στερούνται ιδιόκτητης κατοικίας ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, ικανών να εξασφαλίσουν τη στέγασή τους, ενώ λαμβάνονται υπόψη το ετήσιο εισόδημα και ο αριθμός των μελών της οικογένειας (πολύτεκνοι).
Πάντως, όπως ανέφερε πρόσφατα ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, στο συνέδριο της Prodexpo (real estate), αποτελεί νέα ευρύτερη στρατηγική στην Ευρώπη η επιστροφή της «κοινωνικής κατοικίας» (όχι εργατικές, απλά προσιτές οικονομικά) στις πόλεις και τόνισε ότι το ίδιο πρέπει να γίνει και στην Αθήνα. Αναφέρθηκε στην ανάγκη να προσελκυστούν νέοι και νέες στην πόλη με τριπλό στόχο: την απελευθέρωση δημόσιου χώρου, την ανάδειξη της βιώσιμης κινητικότητας και την προώθηση μικτών χρήσεων (να μην περιοριστεί η Αθήνα ως πόλη που διακρίνεται π.χ. μόνο για τον τουρισμό, τα αρχαία κ.α.)
Το project ΠΥΡΚΑΛ και ο ρόλος του ΟΑΕΔ
Τα υποψήφια προς παραχώρηση ακίνητα θα προέλθουν κυρίως από τρεις «δεξαμενές»:
1. Από το project ΠΥΡΚΑΛ: Το σχέδιο μετεγκατάστασης 9 υπουργείων και υπηρεσιών τους στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό θα απελευθερώσει πολλά κτίρια, κυρίως στο κέντρο της πόλης ή στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας.
Αυτή την στιγμή τα εν λόγω υπουργεία στεγάζονται σε 191 κτίρια, εκ των οποίων μόνο τα 50 είναι ιδιόκτητα και τα υπόλοιπα μισθωμένα. Η επαναχρησιμοποίηση των χώρων αυτών και η δημιουργία νέων χρήσεων των κτιρίων, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την λεγόμενη κοινωνική κατοικία.
2. Από τα υπό αξιοποίηση ακίνητα της ΕΤΑΔ, που διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο 71.000 τίτλων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου. Σε εξέλιξη βρίσκεται η πλήρης καταγραφής των ακινήτων αυτών, ώστε να εξακριβωθεί ποια μπορούν να αξιοποιηθούν και ποια να παραχωρηθούν έναντι μικρού τιμήματος σε νέα ζευγάρια για να τα στηρίξει στο ξεκίνημα της ζωής τους.
3. Από την αξιοποίηση του ειδικού λογαριασμού του ΟΑΕΔ (ΕΛΕΚΠ) στην Τράπεζα της Ελλάδος, στον οποίο έχουν συσσωρευτεί περίπου 2,5-3 δισ. ευρώ από την είσπραξη εισφορών που κατευθύνονταν για τους Οργανισμούς Εργατικής Εστίας και Εργατικής Κατοικίας (τ. ΟΕΕ και τ. ΟΕΚ).
Τα προγράμματα της Εργατικής Κατοικίας μπορεί να έχουν ανασταλεί από το 2013 με τους μνημονιακούς νόμους, όμως όλα αυτά τα χρόνια που μεσολάβησαν όλοι οι εργαζόμενοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα με συμβάσεις αορίστου ή ορισμένου χρόνου εξακολουθούν να καταβάλλουν εισφορές, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα αδιάθετο αποθεματικό.
