Νέο «τοπίο» στην έρευνα δημιουγούν οι δράσεις του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) ως αντίδοτο στη φυγή επιστημόνων στο εξωτερικό (brain drain).
Με την πρόσφατη ψήφιση σχετικού νόμου, επίκειται, στο πλαίσιο της υλοποίησης της συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), η εκταμίευση της προκαταβολής ύψους 18 εκατ. ευρώ, από τα 240 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν για τη στήριξη της Ερευνας στα ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας.
Με βάση το ποσό της προκαταβολής σχεδιάζεται η άμεση προκήρυξη των παρακάτω δύο δράσεων:
1) «ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΕΛΙΔΕΚ/ΥΠΠΕΘ» για υποψήφιους διδάκτορες.
Η υποτροφία θα ανέρχεται στο ποσό των 900 ευρώ/μήνα με διάρκεια έως τρία έτη. Οι συνολικά ωφελούμενοι από τη συγκεκριμένη δράση, σε αυτή την πρώτη προκήρυξη, υπολογίζεται να είναι τουλάχιστον 265 υποψήφιοι διδάκτορες.
2) «ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΙΔΕΚ/ΥΠΠΕΘ».
Ερευνητικά έργα διάρκειας από δύο έως τρία έτη.
Ο μέγιστος προϋπολογισμός για κάθε έργο σχεδιάζεται να είναι 200 χιλ. ευρώ από τα οποία τo 60% (κατ΄ ελάχιστο) θα διατίθεται για τη μισθοδοσία νέων επιστημόνων. Οι μικτές αποδοχές για τους μεταδιδάκτορες θα είναι 1.600-1.800 ευρώ/μήνα, ανάλογα με την ερευνητική τους εμπειρία. Τα υπόλοιπα θα είναι διαθέσιμα για τη χρήση ή την αγορά ερευνητικού εξοπλισμού καθώς και για αναλώσιμα και συμμετοχή σε συνέδρια.
Σημειώνεται ότι οι επιστημονικοί υπεύθυνοι των έργων αυτών θα είναι αποκλειστικά μεταδιδάκτορες, σύμφωνα με τον νόμο για την Ερευνα (ν. 4386/2016). Ωφελούμενοι της παραπάνω δράσης είναι νέοι επιστήμονες (πτυχιούχοι, τεχνικοί, μεταπτυχιακοί, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταδιδάκτορες). Συνολικά θα υποστηριχτούν στη φάση αυτή τουλάχιστον 45 έργα που προβλέπεται να απασχολήσουν περισσότερους από 180 επιστήμονες.
Διευκρινίζεται ότι αμέσως μετά την επικείμενη ψήφιση του νομοσχεδίου για τη σύσταση του ΕΛΙΔΕΚ, που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή, θα προκηρυχθεί και η παρακάτω δράση:
«ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΙΔΕΚ/ΥΠΠΕΘ»
Ερευνητικά έργα με δικαιούχους μέλη ΔΕΠ Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητές Ερευνητικών Κέντρων.
Τα έργα αυτά θα προκηρυχθούν μετά τη σύσταση του ΕΛΙΔΕΚ και θα αποτελέσουν την τρίτη δράση που θα προκηρύξει το Ιδρυμα μέσα στο 2016. Επιστημονικοί υπεύθυνοι των έργων αυτών θα είναι μέλη ΔΕΠ, Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητές Α, Β και Γ βαθμίδας. Ο μέγιστος προϋπολογισμός των έργων σχεδιάζεται να είναι της τάξης των 250 χιλ. ευρώ ανά έργο, εκ των οποίων τουλάχιστον το 40% θα διατίθεται για τη μισθοδοσία νέων επιστημόνων.
Οπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων αρμόδιος για θέματα Ερευνας και Καινοτομίας, Κώστας Φωτάκης, «Οι δράσεις αυτές, μαζί με άλλες πρωτοβουλίες του ΥΠΠΕΘ, αναμένεται να αποτελέσουν ισχυρό αντίδοτο στο κύμα φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Στο επίκεντρο της υλοποίησής τους θα βρίσκεται η επιδίωξη της επιστημονικής ποιότητας και αριστείας ώστε να τονωθούν και να αναδειχθούν οι δυνατότητες του επιστημονικού δυναμικού της χώρας και να δημιουργηθούν πόλοι έλξης για τη διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας.
Μόνο από τις δράσεις του ΕΛΙΔΕΚ αναμένεται να υποστηριχθούν κατά την επόμενη τριετία, περισσότεροι από 4.000 επιστήμονες για την υλοποίηση ερευνητικών έργων υψηλής ποιότητας με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας.»
Οπως τόνισε ο κ. Φωτάκης, «οι συνθήκες της ατελέσφορης λιτότητας που εφαρμόστηκε κατά τα προηγούμενα χρόνια επέτειναν το κύμα φυγής και πλέον επιβάλλεται η άμεση λήψη μέτρων με διαδικασίες κατεπείγοντος. Για τον λόγο αυτό οι πρώτες πρώτες δύο δράσεις έχει αποφασισθεί να προκηρυχθούν το αργότερο πριν το τέλος Οκτωβρίου του 2016. Θα ακολουθήσουν αντίστοιχες σε τακτά χρονικά διαστήματα που θα καθορίσει το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΛΙΔΕΚ».
