Ο ελληνισμός – όπου Γης – γιορτάζει τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, με την υψηλή εκπροσώπηση των χωρών που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον αγώνα των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία. Οι εορταστικές εκδηλώσεις κορυφώνονται σήμερα Πέμπτη, με τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στην Αθήνα, παρουσία υψηλών προσκεκλημένων.
Σημείο αναφοράς για την έναρξη των εορτασμών ήταν η πλήρως ανακαινισμένη Εθνική Πινακοθήκη, που άνοιξε τις πύλες της ύστερα από 11 ολόκληρα χρόνια. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, το σημερινό γεγονός στέλνει ένα ανανεωμένο μήνυμα δυναμισμού στην αυγή του τρίτου αιώνα της ελευθερίας της Ελλάδας.
Ελευθερία ή Θάνατος
Κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου τιμούμε και γιορτάζουμε τον ξεσηκωμό των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Τούρκου δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Εκ των πραγμάτων είναι η πιο σημαντική ημερομηνία στην ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, ως αφετηρία της εθνικής παλιγγενεσίας.
Τι συνέβη, άραγε, στις 25 Μαρτίου του 1821 και την έχουμε αναδείξει ως την ημέρα της εθνικής μας εορτής; Τίποτα απολύτως λένε οι ιστορικοί. Ή σχεδόν τίποτα, για να είμαστε ακριβείς, πέρα από κάποιες αψιμαχίες. Κανένα σπουδαίο πολεμικό γεγονός που να δικαιολογεί αυτή την επιλογή. Ούτε καν η ύψωση του λαβάρου της Μονής της Αγίας Λαύρας και η ορκωμοσία των παλληκαριών από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό.
Το περιστατικό της Αγίας Λαύρας είναι ένας εθνικός μύθος. Τον οφείλουμε στον γάλλο περιηγητή και ιστορικό Φρανσουά Πουκεβίλ (1770-1838), ο οποίος συνέγραψε την τετράτομη Ιστορία της Αναγεννήσεως της Ελλάδος (1824). Η ιστορία διαδόθηκε από στόμα σε στόμα, αλλά και μέσω του πίνακα Ο Όρκος της Αγίας Λαύρας (1851) του σημαντικού έλληνα ζωγράφου Θεόδωρου Βρυζάκη (1814-1878).
Άλλωστε και ο ίδιος ο Παλαιών Γερμανός δεν αναφέρει λέξη για το περιστατικό στα απομνημονεύματά του. Είναι ιστορικά εξακριβωμένο ότι εκείνη την ημέρα δεν βρισκόταν στη Μονή της Αγίας Λαύρας, αλλά στην Πάτρα, όπου όντως όρκισε τους επαναστάτες της περιοχής στην Πλατεία του Αγίου Γεωργίου.
Τι γιορτάζουμε 25 Μαρτιου (Διπλή Γιορτή)
Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
Στην πραγματικότητα, η Επανάσταση δεν ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821, αλλά λίγες μέρες νωρίτερα στην Πελοπόννησο, μία περιοχή με συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς και μικρή στρατιωτική παρουσία των Τούρκων. Ο στρατιωτικός και πολιτικός διοικητής της Πελοποννήσου (Μόρα Βαλεσί) Χουρσίτ Πασάς βρισκόταν στα Γιάννινα για να εξοντώσει τον Αλή Πασά, ο οποίος είχε αυτονομηθεί από την Υψηλή Πύλη. Πριν από την αναχώρησή του, ο Χουρσίτ είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους προεστούς του Μοριά ότι οι φήμες που κυκλοφορούσαν για τον επικείμενο ξεσηκωμό των ραγιάδων ήταν ανυπόστατες.
Αχαιοί και Μανιάτες ερίζουν για το ποιος έριξε την πρώτη τουφεκιά του εθνικού ξεσηκωμού. Στις 21 Μαρτίου αρχίζει η πολιορκία των Καλαβρύτων από τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους. Είναι η πρώτη πολεμική ενέργεια της Επανάστασης και θα λήξει νικηφόρα μετά από πέντε ημέρες.
Στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τη συνεπικουρία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη καταλαμβάνουν την Καλαμάτα και με διακήρυξή τους κάνουν γνωστό στη διεθνή κοινότητα τον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Την ίδια ημέρα, οι άνδρες του Αντρέα Λόντου θέτουν υπό τον έλεγχό τους τη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο), ενώ επαναστατικός αναβρασμός επικρατεί στην Πάτρα. Από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό το Άγιο Όρος αναχωρεί ο σερραίος έμπορος και φλογερός πατριώτης Εμμανουήλ Παππάς, προκειμένου να ξεκινήσει την Επανάσταση στη Μακεδονία.
Διάφορες χώρες του κόσμου τιμούν τα 200 χρόνια από την Ελληνική επανάσταση με την φωταγώγηση εμβληματικών κτιρίων με τα χρώματα της Ελληνικής σημαίας.
Φωταγώγηση εμβληματικών κτιρίων παγκοσμίως με τη γαλανόλευκη
Μέχρι στιγμής, πάνω από 50 πόλεις ανά τον κόσμο θα τιμήσουν τον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική επανάσταση με τη φωταγώγηση εμβληματικών κτιρίων τους με τα χρώματα της γαλανόλευκης.
Στις πόλεις συγκαταλέγονται μέρη συνδεδεμένα με την Ελληνική επανάσταση, όπως η Οδησσός, όπου ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρία, αλλά και πόλεις που δεν υπήρχαν την εποχή εκείνη όπως το Τελ Αβίβ.
Η επιλογή των κτιρίων επίσης διαφέρει από πόλη σε πόλη.
Στα Ιεροσόλυμα θα φωταγωγηθεί η Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού, η αρχαιότερη Μονή του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Στο Μόναχο θα φωταγωγηθούν τα Προπύλαια, τα οποία χτίστηκαν σε δωρικό ρυθμό εμπνευσμένα, ελεύθερα, από τα Προπύλαια του Παρθενώνα. Την χρηματοδότηση τους ανέλαβε ο Βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος Α’, ο οποίος ήταν λάτρης της Αρχαίας Ελλάδας και βεβαίως πατέρας του πρώτου Βασιλιά της Ελλάδας, Όθωνα.
Στο Σίδνεϊ θα φωταγωγηθεί το παγκοσμίως γνωστό κτίριο της Όπερας, ενώ στον Καναδά οι καταρράκτες του Νιαγάρα.
Επίσης πολλές πόλεις θα τιμήσουν την Ελλάδα φωτίζοντας τα δημαρχεία τους, με ίσως πιο σημαδιακά εκείνα των Βρυξελλών στην Grand Place και του Παρισιού στις όχθες του Σηκουάνα.
Το Τελ Αβίβ θα φωταγωγήσει ένα άλλο σημαδιακό κτίριο, τουλάχιστον για τους λάτρεις της καλαθοσφαίρισης, το Γιάντ Ελιάου αρένα, έδρα της γνωστής Μακάμπι Τελ Αβίβ. Παρομοίως, στη Βοστώνη θα φωταγωγηθεί το στάδιο της ιστορικής ομάδας των Celtics.
Το ενδιαφέρον συγκρατεί το γεγονός ότι θα φωταγωγηθούν κτίρια σε πόλεις που υπάρχουν σημαντικές ελληνικές παροικίες, όπως, για παράδειγμα σε πόλεις της Αυστραλίας, της Γερμανίας, των ΗΠΑ και του Καναδά, αλλά και άλλες πόλεις, όπως η Λισαβώνα, το Ελσίνκι, το Ταλίνν, το Βίλνιους και η Ρίγα.
Βεβαίως, δεν λείψανε και τα δυσάρεστα απρόοπτα, όπως για παράδειγμα στο Ντουμπάι, όπου λόγω εθνικού πένθους δεν θα πραγματοποιηθούν οι προγραμματισμένες φωταγωγήσεις.
