Μετά τις παλινωδίες, τις απαράδεκτες καθυστερήσεις και την ολιγωρία, που είχαν ως αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, και την επιβολή των έκτακτων εισφορών που βάθυναν την ύφεση και επέτειναν το οικονομικό αδιέξοδο της χώρας- κάτι μάλιστα που κατεβλήθη προσπάθεια να ερμηνευθεί και ως «αντίσταση στις απαιτήσεις της Τρόικας», η κυβέρνηση του κ. Λουκά Παπαδήμου, λίγο καιρό πριν παραδώσει τα ηνία στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του κ. Παναγιώτη Πικραμένου, αποφάσισε να προχωρήσει στη διενέργεια διεθνούς μειοδοτικού διαγωνισμού, προκειμένου να μισθώσει ειδικό σύμβουλο, που θα προχωρήσει στην αναδιοργάνωση του Δημοσίου.
Γι΄ αυτό το λόγο μάλιστά, όπως προκύπτει από τη σχετική προκήρυξη, αναμένεται να δαπανηθούν 15,5 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αντληθούν από το πρόγραμμα της διοικητικής μεταρρύθμισης που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ. Ο ειδικός σύμβουλος, στην περίπτωση βεβαίως που ευοδωθεί ο σχετικός διαγωνισμός, θα κληθεί να «υπηρετήσει» την πολιτική που αποτυπώνεται στο δεύτερο Μνημόνιο και προβλέπει την δραστική μείωση των κρατικών δαπανών μέσω της αναδιάρθρωσης όλων των υπηρεσιών του Δημοσίου.
Η μεταρρύθμιση αυτή, όμως, υλοποιείται με μεγάλη καθυστέρηση, γεγονός που καθιστά αμφίβολη ακόμη και την αποτελεσματικότητά της, καθώς χάθηκε ήδη πολύτιμος χρόνος από τους ιθύνοντες της διακυβέρνησης της χώρας την τελευταία διετία, κάτι που είχε τραγικές συνέπειες για τους πολίτες και οδήγησε στο εμβάθυνση της κρίσης.
Αν είχε προχωρήσει, μ΄ άλλα λόγια, η ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, που χαρακτηρίζεται «στρατηγική επιλογή», θα μπορούσε να είχαν αποφευχθεί τα έκτακτα χαράτσια, στα οποία κατέφυγε.
Ο ειδικός σύμβουλος που αναμένεται να μισθωθεί μετά και από σχετικές παραινέσεις και προτροπές της tαsk force, όπως αναφέρεται στη σχετική προκήρυξη, θα αναλάβει τις εξής πρωτοβουλίες:
Πρώτον, θα προτείνει μέτρα βελτίωσης της παραγωγικότητας και ποιότητας των δημοσίων υπηρεσιών, που συναρτάται άμεσα και ουσιαστικά με την αποτελεσματικότητα και, κυρίως, με το κόστους λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Δεύτερον, θα εκπονήσει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας των υπηρεσιών που θα περιορίζει την γραφειοκρατία και θα βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα. Γι΄ αυτό το λόγο μάλιστα θα αρθούν και όλα τα «διοικητικά εμπόδια», όπως ονομάζονται, που δεν είναι τίποτα άλλο από το «βασίλειο της χαρτούρας» που αποτρέπει οποιαδήποτε συναλλαγή με το Δημόσιο.
Ανασυγκρότηση υπηρεσιών
Συγκεκριμένα, ο ειδικός σύμβουλος θα προχωρήσει στην ανασυγκρότηση όλων των υπηρεσιών των υπουργείων μέσω της αποσαφήνισης επιτελικών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων, στην άρση των επικαλύψεων που προκαλούνται από τις συναρμοδιότητες και στην αποφυγή της κατάτμησης των αρμοδιοτήτων σε πολλαπλά επίπεδα διοίκησης.
«Η αναδιοργάνωση των δομών του κράτους», επισημαίνεται χαρακτηριστικά, «τόσο στο επίπεδο της κεντρικής κυβέρνησης όσο και σε αυτό των εποπτευόμενων από αυτήν φορέων, αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής η οποία αποτυπώνεται και στο Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής και συνεννόησης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η κρισιμότητα της εν λόγω παρέμβασης αναδεικνύεται και από το γεγονός ότι για το συντονισμό και την εποπτεία των εν λόγω δράσεων μεταρρύθμισης και αναδιοργάνωσης της ελληνικής δημόσιας διοίκησης έχει συσταθεί Υψηλού Επιπέδου Συντονιστική Ομάδα (High Level Group) η οποία αναφέρεται απευθείας στον Πρωθυπουργό».
Στο πλαίσιο αυτό, έχει ήδη εκπονηθεί «Οδικός Χάρτης» για την εξειδίκευση της υλοποίησης των σχετικών παρεμβάσεων, τον οποίο καλείται να υλοποιήσει ο ειδικός σύμβουλος, μετά και την «λειτουργική αξιολόγηση» της κεντρικής διοίκησης και του προσωπικού του Δημοσίου, που θα οδηγήσουν, εκτός των άλλων, και στην απομάκρυνση περίπου 150.000 υπαλλήλων ως το τέλος του 2015 που αποτελεί και σχετική δέσμευση της χώρας μας.
Οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις, όπως τονίζεται στη σχετική προκήρυξη, «αποσκοπούν στην ενδυνάμωση του επιτελικού ρόλου του κράτους, στην εγκαθίδρυση ενός πλαισίου διυπουργικού συντονισμού, στην οργάνωση και τυποποίηση βασικών οριζοντίων λειτουργιών (οικονομική διαχείριση, εσωτερικός έλεγχος, στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση κ.α.), στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και στην εν γένει βελτίωση της απόδοσης, αποτελεσματικότητας και διαφάνειας της δημόσιας διοίκησης».
Για την υλοποίησης των παραπάνω στρατηγικών κατευθύνσεων, θα υπάρξει αναδιοργάνωση των δομών και της επιχειρησιακής λειτουργίας του κεντρικού κράτους.
Σχέδιο αξιοποίησης
Ειδικότερα, θα ληφθούν μέτρα αναδιοργάνωσης των φορέων της κεντρικής διοίκησης, ήτοι των υπουργείων (Κεντρικών Υπηρεσιών, Γενικών και Ειδικών Γραμματειών, αποκεντρωμένων και περιφερειακών Υπηρεσιών, λοιπών αυτοτελών ή ειδικών υπηρεσιών,) ώστε να αποκτήσουν νέα δομή (π.χ. οργανογράμματα). Αντικείμενο του έργου είναι η υλοποίηση και η τεχνική υποστήριξη της αναδιοργάνωσης της δομών των εξής φορέων της Κεντρικής Διοίκησης:
1. Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
2. Υπουργείο Εσωτερικών
3. Υπουργείο Οικονομικών
4. Υπουργείο Εξωτερικών
5. Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
6. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
7. Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
8. Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
9. Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
10. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
11. Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού
12. Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
13. Υπουργείο Εθνικής Άμυνας
14. Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη
15. Υπουργείο Υποδομών & Δικτύων
16. Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης και Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού
Για την προώθηση αυτής της μεταρρύθμισης ο ειδικός σύμβουλος καλείται να προβεί στις εξής ενέργειες:
– Να εκπονήσει μελέτες που θα περιλαμβάνουν την ανάλυση, τεκμηρίωση, τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και προγραμματισμό των υλοποιούμενων παρεμβάσεων.
– Να παράσχει τεχνική και συμβουλευτική υποστήριξη για την εφαρμογή των αναδιοργανώσεων σε τομείς όπως: ανάπτυξη εφαρμογών και συστημάτων, νομική υποστήριξη (π.χ. εκπόνηση σχετικών νομοθετικών και ρυθμιστικών κειμένων), εσωτερική οργάνωση, έλεγχος και παρακολούθηση του σχεδιασμού και της εφαρμογής των αναδιοργανώσεων, παροχή διευκρινήσεων, πιλοτικές εφαρμογές, on the spot υποστήριξη επί συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
– Να σχεδιάσει και υλοποιήσει εξειδικευμένες ενέργειες για τη διαχείριση της μεταρρύθμισης όπως είναι η εκπόνηση πλάνου μετάβασης στην νέα κατάσταση πραγμάτων για τις δημόσιες υπηρεσίες που θα περιλαμβάνει σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των δράσεων, την εξεύρεση των απαραίτητων πόρων, σύστημα διαχείρισης κινδύνων και ευκαιριών κ.λπ
– Να αποτυπώσει τη νέα οργανωτική δομή των υπηρεσιών που θα περιλαμβάνει τον επαναπροσδιορισμό της αποστολής των φορέων, την ενδο-οργανωτική και διο-οργανωτική επικοινωνία τους, την περιγραφή των θέσεων εργασίας και την αναδιατύπωση των αρμοδιοτήτων και λειτουργιών τους.
– Να αποτυπώσει ένα νέο δημοσιονομικό σύστημα και πλαίσιο προϋπολογισμού των φορέων του Δημοσίου .
– Να εκπονήσει σχέδιο αξιοποίησης του προσωπικού κατά τη φάση της αναδιοργάνωσης, ήτοι κατά τη μετάβαση από τη παλιά δομή και λειτουργία στη νέα κατάσταση και να προτείνει ολοκληρωμένο σχέδιο εκπαίδευσης και κατάρτισης του που θα διασφαλίζει τη σύνδεση του συστήματος περιγραμμάτων θέσεων εργασίας με τις ανάγκες του φορέα.